ឃើញខ្លាក្រាប កុំថាខ្លាសំពះ ឃើញខ្លាទះកុំថាខ្លាប្រឡែង (សុភាសិតខ្មែរ ទី​ ១០៧/ Khmer Proverb 107)

            ឃើញខ្លាក្រាប កុំថាខ្លាសំពះ ឃើញខ្លាទះកុំថាខ្លាប្រឡែង

អត្ថាធិប្បាយ

            ពាក្យនេះ ជាពាក្យព្រមានចំពោះ ” អ្នកតូច ” ដែលនៅធ្វើការជាមួយ ” អ្នកធំ ” ។

           អ្នកតូច គឺសំដៅមនុស្សដែលមានឋានៈ ឬបុណ្យស័ក្តិតូច , ឬមនុស្សដែល នៅបំរើអ្នកឯទៀត ដែល មានឋានៈជានាយឬជាចៅហ្វាយ ។ បើនិយាយឲ្យងាយ យល់ជាងនេះទៅទៀត គឺសំដៅទៅលើ ” អ្នកតូច និង​ អ្នកធំ ” ។

            ខ្លាគឺសំដៅ” អ្នកធំ ” ។ ខ្លាក្រាប មានន័យថា អ្នកធំប្រើឥរិយាបថ ស្រគត់ស្រគំ ទន់ភ្លន់ សុភាព គោរព របៀបមេត្រីភាព មិនព្រហើនកោងកាច មិនប្រើ អំណាចរបស់គាត់ ទៅលើអ្នកបំរើ ឬ អ្នកនៅក្រោមបញ្ជា ។

           អ្នកតូច កាលណាឃើញឫកពាររបស់នាយបែបនេះ មកលើខ្លួនមិនត្រូវយល់ថាចៅហ្វាយលុត ក្រាប សំពះខ្លួននោះទេ , បើយល់បែបនេះ រួចសម្តែង ឫកពាក្រអើត (អស់ការ គោរព) ឬប្រើឫក “វ៉ៃស្មើ” ទៅលើ នាយ , ពេលនោះអ្នកនឹងឃើញថា ខ្លាមិនបានក្រាបសំពះអ្នកតទៅទៀតទេ ។ ផលអាក្រក់ បែបណាម៉្យាង អាចនឹងកើតមានដល់ខ្លួនមិនខាន ។

           “ឃើញខ្លាទះ កុំថាខ្លាប្រឡែង”: ជួនកាល ចៅហ្វាយ ឬ នាយ មានការ ស្រឡាញ់ស្និទ្ធស្នាល យ៉ាង ជិតដិតបំផុត ដោយសារអ្នកនៅក្រោមបញ្ជានោះ ជាមនុស្សឆ្លាត បានបំពេញកិច្ចការល្អដូចបំណង ។ល។ រួចហើយគាត់ទុកអ្នកនោះដូចជាមិត្រ,គាត់កាន់ដែ,អង្អែលក្បាល,ទះខ្នងប្រឡែងលេងពេលខ្លះៗ ។

           អាកប្បកិរិយាបែបនេះ ជួនកាលបានទទួល “ការវ៉ៃស្មើ” ពីអ្នកតូច : អស់ការ គោរព , មិនយកចិត្ត ទុក ដាក់ស្តាប់បញ្ជា។គឺនៅពេលនេះហើយ​ ដែលនាយចៅហ្វាយអាចប្រែអាកប្បកិរិយាផ្សេង ចំពោះអ្នកតូចនោះ ដោយបញ្ចេញឲ្យដឹងថា ” ខ្លា ” មិនបានប្រឡែងជាមួយអ្នកទេ ! ។

(រសជាតិភាសាខ្មែរ)

Source: khmerproverb