Posted on Leave a comment

តើពាក្យ «សមាស» មានន័យដូចម្ដេច ?


សមាស


👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( សំ. បា. ) ការបង្រួមចូល; ការបំប្រួញឲ្យខ្លី, ឲ្យតិចចុះ, ឲ្យសង្ខេប ។ ព. វ. សព្ទតន្តិភាសាយ៉ាងដូចបាលីនិងសំស្រ្កឹតដែលបំប្រួញបទតាំងពីពីរឡើងទៅឲ្យជាប់គ្នាតែមួយ, ដូចជា : សមាន + អានុភាព > សមានានុភាព អានុភាពស្មើគ្នា ឬអ្នកដែលមានអានុភាពប្រហែលគ្នា; រាជ + វង្ស + អនុវង្ស > រាជវង្សានុវង្ស វង្សស្ដេចធំនិងតូច ឬវង្សស្តេចនិងវង្សដែលជាប់ក្រសែស្ដេច ប៉ុន្តែឃ្លាតក្លាយហើយ; យ៉ាងនេះ ហៅថា បទសមាស ឬ សមាសនាម ។ សមាសកិរិយា ឬ –ក្រិយា ( សៈម៉ាសៈកិរ៉ិយ៉ា ឬ –ក្រិយ៉ា ) កិរិយាសព្ទតន្តិភាសា ដែលមានសព្ទដទៃរៀងភ្ជាប់ពីខាងដើមរួមជាមួយផង, ដូចជា មនសិ “ក្នុងចិត្ត” + ករោតិ “(គេ) ធ្វើ” > មនសិករោតិ ( គេ ) ធ្វើទុកក្នុងចិត្ត, ( គេ )យកចិត្តទុកដាក់; សច្ឆិ “ជាក់ច្បាស់” + កត្វា “ធ្វើហើយ” > សច្ឆិកត្វា ធ្វើឲ្យជាក់ច្បាស់ហើយ, យល់ជាក់ហើយ ( ព. វ. ) ។ សមាសភាព (–សៈភាប ) ភាពនៃការរួបរួមចូលជាមួយគ្នា, ដំណើររួមចូលជាមួយគ្នា ។
ឧទាហរណ៍៖ សមាសភាពនៃគណៈរដ្ឋមន្រ្តី, សមាសភាពរបស់គណៈកម្មការ ។ ល ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត


_ ស្វែងរកឬបកប្រែពាក្យផ្សេងទៀតនៅប្រអប់នេះ៖
_ខាងក្រោមនេះជាសៀវភៅនិងឯកសារសម្រាប់ការងារនិងរៀនគ្រប់ប្រភេទ៖
Leave a Reply