Author: Buy Khmer Book

សកទាគាមិនី

មានន័យថា ( ម. ព. សកទាគាមី )។

សកទាគាមិ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( បា. ) ឈ្មោះមគ្គនិងផលជាលោកុត្តរធម៌ របស់អរិយបុគ្គលអ្នកត្រឡប់មកកើតក្នុងលោកនេះម្ដងទៀតជាកំណត់; ហៅថា សកទាគាមិមគ្គ, សកទាគាមិផល ( ព. ពុ. ។ ម. ព. សកទាគាមី ផង )។ ប្រើជា សកិទា– ដូច្នេះវិញ ក៏មាន។

សកត្ថ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( បា.; សំ. ស្វក + អថ៌ ) អត្ថរបស់ខ្លួន គឺសព្ទដែលមានអក្សរឬពាក្យដទៃរៀងភ្ជាប់ពីខាងចុង គ្រាន់តែផ្សំមកឲ្យស្រួលមាត់ ឥតមានសំដៅសេចក្ដីថាអ្វីឡើយ យកសេចក្ដីតែសព្ទដែលភ្ជាប់ពីខាងដើមនោះប៉ុណ្ណោះ ( ព. វ. សំ. បា. ។ ម. ព. កម្មាយតនៈ, សិប្បាយតនៈ ក្នុងពាក្យ អាយតនៈ ផង )។

សកដ្ឋាននាសិកជៈ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( បា. ) ព្យញ្ជនៈជាវគ្គន្តៈ ៥ តួគឺ ង, ញ, ណ, ន, ម មានសូរសំឡេងកើតតាមឋានរបស់ខ្លួននិងត្រង់ច្រមុះផង; ហៅថាទ្វិដ្ឋានជៈ “អក្សរមានសូរសំឡេងកើតក្នុងឋានពីរ” ក៏បាន ( ព. វ. ) ។

សកដមាគ៌ា

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. សកដមគ្គ )។

សកដមគ្គ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( បា.; សំ. –មាគ៌ ) ផ្លូវរទេះ, ផ្លូវធ្លា ។ ហៅ សកដមាគ៌ា ក៏បាន។

សកញ៉ក

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលស្គមប្រដក់ទាំងមានឫកពាមើកៗផង
ឧទាហរណ៍៖ ស្គមសកញ៉ក រាងសកម្ញ៉ក ដំណើរសកញ៉ក។

សកកាល

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( បា.; សំ. ឝក– ) សករាជ ( ម. ប្រ., ច្រ. ប្រ. សករាជ ជាង )។

សក

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា បកសំបក, យកសំបកចេញ,ធ្វើឲ្យរសក
ឧទាហរណ៍៖ សកសំបក, សកអំពៅ ។

                     ធ្វើឲ្យស្បែកចាស់ឬសំបកចាស់របូតចេញឯង តាមកាលកំណត់ គឺផ្លាស់ស្បែកឬសំបកចាស់ចេញ
ឧទាហរណ៍៖ ពស់សកសំណក, ក្ដាមសក, ពស់, ក្ដាម, ម្រើមព្រះ, បង្កួយ,… ហៅថា សត្វចាស់សក ។

ស-ក

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះកុកមួយប្រភេទ មានកសម្បុរ-ស ។
ឧទាហរណ៍៖ កុកស-ក ។

                     អ្នកស្រុកខ្លះហៅ កុកគ្រោង, ខ្លះហៅ កុកកន្ដ្រុំ, ខ្លះហៅត្រឹមតែ កន្ត្រុំ ។ ម. ព. ពាក្យកំព្រា ទៀតផង ។

ស

មានន័យថា ព្យញ្ជនៈ ទី ៣០ តាមលំដាប់ពួកព្យញ្ជនៈទាំង ៣៣ តួ, ជាព្យញ្ជនៈទី ៥ ក្នុងសេសវគ្គ ឬ អវគ្គ សម្រាប់ប្រើក្នុងភាសាបាលីនិងភាសាខ្មែរ, ជាទន្តជៈ មានសំឡេងកើតត្រង់ប្រទល់ធ្មេញ ។ តាមរបៀបព្យញ្ជនៈសម្រាប់ប្រើក្នុងភាសាសំស្ក្រឹតក្នុងសេសវគ្គ រៀងអក្សរ ឝ ( ស-គ ) ជាតាលុជៈ ត្រង់ទី ៥, ឞ ( ស-ប ) ជាមុទ្ធជៈត្រង់ទី ៦, ស ( ស-ល ) ជាទន្តជៈ ត្រង់ទី ៧ ( រៀងជា យ រ ល វ ឝ ឞ ស ) តួ ស នេះមានសំឡេង ជាពីរគឺ ស និង ស៊ ។ សំ. បា. អ. ថ. ស : ជាអឃោសៈ ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ចាក់បុះព្រាវដោយស្ន ។
ឧទាហរណ៍៖ សត្រី ។

                     ព. ប្រ. សរកឲ្យឃើញ សង្កេតរកព្រាវៗ ដោយស្មានៗ ឲ្យឃើញ ។

                     សម្ដែងអាការឲ្យឃើញច្បាស់, បញ្ចេញបែបឲ្យឃើញជាក់ ។

ឧទាហរណ៍៖ សសេចក្ដី, សហេតុ ។

                     ហែកកេរិ៍្ត ។

ឧទាហរណ៍ សកេរិ៍្ត ឬ សកេរិ៍្តសគល់ ។

                     ព. ទ. បុ. សម្ដីសជាតិ មារយាទសត្រកូល សំនៀងភាសា សប្រាប់ឲ្យគេស្គាល់ជាតិឫកពាមារយាទ សម្រាប់ឲ្យគេស្គាល់ពូជត្រកូល ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលមានសម្បុរដូចសំឡីកប្បាស ។
ឧទាហរណ៍៖ ព័ណ៌ស, សំពត់ស ។ សក្បុស សណាស់ ។ សត្រសុស សម៉ដ្ឋប៉ផូរ, សផូរផង់ ។ សក្លឹង សស្អាត។សស្គុស សត្រសោល,សបរិសុទ្ធ ។ សស្ងាច សភ្លឺមើលទៅឃើញស្ងាច ។ ល ។

វ្ហោះវ្ហើយ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលតោះតើយព្រងើយធ្វើជើយហួសហេតុ។
ឧទាហរណ៍៖ ឃើញភ្ញៀវមកធ្វើវ្ហោះវ្ហើយ ( មើលក្នុងពាក្យ ប្រពន្ធ ត្រង់ពាក្យកាព្យទៀតផង ) ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែលតោះតើយព្រងើយធ្វើជើយហួសហេតុ។
ឧទាហរណ៍៖ ឃើញភ្ញៀវមកធ្វើវ្ហោះវ្ហើយ ( មើលក្នុងពាក្យ ប្រពន្ធ ត្រង់ពាក្យកាព្យទៀតផង ) ។

វ្ហើយ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលតោះតើយ, ដែលធ្វើព្រងើយ។
ឧទាហរណ៍៖ ធ្វើវ្ហើយ; ឫកវ្ហើយ ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែលតោះតើយ, ដែលធ្វើព្រងើយ។
ឧទាហរណ៍៖ ធ្វើវ្ហើយ; ឫកវ្ហើយ ។

វ្ហី

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលសម្ដែងអាការឆ្ងើយ, តោះតើយ, ព្រងើយកន្តើយ ធ្វើដូចមិនឃើញមិនឮ។
ឧទាហរណ៍៖ អង្គុយធ្វើវ្ហី ។

                      វ្ហីទៅ និ. ក៏ដោយ; មិនរវល់។

ឧទាហរណ៍៖ ឲ្យហើយ, បើគេមិនយកវ្ហីទៅ ! .( ព. សា. ថា ហី : មិនយកហីទៅ ! ) ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែលសម្ដែងអាការឆ្ងើយ, តោះតើយ, ព្រងើយកន្តើយ ធ្វើដូចមិនឃើញមិនឮ ។
ឧទាហរណ៍៖ អង្គុយធ្វើវ្ហី ។

                      វ្ហីទៅ និ. ក៏ដោយ; មិនរវល់។
ឧទាហរណ៍៖ ឲ្យហើយ, បើគេមិនយកវ្ហីទៅ ! .( ព. សា. ថា ហី : មិនយកហីទៅ ! ) ។

វ័យជីវិត ១០

មានន័យថា ១- មន្ទទសកៈ វ័យជីវិតទីមួយ ក្នុងចំណោមវ័យជីវិតទាំងដប់ (១- ១០) ឆ្នាំ = វ័យស្រួល។

វ័យ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. វយ ) ។

វ័ន

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. វន ) ។

វ័ធ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ( បា. វធ < ហន ‘ បៀតបៀន; សម្លាប់ ” ) ដួសឆ្កឹះខ្លាំងដោយចុងស្នែង។
ឧទាហរណ៍៖ ក្របីវ័ធ ( សរសេរជា វាត់ ក៏មាន; គួរប្រើ វ័ធ នេះវិញ ត្រឹមត្រង់តាមប្រភពដើម ) ។

វ័ណ្

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. វ័ណ្ដ កិ. ) ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. វ័ណ្ដ ន. ) ។

វ័ណ្ដ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ( សំ. វណ្ដ; បា. វណ្ដ, វណ្ឌ “ចងព័ទ្ធ; បែង; ចែក. . .” ) ចងព័ទ្ធ, រុំព័ទ្ធ, ព័ទ្ធព័ន្ធ, ព័ទ្ធជុំវិញ; ស្លៀកឬដណ្ដប់ព័ទ្ធប៉ឹង ( ច្រើនសរសេរ វ័ណ្ឌ ជាង )។
ឧទាហរណ៍៖ វ័ណ្ឌសំពត់ដូចព្នង ។ វ័ណ្ឌក ព័ទ្ធព័ន្ធក : ពស់វ័ណ្ឌក ។ វ័ណ្ឌកន្ទប ស្លៀកកន្ទបប្រផុតប្រផើយ ។ វ័ណ្ឌប៉ឹង ប៉ឹងព័ទ្ធបិទបាំងកេរ្តិ៍ខ្មាស ។ វ័ណ្ឌពុង វ័ណ្ឌសំពត់បិទបាំងពោះ ( ម. ព. ពុង ផង ) ។ វ័ណ្ឌលោន ( ស. លោន អ.ថ. ល៉ូន “ត្រងិល; ត្រងោល “) ស្លៀកបិទបាំងជិតតែពីខាងមុខ ។ ល ។ ( សរសេរជា វណ្ដ ឬ វណ្ឌ ក៏បាន, តាមទម្លាប់ប្រើ; សរសេរក្លាយជា វាន់ ក៏មាន ប៉ុន្តែបើពេញចិត្ត គួរឈប់សរសេរ វាន់ ព្រោះឃ្លាតឆ្ងាយពីប្រភពនៃពាក្យ ) ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( សំ. វណ្ដ; បា. វណ្ដ, វណ្ឌ ) ភាគ, ចំណែក; ការចងព័ទ្ធ; ទង; កួរ ។ កណ្ដាប់ព័ទ្ធជុំវិញ (ច្រើនសរសេរ វ័ណ្ឌ ជាង)។
ឧទាហរណ៍៖ វ័ណ្ឌថាំង, វ័ណ្ឌធុង, ដែកវ័ណ្ឌផាឌិប ( សរសេរជា វណ្ដ ឬ វ័ណ្ឌ ក៏បាន ) ។

វ៉ៅ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលលឿនខ្លាំង។
ឧទាហរណ៍៖ លឿនវ៉ៅ, រសាត់វ៉ៅ ។

                      ដែលឮច្បាស់មិនស្អកស្អា។

ឧទាហរណ៍៖ និយាយវ៉ៅកណ្ដាលជំនុំ; សំឡេងវ៉ៅ ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែលលឿនខ្លាំង។
ឧទាហរណ៍៖ លឿនវ៉ៅ, រសាត់វ៉ៅ ។

                      ដែលឮច្បាស់មិនស្អកស្អា។
ឧទាហរណ៍៖ យាយវ៉ៅកណ្ដាលជំនុំ; សំឡេងវ៉ៅ ។

វ៉ោបៗ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. វ៉ែបៗ ) ។

វ៉ៃ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ពាក្យសាមញ្ញក្លាយមកពីពាក្យ វាយ កិ. ( ម. ព. នុះ ) ។

វ៉ែបៗ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរសម្រែកកង្កែប ។

វ៉ែនតា

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ស. វេ់ន អ. ថ. វ៉ែន់ ” រង្វង់មូល; ប្រដាប់សម្រាប់ឆ្លុះស្រមោល; ពពិល; . . . ” + តា “ភ្នែក” > វេ់នតា ) កែវស្នងភ្នែក គឺកែវសម្រាប់ពាក់ជាជំនួយភ្នែក ដែលស្រវាំងឲ្យភ្លឺច្បាស់ឬជាជំនួយឲ្យស្រួលភ្នែក : ភ្នែកស៊ីវ៉ែនតា ភ្នែកដែលទទួលពន្លឺវ៉ែនតា។ រ. ស. ហៅ ស្នងព្រះនេត្រ ។ វ៉ែនតាស្រទំ វ៉ែនតាព័ណ៌មានពន្លឺស្រទំសម្រាប់ពាក់ឲ្យត្រជាក់ភ្នែក ។ ខ្មែរបុរាណហៅ ស្នងភ្នែក; សម្រាប់ភិក្ខុសង្ឃហៅ ស្នងនេត្រា; រ. ស. ហៅ ស្នងព្រះនេត្រ ( គួរធ្វើទម្លាប់ហៅតាមនេះ ឲ្យត្រូវនឹងខ្មែរក្នុងបុរាណសម័យវិញ ហៅយូរៗទៅគង់នឹងថ្នឹកមាត់ពុំខាន; ហៅជាបាលីថា ចក្ខុបត្ថម្ភក ( ច័ក-ខុ-ប៉ាត់-ថ័ម-ភក់ ) “កែវជាជំនួយភ្នែក” ) ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា រាជសព្ទ
មានន័យថា ស្នងព្រះនេត្រ ។

វ៉ែន

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ស. ​ ហ្វេន អ. ថ.ហ្វែ៎ន ” ចិញ្ចៀន ” ) ឈ្មោះចិញ្ចៀនមួយប្រភេទ មានសណ្ឋានរាបដាំត្បូងរាយ ។
ឧទាហរណ៍៖ ចិញ្ចៀនវ៉ែន ។

វ៉ែត

👉ថ្នាក់ពាក្យជានាមសព្ទ

មានន័យថា ( ស. ហ្វេត អ. ថ. ហ្វែត ) ឈ្មោះទូកចែវមួយប្រភេទ មាឌវែង ខាងកន្សៃរីកខ្ពស់ស្ទើតជាងក្បាល, មានកឹង, សម្រាប់ឥស្សរជនប្រើប្រាស់មួយដងមួយកាល ។
ឧទាហរណ៍៖ ទូកវ៉ែត ។ រ. ស. ព្រះទីន័ងវ៉ែត ។

វ៉ែត

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ស. ហ្វេត អ. ថ. ហ្វែត ) ឈ្មោះទូកចែវមួយប្រភេទ មាឌវែង ខាងកន្សៃរីកខ្ពស់ស្ទើតជាងក្បាល, មានកឹង, សម្រាប់ឥស្សរជនប្រើប្រាស់មួយដងមួយកាល
ឧទាហរណ៍៖ ទូកវ៉ែត ។ រ. ស. ព្រះទីន័ងវ៉ែត ។

វ៉េសវ៉ូស

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរឮវ៉េសៗ វ៉ូសៗ រឿយៗ, រវ៉េសរវ៉ូស ។

វ៉េសវ៉ាស

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. វ៉ូសវ៉ាស ) ។

                     សូរឮវ៉េសៗ វ៉ាសៗរឿយៗ, រវ៉េសរវ៉ាស ។

ឧទាហរណ៍៖ ឮសូរមាត់វ៉េសវ៉ាស ។

វ៉េសវ៉ស

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរឮវ៉េសៗ វ៉សៗ រឿយៗ, រវ៉េសរវ៉ស ។

វ៉េសវ៉ស

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរឮវ៉េសៗ វ៉សៗ រឿយៗ, រវ៉េសរវ៉ស ។

វ៉េវវ៉ាវ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរសំឡេងស្អកស្អាញ័រញាប់រន្ថាន់; សូរអែកង៉ាវ ។

វ៉េវ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ប៉េវ, ប៉ី។
ឧទាហរណ៍៖ ឆក់វ៉េវ, រសាត់វ៉េវ, លឿនវ៉េវ ។

វ៉េណេស៊ុយអេឡា

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ប្រទេស វ៉េណេស៊ុយអេឡា, (រាជធានី/​រដ្ឋធានី) ការ៉ាកាស។

វ៉េ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះរដ្ឋធានីរបស់ដែនអណ្ណាម ( វៀតណាមកណ្ដាល )។
ឧទាហរណ៍៖ ក្រុងវ៉េ ។

វ៉ូសវ៉ាស

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរស្រែកបង្អើលដោយមានគ្នាច្រើន ។

វ៉ូស

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរស្រែកបង្អើល ឬស្រែកដង្ហោយហៅគ្នាពីចម្ងាយជាដើម( បើស្រែកពីទីឆ្ងាយពេកថា វ៉ូ៎ស មានសូរស្រួចខ្ពស់ ) ។

វ៉ូម

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. វូម ) ។

វ៉ូប

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរច្របាច់ស៊ិហ្វ្លេកៅស៊ូរថយន្តជាដើម ។

វ៉ូតៗ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. វ៉ូត ) ។

វ៉ូត

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរសំឡេងស្វាក្រិសថ្ងូរជាដើម ( ប្រើជា ង៉ូត ឬ ង៉ូតៗ ក៏មាន, តាមដំណើរឮ ) ។

វ៉ូងវ៉ាង

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. វ៉ឺងវ៉ាង) ។

វ៉ូង

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរសម្ដី ឬសំឡេងឮក្អូងខ្លាំង។
ឧទាហរណ៍៖ និយាយវ៉ូង, ស្រែកវ៉ូង ( និយាយថា វ៉ឺង ក៏បាន, តាមទម្លាប់ដែលឮ ) ។

វ៉ូ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរកញែ្ចកប៉ាល់តូចជាដើម ។

វ៉ុលបំបែក

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គីមី
មានន័យថា មើល decomposition potenial។

វ៉ុល

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរឮដោយបក្សីតូចហើរឡើងដោយប្រញាប់។
ឧទាហរណ៍៖ លលកហើរវ៉ុល ។

វ៉ឺះ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា និបាតសព្
មានន័យថា ជា ឧ. ពាក្យស្រែកបង្កូកហៅគ្នា ឬស្រែកឆ្លើយគ្នាពីចម្ងាយដោយពេញសំឡេងខ្ពស់ស្រួចគ្រលួច។
ឧទាហរណ៍៖ វ៉ឺះអ្នក! ( ម្នាក់ឆ្លើយថា ) : វ៉ឺ៎ះ! ខ្ញុំនៅៗនេះទេ !

វ៉ឺយ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា និបាតសព្ទ
មានន័យថា ពាក្យអាលបនៈសម្រាប់និយាយទៅរកកូនក្មេងសាមញ្ញឬសម្រាប់មនុស្សដែលត្រូវប្រើពាក្យ អញ, ឯង ទៅរក។
ឧទាហរណ៍៖ វ៉ឺយកនយើង!; នែវ៉ឺយ កុំលេងវ៉ឺយ! . . . ( ប្រើពាក្យ វ៉ី ជាជំនួសក៏មាន ) ។

វ៉ឺនវ៉ាយ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា សម្ដែងអាការស្ទាក់ស្ទើរ, រារែក, មិនដាច់ស្រេច។
ឧទាហរណ៍៖ បើថាឲ្យក៏ឲ្យមក កុំវ៉ឺនវ៉ាយដល់ណាទៀត! ។

                      ប្រើជា គុ. ក៏បាន ។
ឧទាហរណ៍៖ សម្ដីវ៉ឺនវ៉ាយ ។

វ៉ឺតៗ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរឮដោយបឺត ឬស្រូបខ្លាំងជាដើម ។

វ៉ឺងវ៉ាង

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរសម្ដីដែលនិយាយឮខ្លាំងពេញទ្រពងមាត់។
ឧទាហរណ៍៖ និយាយវ៉ឺងវ៉ាង, ឈ្លោះគ្នាវ៉ូងវ៉ាង ។

វ៉ឺង

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរសម្ដី ឬសំឡេងឮគ្រលួច។
ឧទាហរណ៍៖ និយាយវ៉ឺង, ស្រែកវ៉ឺង ( ម. ព. វ៉ូង ផង ) ។

វ៉ឺ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. វឺ ) ។

វ៉ី

👉ថ្នាក់ពាក្យជា បុសសព្វនាម
មានន័យថា អានាង; មេ, មេនាង; ហង; ឯង ។ ពាក្យសម្រាប់និយាយទៅរកកូនក្មេងសាមញ្ញ ឬសម្រាប់មនុស្សដែលត្រូវនិយាយ អញ, ឯង ទៅរក។
ឧទាហរណ៍៖ ទៅណាវ៉ី ? ; ប្រយ័ត្នវ៉ី ! . . . ( ម. ព. វ៉ឺយ ផង ) ។

វ៉ាឡែត

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា រាជធានី/​រដ្ឋធានី នៃប្រទេស ម៉ាល់ត៍។
ឧទាហរណ៍៖ រាជធានី/​រដ្ឋធានី នៃប្រទេស ម៉ាល់ត៍។

វ៉ាស៊ីនតោន

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា រាជធានី/​រដ្ឋធានី នៃប្រទេស អាម៉េរិក (សហរដ្ឋ)។

វ៉ាស

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរឮដោយស្រែកយ៉ាងពេញសំឡេង។
ឧទាហរណ៍៖ ឮវ៉ាសៗ, ឮមាត់ស្រែកវ៉ាសៗ ។

វ៉ាល់

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរឮដោយចោលអ្វីមួយដែលវិល។
ឧទាហរណ៍៖ ចោលវ៉ាល់ ។ វ៉ាល់គុប ចោលវ៉ាល់ទៅធ្លាក់ឬប៉ះឮសូរគុប ។

វ៉ាលិស

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា បារ. Valise; អ៊ីតាលី Valigia ) ហិបតូចស្រាល ធ្វើដោយស្បែកសម្លាប់ ឬធ្វើដោយសំពត់សាច់ក្រាស់ជាដើម មានដៃយួរបាន សម្រាប់ដាក់អីវ៉ាន់ស្រាលៗ មានសម្លៀកបំពាក់ជាដើម។
ឧទាហរណ៍៖ វ៉ាលិសស្បែក ។

វ៉ារោង

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា លើកឈប់លែងរាំ។
ឧទាហរណ៍៖ ល្ខោនវ៉ារោង ។

វ៉ាប់

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរឮដោយត្របាក់។
ឧទាហរណ៍៖ ត្រីឆ្ដោត្របាក់នុយវ៉ាប់ ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែលចាប់ដោយប្រញាប់។
ឧទាហរណ៍៖ ចាប់ជំងឺវ៉ាប់ ។

វ៉ាន់ស៊ុយ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ចិ. អ្វានស៊ុយ ឬ អួនស៊ុយ ) ឈ្មោះដំណាំតិណជាតិ មានក្លិនក្រអូបឆួល ប្រើជាគ្រឿងផ្សំជាជំនួយម្ហូបមុខខ្លះ ឬបបរគ្រឿងឲ្យមានរសឆ្ងាញ់, មាន ២ ប្រភេទគឺ មួយប្រភេទស្លឹកល្អិតទន់ស្រួយ, មួយប្រភេទទៀតស្លឹកធំទ្រវែងសាច់ស្វិតបន្តិច ( ទាំង ២ ប្រភេទនេះដើមកំណើតមកពីប្រទេសចិន )។
ឧទាហរណ៍៖ ហាន់វ៉ាន់ស៊ុយជ្រក់ត្រីស្ងោរ ។

                      ស្មៅមួយប្រភេទ ជាគ្រឿងទេស។ គេស្គាល់វ៉ាន់ស៊ុយលើកដំបូងនៅប្រទេសជុំវិញសមុទ្រមេឌី ទេរ៉ាណេ តាំងពីសតវត្សទី ១៥ មុនកំណើតព្រះយ៉េស៊ូ។ ឥឡូវដើមវ៉ាន់ស៊ុយ មានដាំនៅគ្រប់ប្រទេសសកលលោក។ គេប្រើគ្រាប់អប់នំ ឬម្ហូបផ្សេងៗ។ ប្រេងដែលបញ្ចេញពីគ្រាប់សម្រាប់ប្រើជាថ្នាំក្អក ឬថ្នាំលើកកម្លាំង។

                     ជីរមួយប្រភេទ ដែលគេដាំយកមកធ្វើជាគ្រឿងទេសបន្ថែមជួយឱ្យមានក្លិនឈ្ងុយ និងសោភ័ណភាព ក្នុងម្ហូបអាហារ ។ – ឈ្មោះខ្មែរ ឬក្នុងតំបន់ ៖ ជីរវ៉ាន់ស៊ុយ – អំបូរ ៖ UMBELLIFEREAE – ឈ្មោះវិទ្យាសាស្រ្ត ៖ Coriandrum sativum Lin. – ឈ្មោះអង់គ្លេស ៖ Coriander – ឈ្មោះបារាំង ៖ Coriander – ប្រភពដើម ៖ ប្រទេសនៅជុំវិញសមុទ្រមេឌីទែរ៉ាណេតាំងពី១៥ សតវត្ស មុនកំណើតព្រះយេស៊ូ(២៦)។ – លក្ខណៈរូបសាស្រ្ត ៖ ដើមឈរត្រង់ មានកម្ពស់១០-២៥ស.ម និងបែកមែកនៅ ផ្នែកខាងលើ។ ស្លឹកមានដុះចេញនៅក្បែរឫស និងមានទងវែងគែមឆែកជុំវិញ។ ផ្កាជាកញ្ចុំ៣-៥រួមទង មានពណ៌ស និងជួនកាលមានលាយពណ៌កូឡាបបន្តិច។ ផ្លែរាងមូលរលោងប្រវែង២,៥-ម.ម ពណ៌លឿងត្នោត។ – លក្ខណៈជីវសាស្ត្រ ៖ មានក្លិនក្រអូប – លក្ខណៈអេកូឡូស៊ី ៖ ដាំនៅតាមប្រទេសតំបន់ក្តៅ និងត្រជាក់បង្គួរ។ – ការប្រើប្រាស់ ៖ ជាគ្រឿងទេស៖ ស្លឹកនិងដើមប្រើជាគ្រឿងបន្ថែម ជួយឱ្យ មានក្លិនឈ្ងុយ និងសោភ័ណ្ឌភាពក្នុងម្ហូបអាហារ។ គ្រាប់ប្រើសម្រាប់អប់នំ។ គល់និងឫសបុកធ្វើជាទឹកត្រីជ្រលក់។ ជាឱសថ៖ រុក្ខជាតិទាំងមូលប្រើព្យាបាលកញ្ជ្រឹលចេញមិនចេញមិនអស់ គ្រុនផ្តាសាយ និងជួយបញ្ចេញញើស។ ស្លឹកស្រស់ប្រើបុកពួតយកទឹកលាយស្រា លាបកន្ទួលសើស្បែកក្មេងកើតកញ្ជ្រឹល។។ ផ្លែប្រើសម្រាប់ជួយរំលាយអាហារ បញ្ចុះទឹកនោម បន្ថយទឹកដោះ ព្យាបាលក្អក ឈឺពោះ ហើយពោះ ដេកមិនលក់ និងស្រ្តីមានរដូវមិនទៀង។ ផ្លែបុកពូតយកទឹកលាបមុខជួយបំបាត់អាចម៍រុយ (២៧) ប្រេងចេញពីគ្រាប់សម្រាប់ប្រើព្យាបាលក្អក និងលើកកម្លាំង(២៦)។
ឧទាហរណ៍៖ (២៦) វចនានុក្រមរុក្ខជាតិប្រើប្រាស់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា របស់លោកស្រីបណ្ឌិត DY PHON PAULINE ឆ្នាំ២០០០ ទំព័រ១៧៣ (២៧) សៀវភៅរុក្ខជាតិឱសថកម្ពុជា របស់ក្រសួងសុខាភិបាល ឆ្នាំ២០១០ ភាគ៤ ទំព័រ៣៥

វ៉ានូទូ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ប្រទេស វ៉ានូទូ, (រាជធានី/​រដ្ឋធានី) ព័រវីឡា។

វ៉ាឌូស

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា រាជធានី/​រដ្ឋធានី នៃប្រទេស លិចតិនស្តាញ។

វ៉ាងមុខ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា (សំ. វាង្មុខ ” ការផ្សាយសម្ដី; អារម្ភកថា, ឧបន្យាសកថា” ) ពោលពាក្យវាតមុខវាតអំណាច; វាតអំណាចយកមុខ។
ឧទាហរណ៍៖ វ៉ាងមុខឲ្យដាច់ម្នាក់ឯង ។

វ៉ាង

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ( សំ. វាង្មយ < វាច៑ “សម្ដី” + មយ “ដែលប្រកបដោយ” =ដែលប៉ិនសម្ដី; អ្នកបានសម្ដី ) វាតសម្ដី, ប្រើសម្ដីគ្របលើគេ; វាតអំណាចលើ; ហួងហែង; ហែហៃ។
ឧទាហរណ៍៖ វ៉ាងសម្ដី; វ៉ាងអំណាច; វ៉ាងទី ។

វ៉ា

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរកូនខ្ចីយំ, . . . ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា បុរិសសព្វនាម
មានន័យថា នាង; ពាក្យលំអុតសម្រាប់និយាយជាជំនួសឈ្មោះកូនក្មេងក្នុងទីចំពោះមុខ។
ឧទាហរណ៍៖ អាវ៉ា ឯងទៅណា? មេវ៉ាហុចប្រអប់នុ៎ះឲ្យមីងបន្តិច! ( ប្រើតាមទម្លាប់និយាយដោយស្រុកភូមិ ) ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា បរិវារសព្ទ
មានន័យថា ពាក្យសម្រាប់និយាយផ្សំនឹងពាក្យ វត្ត ថា ។
ឧទាហរណ៍៖ វត្តវ៉ា, ទៅវត្តទៅវ៉ា ។

វ៉ស

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា ឮដោយស្រែកដេញបង្អើលសត្វជាដើម។
ឧទាហរណ៍៖ សូរវ៉សៗ, ស្រែកវ៉សៗ ។

វ៉ប

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលទន់ខ្លប ឬដែលទន់រលាស់ខ្លបៗ។
ឧទាហរណ៍៖ ក្ដារទន់វ៉ប; ដងរ៉ែករលាស់វ៉បៗ ។ វេវ. ខ្លប ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែលទន់ខ្លប ឬដែលទន់រលាស់ខ្លបៗ។
ឧទាហរណ៍៖ ក្ដារទន់វ៉ប; ដងរ៉ែករលាស់វ៉បៗ ។ វេវ. ខ្លប ។

វ៉ង់

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ថ្លាណាស់, ថ្លាយង់, ថ្លាឈ្វេង។
ឧទាហរណ៍៖ ទឹកថ្លាវ៉ង់ ។ ប្រើជា ថ្លាឆ្វង់ ក៏បាន ។

វ៉ក!

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ជា ឧ. ចូរអុំសាប់ឲ្យញាប់ឡើង! ឬស្រែកបន្លឺថា ចូរចែវសាប់ឲ្យញាប់ឡើង!; ពាក្យសម្រាប់អ្នកទំក្បាលទូកអុំឬទូកចែវប្រណាំងស្រែកប្រាប់ពួកអ្នកអុំ ឬពួកអ្នកចែវសាប់ឲ្យញាប់ ដើម្បីឲ្យទូកស្ទុះលឿនឡើង ។ ព. ផ្ទ. មួយយ៉ូមួយ! ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សម្រែកក្អែក។
ឧទាហរណ៍៖ ក្អែកយំវ៉កៗ ។

                       សូរចង្អោរ ឬក្អួត។
ឧទាហរណ៍៖ ចង្អោរវ៉ក ។

វ៉

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរឮដោយទឹកហូរប៉ះនឹងច្រាំងប្រឡាយ ឬច្រកចង្អៀតជាដើម។
ឧទាហរណ៍៖ ទឹកហូរវ៉, ខ្យល់បក់ស្លឹកឈើវ៉ៗ ។

វៈអឺ !

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. វៈ ! ឧ. ) ។

វៈ !

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា ពាក្យសម្រាប់ក្មេងដែលពួនចាំគ្នាលុះឃើញក្មេងឯទៀតមកដល់ជិតក៏ស្រែកពញ្ញាក់លេង ឬសម្រាប់ប្រឡែងលេងនឹងកូនក្មេងតូច, ចួនកាលថា វូមវៈ! ឬ វូមវៈអឺ !

វះ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ( ស. ហ្វេះ អ. ថ. ហ្វែៈ ) ធ្វើឲ្យមានរង្វះ, ពុះ, កាត់, ពន្លះ ឲ្យដាច់ជារង្វះ ឬហែកញែកចេញ ។
ឧទាហរណ៍៖ វះងៀត, វះពោះត្រី, ពេទ្យវះរបួស ។ វះកាត់ វះហើយកាត់ឲ្យដាច់ចេញផង ។ វះច្រៀក វះជាចម្រៀក ។ ល ។

វោហារុបជីវី

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( បា. < វោហារ “ការលក់ដូរ” + ឧបជីវី “ដែលចិញ្ចឹមជីវិត, ដែលរស់នៅ”; សំ. វ្យវហារ + ឧបជីវិន៑ ) អ្នកចិញ្ចឹមជីវិតដោយការលក់ដូរ, អ្នកជំនួញ ។ បើស្រ្តីជា វោហារុបជីវិនី ។

វោហារុបជីវិនី

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. វោហារុបជីវី ) ។

វោហារី

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( បា.; សំ. វ្យវហារិន៑ ) អ្នកមានវិវាទ, អ្នកកើតក្ដី ។
ឧទាហរណ៍៖ បើស្រ្តីជា វោហារិនី ។

វោហារិនី

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. វោហារី ) ។

វោហារវិធី ឬ –កម្ម

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ដំណើរក្ដី ។ ល ។
ឧទាហរណ៍៖ (ម.ព. វោហារ បន្ថែម)

វោហារវិជ្ជា

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា –វិទ្យា ឬ –សាស្រ្ត វិជ្ជាឬសាស្ត្រខាងច្បាប់សម្រាប់ប្រទេស, ធម្មសាស្ត្រ ។ (ម.ព. វោហារបន្ថែម)

វោហារទេសនា

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ការសម្ដែងវោហារ, ការសម្ដែងធម៌អធិប្បាយបញ្ចេញវោហារ ឲ្យទូលាយងាយស្ដាប់ងាយយល់ ។
ឧទាហរណ៍៖ (ម.ព. វោហារបន្ថែម)

វោហារកោសល្យ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ការឈ្លាសវៃ, ការប៉ិនប្រសប់ស្ទាត់ជំនាញក្នុងវោហារ, ការចេះនិយាយថ្លែងសេចក្ដីយ៉ាងពីរោះក្បោះក្បាយ ឥតមានរអាក់រអួល។
ឧទាហរណ៍៖ វោហារកោសល្យ ជាឧបនិស្ស័យមានប្រចាំនៅក្នុងសន្ដាននៃបុគ្គលខ្លះ ។ (ម.ព. វោហារ បន្ថែម)

វោហារកោសល

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា អ្នកឈ្លាសវៃ, ប៉ិនប្រសប់ខាងវោហារ, ខាងពាក្យសម្ដីថ្វីមាត់ ( ប្រើជា គុ. ក៏បាន ) ។ (ម.ព. វោហារ បន្ថែម)

វោហារ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( បា.; សំ. វ្យាហារ) ពាក្យ, ពាក្យពេចន៍; សំនួនសម្ដី : បញ្ចេញវោហារ, បានវោហារ ។ វោហារកោសល ( –រ៉ៈកោសល់ ) អ្នកឈ្លាសវៃ, ប៉ិនប្រសប់ខាងវោហារ, ខាងពាក្យសម្ដីថ្វីមាត់ ( ប្រើជា គុ. ក៏បាន ) ។ វោហារកោសល្យ ( –សល់ ) ការឈ្លាសវៃ, ការប៉ិនប្រសប់ស្ទាត់ជំនាញក្នុងវោហារ, ការចេះនិយាយថ្លែងសេចក្ដីយ៉ាងពីរោះក្បោះក្បាយ ឥតមានរអាក់រអួល។
ឧទាហរណ៍៖ វោហារកោសល្យ ជាឧបនិស្ស័យមានប្រចាំនៅក្នុងសន្ដាននៃបុគ្គលខ្លះ ។ វោហារទេសនា ( –រៈទេសៈន៉ា ឬ –ទេស្នា ) ការសម្ដែងវោហារ, ការសម្ដែងធម៌អធិប្បាយបញ្ចេញវោហារ ឲ្យទូលាយងាយស្ដាប់ងាយយល់ ។

                        ( បា.; សំ. វ្យវហារ ) ទំនៀម, ទំនៀមទម្លាប់; ធម្មសាស្រ្ត, ច្បាប់បញ្ញត្តិ; វិវាទ, ក្ដី; ការលក់ដូរ, ជំនួញ ។ វោហារវិជ្ជា, –វិទ្យា ឬ –សាស្រ្ត វិជ្ជាឬសាស្ត្រខាងច្បាប់សម្រាប់ប្រទេស, ធម្មសាស្ត្រ ។ វោហារវិធី ឬ –កម្ម ដំណើរក្ដី ។ ល ។

វោលោកនៈ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( បា. < វិ + ឱលោកន ) ការសម្លឹងមើលជាពិសេស, ការប្រមើលមើល, ការរំពឹងជញ្ជឹងមើល ( ច្រើនប្រើចំពោះការប្រមើលមើលនូវឧបនិស្ស័យរបស់សត្វ ដោយទិព្វចក្ខុឬដោយប្រាជ្ញាញាណ នៃព្រះខីណាស្រព មានព្រះពុទ្ធជាដើម ) ។

វោទានកម្ម

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( បា. វោទាន ) ការលាង, ជម្រះ, សម្អាត; ការធ្វើចិត្តឲ្យបរិសុទ្ធ, ឲ្យផូរផង់, ឲ្យស្អាត។
ឧទាហរណ៍៖ ធ្វើវោទានកម្ម ។

វោត

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ដំណើរសេចក្ដីមួយប្រយោគវែង។
ឧទាហរណ៍៖ សេចក្ដីមួយវោត ។ វោតវគ្គ ( ម. ព. វគ្គ ) ។

វោការ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( បា. សំ. អវការ ) ចំណែកនៃរាងកាយ, ខន្ធ។
ឧទាហរណ៍៖ បញ្ចវោការ ( បុ័ញ-ចៈ– ) ខន្ធប្រាំ ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា លាមក, អាក្រក់, ថយថោក ។

វោ!

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ

មានន័យថា ( ព. បុ. ) ឱ! , យើ! ; ពាក្យលាន់មាត់ដោយអស្ចារ្យ ឬដោយភ្ញាក់ស្មារតី។
ឧទាហរណ៍៖ វោ! ល្អណាស់តើ! ; ព្រះឥន្ទ្រលាន់ព្រះឱស្ឋថា វោ! អ្នកណាហ្ន៎ ញ៉ាំងអញឲ្យឃ្លាតចាកទី!

វៃស្យ:

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. វេស្សៈ ) ។

វៃស្ណវៈ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា អ្នកដែលជឿលទ្ធិវិស្ណុ។
ឧទាហរណ៍៖ ពួកវៃស្ណវៈ ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ( សំ. វៃឞ្ណវ ) ដែលជារបស់វិស្ណុ, ដែលជាប់ទាក់ទងដោយវិស្ណុ ។

វៃស្ណព

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. វៃស្ណវៈ ) ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ( ម. ព. វៃស្ណវៈ ) ។

វៃយាករណ៍

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. វេយ្យាករណ៍ ) ។

វៃយរាពណ៍

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះយក្សម្នាក់ ក្នុងរឿងរាមាយណៈ ។

វៃតាលិក

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. វេតាឡិក ) ។

វៃក្វែន

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ( ស. ក្វេ់ន ” ក្លាហាន; វាងវៃ “; ល. ក្វេ់ន ” ដែលស្និទ្ធស្នាល ” ) វាងវៃ, ឈ្លាសវៃ, ស្ទាត់ជំនាញ; ប៉ិន ។
ឧទាហរណ៍៖ ប្រាជ្ញាវៃក្វែន, សេនាវៃក្វែន ។

វៃ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ( ល. ស. វៃ អ. ថ. វ៉ៃ ) ឆាប់, រហ័ស, ភ្លាម, ឆាប់ភ្លាម។
ឧទាហរណ៍៖ ឆាប់វៃ, ទៅវៃៗ ។

                       ឈ្លាស; ស្ទាត់ប្រាកដ; ជំនាញ, ប៉ិន; ដែលឆាប់យល់, ឆាប់ឮ។
ឧទាហរណ៍៖ ប្រាជ្ញាវៃ, ត្រចៀកវៃ ។ វៃវាង ដូចគ្នានឹង វាងវៃ ដែរ ។