Posted on Leave a comment

តើពាក្យ «ចិត្ត» មានន័យដូចម្ដេច ?


ចិត្ត


?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (សំ.)(បា.) ធម្មជាត​សម្រាប់​សន្សំ​អារម្មណ៍ សម្រាប់​គិត គឺ​វិញ្ញាណ។
ឧទាហរណ៍៖ ចិត្ត​ត្រង់ ចិត្ត​វៀច; ចិត្ត​ល្អ ចិត្ត​អាក្រក់ ។ល។

                 (បា.)(សំ.) (ចិត-តៈ ឬ ចិត-ត្រៈ) (ចិត្ត; ចិត្រ) ដែល​គេ​វិចិត្ត​ហើយ ដែល​គេ​ធ្វើ​ដោយ​ផ្ចិតផ្ចង់​រួច​ស្រេច​ហើយ (ម. ព. ពិចិត្ត ឬវិចិត្រ ទៀត​ផង) ។ ច្រើន​ប្រើ​ជា គុ. ជាង; ផ្សំ​ជា​មួយ​នឹង​នាម​សព្ទ​ដទៃ​ឲ្យ​ជា​បទ​សមាស​បាន តាម​គួរ​ដល់​ការ​ប្រកប ដូច​ជា ចិត្តកម្ម រូប​ភាព រូប​ដែល​គេ​គូរ ដែល​គេ​ឆ្លាក់ គំនូរ ចម្លាក់…។ ចិត្តការ ឬ ចិត្រការ្យ (–កា) ឬ​ក៏ ចិត្រករ ជាង​គំនូរ ជាង​លាប​ថ្នាំ​រំលេច​ព័ណ៌ … (ស្ត្រី​ជា ចិត្តការិកា) ។ ចិត្ត​វិជ្ជា ឬចិត្រ​វិទ្យា វិជ្ជា ឬ​វិទ្យា​ខាង​ការ​វិចិត្រ ។ល។ល។ ចិត្

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា (បា.)(សំ.) (ចិត-តៈ ឬ ចិត-ត្រៈ) (ចិត្ត; ចិត្រ) ដែល​គេ​វិចិត្ត​ហើយ ដែល​គេ​ធ្វើ​ដោយ​ផ្ចិតផ្ចង់​រួច​ស្រេច​ហើយ (ម. ព. ពិចិត្ត ឬវិចិត្រ ទៀត​ផង) ។ ច្រើន​ប្រើ​ជា គុ. ជាង; ផ្សំ​ជា​មួយ​នឹង​នាម​សព្ទ​ដទៃ​ឲ្យ​ជា​បទ​សមាស​បាន តាម​គួរ​ដល់​ការ​ប្រកប ដូច​ជា ចិត្តកម្ម រូប​ភាព រូប​ដែល​គេ​គូរ ដែល​គេ​ឆ្លាក់ គំនូរ ចម្លាក់…។ ចិត្តការ ឬ ចិត្រការ្យ (–កា) ឬ​ក៏ ចិត្រករ ជាង​គំនូរ ជាង​លាប​ថ្នាំ​រំលេច​ព័ណ៌ … (ស្ត្រី​ជា ចិត្តការិកា) ។ ចិត្ត​វិជ្ជា ឬចិត្រ​វិទ្យា វិជ្ជា ឬ​វិទ្យា​ខាង​ការ​វិចិត្រ ។ល។ល។ ចិត្រ
?ថ្នាក់ពាក្យជា រាជសព្ទ
មានន័យថា ព្រះហឫទ័យ

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត


_ ស្វែងរកឬបកប្រែពាក្យផ្សេងទៀតនៅប្រអប់នេះ៖
_ខាងក្រោមនេះជាសៀវភៅនិងឯកសារសម្រាប់ការងារនិងរៀនគ្រប់ប្រភេទ៖
Leave a Reply