តើពាក្យ «ពេញ» មានន័យដូចម្ដេច ?

ពេញ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ធ្វើឲ្យដល់ចំនួន ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលដល់ចំនួន, ដល់មាត់, ដល់កណ្ដាប់មាត់, បរិបូណ៌, គ្រប់គ្រាន់, មានសព្វអន្លើ, ឥតមានសល់ចន្លោះ, មិនខ្វះខាត។
ឧទាហរណ៍៖ ទឹកពេញពាង, អង្ករពេញតៅ, ឆ្អែតពេញពោះ; មនុស្សអង្គុយពេញរោង ។

                     ពេញការ ដែលបានការ, ដែលដល់កំណត់ធ្វើការកើត : មនុស្សពេញការ ។ ពេញកម្លាំង ដែលប្រឹងឥតសំចៃកម្លាំង : ធ្វើការពេញកម្លាំង ។ ពេញកំលោះ, ពេញក្រមុំ ដែលមានវ័យកំលោះ, ក្រមុំ ពេញទី ។ ពេញចិត្ត គាប់ចិត្ត, ស្ម័គ្រចិត្ត ។ ពេញចំហ បើកអស់មិនលាក់មិនសំចៃ : លេងពេញចំហ, បើកពេញចំហ ។ ពេញជំទង់ ដែលមានវ័យជំទង់ពេញទី ។ ពេញជំហរ អស់ជំហរ ។ ពេញដៃ ពេញកម្លាំងដៃ; អស់យ៉ាង, ឥតសំចៃ, ឥតញញើត : លេងឲ្យពេញដៃ ។ ពេញដៃពេញជើង ពេញកម្លាំងដៃជើង ។ ពេញទី ដល់ទី, ដល់កំណត់ ។ ពេញទំហឹង អស់ទំហឹង គឺប្រហែលនឹងរត់ហត់ហ៊ឹងត្រចៀក ។ ពេញបន្ទុក ដល់បន្ទុក ។ ពេញធឹង ( ព. សា. ) ពេញលក្ខណៈ, ពេញសមត្ថភាព, ពេញទី ( ប្រើតាមទម្លាប់ដោយស្រុក ) ។ ពេញបូណ៌មី តិថីដែលមានព្រះចន្ទ្រពេញវង់, ថ្ងៃ១៥កើត ។ ពេញមាត់ ស៊ប់មាត់ឥតកោតញញើត : ស្ដីថាពេញមាត់ ។ ពេញរង្វាល់ ពេញដូចគេវាល់, គ្រប់គ្រាន់ : ធ្វើការពេញរង្វាល់ ។ ពេញរបុង គ្រប់គ្រាន់, ដល់ខ្នាត : ធ្វើការពេញរបុង ។ ពេញលេញ ពេញកម្លាំង, គ្រប់គ្រាន់, បរិបូណ៌; ពេញសាច់, ពេញសាច់ពេញឈាម : ធ្វើការពេញលេញ, រកស៊ីពេញលេញ, មានសាច់ពេញលេញ ។ ពេញសន្ធឹកមានសូរសន្ធឹកខ្លាំងក្រៃ; លើសលន់, ក្រៃពេក, សន្ធឹកសន្ធាប់ : លេងឲ្យពេញសន្ធឹក។ ល ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែលដល់ចំនួន, ដល់មាត់, ដល់កណ្ដាប់មាត់, បរិបូណ៌, គ្រប់គ្រាន់, មានសព្វអន្លើ, ឥតមានសល់ចន្លោះ, មិនខ្វះខាត។
ឧទាហរណ៍៖ ទឹកពេញពាង, អង្ករពេញតៅ, ឆ្អែតពេញពោះ; មនុស្សអង្គុយពេញរោង ។

                     ពេញការ ដែលបានការ, ដែលដល់កំណត់ធ្វើការកើត : មនុស្សពេញការ ។ ពេញកម្លាំង ដែលប្រឹងឥតសំចៃកម្លាំង : ធ្វើការពេញកម្លាំង ។ ពេញកំលោះ, ពេញក្រមុំ ដែលមានវ័យកំលោះ, ក្រមុំ ពេញទី ។ ពេញចិត្ត គាប់ចិត្ត, ស្ម័គ្រចិត្ត ។ ពេញចំហ បើកអស់មិនលាក់មិនសំចៃ : លេងពេញចំហ, បើកពេញចំហ ។ ពេញជំទង់ ដែលមានវ័យជំទង់ពេញទី ។ ពេញជំហរ អស់ជំហរ ។ ពេញដៃ ពេញកម្លាំងដៃ; អស់យ៉ាង, ឥតសំចៃ, ឥតញញើត : លេងឲ្យពេញដៃ ។ ពេញដៃពេញជើង ពេញកម្លាំងដៃជើង ។ ពេញទី ដល់ទី, ដល់កំណត់ ។ ពេញទំហឹង អស់ទំហឹង គឺប្រហែលនឹងរត់ហត់ហ៊ឹងត្រចៀក ។ ពេញបន្ទុក ដល់បន្ទុក ។ ពេញធឹង ( ព. សា. ) ពេញលក្ខណៈ, ពេញសមត្ថភាព, ពេញទី ( ប្រើតាមទម្លាប់ដោយស្រុក ) ។ ពេញបូណ៌មី តិថីដែលមានព្រះចន្ទ្រពេញវង់, ថ្ងៃ១៥កើត ។ ពេញមាត់ ស៊ប់មាត់ឥតកោតញញើត : ស្ដីថាពេញមាត់ ។ ពេញរង្វាល់ ពេញដូចគេវាល់, គ្រប់គ្រាន់ : ធ្វើការពេញរង្វាល់ ។ ពេញរបុង គ្រប់គ្រាន់, ដល់ខ្នាត : ធ្វើការពេញរបុង ។ ពេញលេញ ពេញកម្លាំង, គ្រប់គ្រាន់, បរិបូណ៌; ពេញសាច់, ពេញសាច់ពេញឈាម : ធ្វើការពេញលេញ, រកស៊ីពេញលេញ, មានសាច់ពេញលេញ ។ ពេញសន្ធឹកមានសូរសន្ធឹកខ្លាំងក្រៃ; លើសលន់, ក្រៃពេក, សន្ធឹកសន្ធាប់ : លេងឲ្យពេញសន្ធឹក។ ល ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត