Category: A Khmer Dictionary

ច្រាំង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា រឹម​ស្ទឹង ទន្លេ សមុទ្រ … (គួរ​កុំ​ច្រឡំ​ពាក្យ ច្រាំង នេះ​នឹង​ពាក្យ​ ជ្រាំង) ។

ច្រាស់ច្រាល់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា អន្ទះ​អន្ទែង ស្ទុះ​ចុះ​ស្ទុះ​ឡើង។
ឧទាហរណ៍៖ មេ​មាន់​ច្រាស់​ច្រាល់​រក​ពង ។

ច្រាសច្រំ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ស៊ី​ដូច​គេ​ច្រំ​បញ្ចូល។
ឧទាហរណ៍៖ ចុះ​ច្រាស​ច្រំ​ដល់​ណា​ទៅ​ទៀត ! (ព. ទ្រ., ព. ម.) ។

ច្រាស

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា វិល​ត្រឡប់​ពី​ចុង​ទៅ​គល់ ពី​ក្រោម​ទៅ​លើ។
ឧទាហរណ៍៖ ច្រាស​ចុង​ជា​គល់ ។

              ត្រដាង​ស្លាប​ស្ទុះ​ចូល​ខ្ញាំ។
ឧទាហរណ៍៖ មេ​មាន់​ច្រាស ។

                បោស​សម្អាត​ដោយ​ច្រាស បោស​វាយ​វាត់​ពង្រេច​ពង្រឹល​ស្មៅ​មិន​ឲ្យ​ដុះ​បាន។
ឧទាហរណ៍៖ បោស​ច្រាស បោស​ច្រាស​គ្រវាស​អារាម ។

                ស៊ី ។
ឧទាហរណ៍៖ ហ៏​ច្រាស​ចុះ ! (ព. ទ្រ. , ព. ម.) ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ប្រដាប់​សម្រាប់​ជម្រះ​សម្អាត ។

ច្រាវ

?ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរ​ប្រាក់ ស្ពាន់​ ឬ​ដែក​ស្ដើង​ឬ​ច្រវាក់​ទង្គិច​គ្នា ។

ច្រាល់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ខ្ទាត​ចេញ​មក​ក្រៅ​តាម​កន្លែង​ចូល ។

ច្រាល

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ដាល​ឡើង ដោយ​អំណាច​នៃ​ពណ៌​ក្រហម ។
ឧទាហរណ៍៖ មើល​ទៅ​ឃើញ​ច្រាល ។

                ក្រហម​ខ្លាំង ។
ឧទាហរណ៍៖ ក្រហម​ច្រាល ។

ច្រាបជាន់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា សេចក្តីភ័យបុកពោះ នាំឱ្យនិយាយមិនចេញ ឬញ័រពេលចូលក្នុងចំណោមមហាជន ដែលមានឥស្សរជនធំៗ ។

ច្រាប

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា អំណាច​ភ័យ។
ឧទាហរណ៍៖ ច្រាប​ជាន់ ។

               ដី​ប្រៃ ។
ឧទាហរណ៍៖ ដី​ច្រាប ។ ឈ្មោះ​ផ្សិត​ដែល​ដុះ​នៅ​ដី​ច្រាប ផ្សិត​ច្រាប ។

                ឈ្មោះផ្សិតដែលដុះនៅដីច្រាប
ឧទាហរណ៍៖ ផ្សិតច្រាប ។

ច្រាន

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ធ្វើ​ឲ្យ​ឃ្លាត​ទៅ​ដោយ​រុញ​នឹង​ដៃ ។

ច្រាញ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មិន​រលីង ដែល​បះ​រឹង​ឡើង ដែល​ឡើង​ស្ញាញ​ច្រាង​ឡើង ។

ច្រាច់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ស្មៅ​ទឹក​មួយ​ប្រភេទ ច្រើន​ដុះ​តែ​ក្នុង​ថ្លុក ត្រពាំង វាល​ស្រែ សន្ដាន​នឹង​ស្របាល នឹង​ត្រកៀត តែ​ដើម​តូច​ៗ​ជាង ប្រើ​ជា​បន្លែ​ឬ​ជា​អន្លក់​ក៏​បាន​ខ្លះ ។

                    ឈ្មោះស្មៅទឹកមួយប្រភេទ កម្ពស់ ៥-៣៥ ស.ម កំណើតប្រហែលនៅប្រទេសឥណ្ឌា គេនាំទៅដាំនៅប្រទេសចិន ជប៉ុន កោះ​ fidji និងទ្វីបអូស្រា្តលីក្ដៅ ។ ឥឡួវគេដាំគ្រប់ប្រទេស ទ្វីបអាមេរិកនិងអឺរ៉ុបផង ពេលខ្លះដាំជាលំអ ។ នៅស្រុកខ្មែរច្រាច់ដុះក្នុងថ្លុក ត្រពាំង​ វាលស្រែ ប្រើជាបន្លែ ឬជាអន្លក់ក៏បាន ។​គេច្របាច់ទឹកពីស្លឹក បុកធ្វើជាថ្នាំព្យាបាលជំងឺភ្នែក ។

ច្រាង

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​បះ​ចុង​ក្រញាង​ឡើង (និយាយ​បាន​តែ​អ្វី​ៗ​ដែល​ច្រើន)។
ឧទាហរណ៍៖ រោម​ច្រាង ។

ច្រាក

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា រៃ ជួយ​ចេញ​គ្នា អង្គាស​គ្នា​ឲ្យ​ចេញ​មាន​កំណត់។
ឧទាហរណ៍៖ ច្រាក​ប្រាក់ ច្រាក​លុយ ច្រាក​ស្រូវ ច្រាក​អង្ករ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ចោត (ដំបូល)
ឧទាហរណ៍៖ ដំបូលផ្ទះនេះច្រាកណាស់ ។

ច្រអូស

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ខ្ជិល យឺត ចំអៀក ។

ច្រអឹង

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា តឹង​រឹង​ចឹះ​ដូច​គេ​ប្រឹង​បំប៉ោង (ពោះ)។
ឧទាហរណ៍៖ ពោះ​ច្រអឹង រឹង​ពោះ​ច្រអឹង​ ហើម​ពោះ​ច្រអឹង ។

ច្រអាង

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​តឹង​ប៉េង​ទៅ​ខាង (ពោះ) ។

ច្រអរ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​តឹង​ពោះ​ខ្លាំង ស្ទើរ​តែ​នឹង​បិទ​មាត់​មិន​ជិត ។

ច្រឡំ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ដែល​ចំណាំ​មិន​បាន ព្រោះ​លាយ​ឡំ​គ្នា ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ចំណាំ​មិន​បាន ព្រោះ​លាយ​ឡំ​គ្នា ។

ច្រឡោះបោះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​បោក​បោះ​តាម​តែ​រួច​ពី​មាត់។
ឧទាហរណ៍៖ សំដី​ច្រឡោះបោះ និយាយ​ច្រឡោះ​បោះ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​បោក​បោះ​តាម​តែ​រួច​ពី​មាត់។
ឧទាហរណ៍៖ សំដី​ច្រឡោះបោះ និយាយ​ច្រឡោះ​បោះ ។

ច្រឡោត

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ស្ទុះ​លោត; ខឹង​ខ្លាំង​ទប់​មិន​ទាន់ មាន​អាការ​ដូច​ជា​លោត ។

ច្រឡោងខាម

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ព្រហើន; ឈ្លានពាន។
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្ស​ច្រឡោងខាម សំដី​ច្រឡោងខាម; និយាយ​ច្រឡោងខាម ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ព្រហើន; ឈ្លានពាន។
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្ស​ច្រឡោងខាម សំដី​ច្រឡោងខាម; និយាយ​ច្រឡោងខាម ។

ច្រឡោ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ខ្ពស់​ថ្លោស។
ឧទាហរណ៍៖ រាង​ច្រឡោ ។

ច្រឡៃ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​សត្វ​បក្សី​មួយ​ប្រភេទ ។

ច្រឡេះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ពន្លះ​សាច់​ពី​ឆ្អឹង។
ឧទាហរណ៍៖ ច្រឡេះ​សាច់ ។

ច្រឡើសបើស

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ច្រឡើស​គង​លើ​ច្បាប់ ដែល​ឥត​គោរព​ឥត​ក្រែង។
ឧទាហរណ៍៖ សំដី​ច្រឡើស​បើស និយាយ​ច្រឡើស​បើស ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​ច្រឡើស​គង​លើ​ច្បាប់ ដែល​ឥត​គោរព​ឥត​ក្រែង។
ឧទាហរណ៍៖ សំដី​ច្រឡើស​បើស និយាយ​ច្រឡើស​បើស ។

ច្រឡើស

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ធ្វើ​លើស ឬ​ធ្វើ​ឲ្យ​លើស​កំណត់​លើស​ពី​បែប ។

ច្រឡើយ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ហួស; ឬ​ដែល​ឆ្លើយ​ហួស​ទំនង (មិន​សូវ​ប្រើ) ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ហួស; ឬ​ដែល​ឆ្លើយ​ហួស​ទំនង (មិន​សូវ​ប្រើ) ។

ច្រឡូក

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ដាក់​លាយ​បូក​ឡូក​គ្នា ។ ច្រឡូក​ច្រឡំ ឬច្រឡំ​ច្រឡូក គឺ​ច្រឡំ​បូក​ឡូក ។

ច្រឡុង

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ចម្រុះ​គ្នា ច្របល់​គ្នា ។

ច្រឡឺម

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា (ម. ព. ឆ្លឺម) ។

ច្រឡឹង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ត្រី​ស្រកា​មួយ​ប្រភេទ ពួក​ត្រី​រៀល
ឧទាហរណ៍៖ ត្រី​ច្រឡឹង; អ្នក​ខ្លះ​ហៅ​ថា ត្រី​រៀល​ច្រឡឹង ។

                 ដែល​មាន​រូប​តូច មាន​ទ្រង់ទ្រាយ​ស្អាត​សមរម្យ​មិន​ទាស់​ភ្នែក។
ឧទាហរណ៍៖ តូច​ច្រឡឹង ។

ច្រឡាស

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ទាស ទាស​ផ្ដាស ច្រឡោត​ទៅ​ខាង ។ ច្រើន​ប្រើ​ជាមួយ​នឹង​ពាក្យ​ច្រឡេស។
ឧទាហរណ៍៖ ច្រឡេស​ច្រឡាស ។

ច្រឡាម

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​ឫកពា​កិរិយា​រឡេមរឡាម​ឥត​អៀន​ខ្មាស។
ឧទាហរណ៍៖ ឫក​ច្រឡាម សម្តី​ច្រឡាម ។

ច្រហោះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ហា​មាត់​ច្រវោះ។
ឧទាហរណ៍៖ មាត់​ច្រហោះ​ហោះ ។

ច្រហោង

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា អង្គុយ​ដាក់​បាត​ជើង​ទាំង​ពីរ​ជាប់​នឹង​ផ្ទៃ​បញ្ឈរ​ជង្គង់ គូទ​ផុត​ពី​ផ្ទៃ ។

ច្រហេញ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលលេចចេញស្ញេញ (ព. អា.)។

ច្រហាំង

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ប្រេះ​បែក​ច្រហ​ខ្លាំង។
ឧទាហរណ៍៖ ប្រេះ​ច្រហាំង ហា​ច្រហាំង ។ច្រើន​ប្រើ​ជា​មួយ​នឹង​ពាក្យ​ច្រហេញ។

                     ច្រហេញ​ច្រហាំង (ព.អា.) ។

ច្រហាប

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ហា​ជានិច្ច​មាន​សណ្ឋាន​ច្រវាប។
ឧទាហរណ៍៖ មាត់​ច្រហាប (ម. ព. ច្រវាប) ។

ច្រហាញ់

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ហា​មាត់​ច្រវាប។
ឧទាហរណ៍៖ មាត់​ច្រហាញ់-ហាញ់ ។

ច្រហ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ឥត​គ្រប​ឥត​របាំង ដែល​ចំហ។
ឧទាហរណ៍៖ ទ្វារ​ច្រហ មាត់​ច្រហ ។

ច្រសៗ

?ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរ​ឮ​ដោយ​គ្រឿង​សាស្ត្រាវុធ​ប្រទះ​គ្នា ឬ​ទង្គិច​គ្នា​ជាដើម ។

ច្រវោះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​រង្វះ​ធំ​ច្រហ​ឥត​របាំង ដែល​ច្រហ​ធ្លុង តែ​តូច (ពាក្យ​សាមញ្ញ) ។

ច្រវែប

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​រង្វះ​ធំ​វៀច​កំបែប​ដូច​រង្វះ​មាត់​កង្កែប​កូប។
ឧទាហរណ៍៖ មាត់​ច្រវែប (ពាក្យ​សាមញ្ញ មិន​សូវ​ប្រើ) ។

ច្រវេះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលមានរង្វះតូចច្រហឥតរបាំង, ស្ពែះ
ឧទាហរណ៍៖ ដួលច្រវេះ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែលមានរង្វះតូចច្រហឥតរបាំង, ស្ពែះ
ឧទាហរណ៍៖ ដួលច្រវេះ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ដែល​មាន​រង្វះ​ធំ​រាប។
ឧទាហរណ៍៖ មាត់​ច្រវាប ។

ច្រវាត់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ឆ្វាត់ឆ្វែង​ដេរដាស។
ឧទាហរណ៍៖ សត្វ​ហើរ​ច្រវាត់ មនុស្ស​ដើរ​ច្រវាត់ ។

ច្រវាក់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ប្រដាប់​ធ្វើ​ដោយ​ដែក​មាន​ច្រួល​មាន​កង​ចុង​ដើម សម្រាប់​ដាក់​មនុស្ស​ទោស ឬ​សត្វ​ចតុប្បាទ ឬ​ក៏​ប្រើ​​ចង​ក្រៀក​អ្វី​ៗ ឲ្យ​មាំ​មួន ។

ច្រវា

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ប្រដាប់​សម្រាប់​អុំ​ទូក​ឬ​ចែវ​ទូក ។
ឧទាហរណ៍៖ ច្រវា​អុំ ច្រវា​ចែវ ។

ច្រម៉ាស់ទឹក, ច្រម៉ាស់ម្សៅ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ព្រឹក្សមួយប្រភេទកម្ពស់ ១៥-២០ ម ដុះក្នុងព្រៃធំត្រជាក់លើដីទំនាប និងលើភ្នំដែលទាបជាង ៧០០០ ម នៃឧបទ្វីបឥណ្ឌូចិន និងជ្វា។ ឈើសម្រាប់ធ្វើជាបង្គោលឆ្លាក់អក្សរក្នុងបូជនីយដ្ឋាន និងសម្រាប់សង់ផ្ទះ។

ច្រម៉ាស់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ព្រឹក្សមួយប្រភេទកម្ពស់ ២០-២៥ ម ដុះក្នុងព្រៃធំត្រជាក់លើដីទំនាប និងលើកំពូលភ្នំទាំប់ៗ ដែលខ្ពស់មិនហួស ៥០០ ម នៃប្រទេសកម្ពុជា វៀតណាម និងចិន (ហៃណាំ) ។ ឈើគេច្រើនប្រើសម្រាប់ធ្វើជាសសរផ្ទះ។

ច្រម៉ាសក្តួច, ត្រប់ទុំ, ស្តុករាជ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ច្រម៉ាសក្តួចជាព្រឹក្សធំម្យ៉ាង ដុះក្នុងព្រៃក្រាស់លើដីទំនាប ឬលើភ្នំតូចល្មម នៃប្រទេសខ្មែរ, ឡាវ និងវៀតណាម។ គេប្រើឈើសម្រាប់សង់ផ្ទះ។

ច្រមួន

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ល្មួត (មិន​សូវ​ប្រើ) ។

ច្រមូញ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា (ម. ព. ច្របូញ) ។

ច្រមុះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា អវយវៈ​នៅ​ចំពី​មុខ​ខាង​លើ​មាត់​មាន​រន្ធ​សម្រាប់​ដក​ដង្ហើម ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា រាជសព្ទ
មានន័យថា ព្រះនាសា

ច្រមិច

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​តូច​ក្ដៀប តូច​កំប៉ិច។
ឧទាហរណ៍៖ តូច​ច្រមិច ។

ច្រមក់

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា តូច​ណាស់ ក្មេង​ណាស់។
ឧទាហរណ៍៖ អា​ច្រមក់ មេ​ច្រមក់ (ព. ទ្រ. ឬ​ពាក្យ​សាមញ្ញ​សម្រាប់​ម្ដាយ​ឪពុក​ហៅ​កូន​តូច​របស់​ខ្លួន ដោយ​ថ្នម) ។

ច្រម

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ច្បាម​នឹង​ដៃ ច្បាម​ពី​លើ​ដោយ​ម្រាម​ដៃ ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ប្រដាប់​ធ្វើ​ដោយ​ឫស្សី សម្រាប់​ដាក់​សំណែន​តាម​សណ្ដាប់​អ្នក​ត្រូវ​ការ​ខាង​ពិធី​សែន​ព្រេន ។

ច្រពើស

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​អើត​ចុង​ខ្ពស់​ជាង​គេ មិន​ចូល​របៀប។
ឧទាហរណ៍៖ ធ្មេញ​ច្រពើស ។

ច្រពើង

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ពើង ដែល​មិន​រាប​ស្មើ ។

ច្រប់ៗ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ( ម. ព. ច្រប់ )

ច្រប់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ចាក់​អន្ទង់ ឬ​ត្រី​ដោយ​ចង្រប់ ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​ត្រឡប់​ចុះ​ត្រឡប់​ឡើង​សុស​សព្វ​ដូច​គេ​ចាក់​ដោយ​ចង្រប់។
ឧទាហរណ៍៖ ដើរ​ច្រប់ ដើរ​ច្រប់​ៗ ដើរ​ច្រប់​ចុះ​ច្រប់​ឡើង (ម. ព. ចរ​ច្រប់) ។ ច្រប់ៗ

ច្របូញ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​លញ​លឿន​ទៅ​មុខ​ហួស​កំណត់។
ឧទាហរណ៍៖ មាត់​ច្របូញ ។

ច្របូក

?ថ្នាក់ពាក្យជា បរិវារសព្ទ
មានន័យថា ពាក្យ​សម្រាប់​និយាយ​ផ្សំ​នឹង​ពាក្យ​ច្របល់។
ឧទាហរណ៍៖ ច្របូក​ច្របល់ ធ្វើ​ការ​ច្របូក​ច្របល់ ។

ច្របុច

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ចាប់​សាច់​សំពត់​បង្រួម​គ្នា ដេរ​ភ្ជាប់​ឲ្យ​មាន​ជា​ផ្នត់ ជា​ក្រឡា​ឬ​ក្រសោម​មាត់​បាវ មាត់​ការុង​ជាដើម​ចង​ភ្ជាប់​គ្នា ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះកន្សែងឬក្រមា ដែលគេជ្រលក់ធ្វើឲ្យមានអុចៗពាសពេញផ្ទៃ
ឧទាហរណ៍៖ កន្សែងច្របុច, ក្រមាច្របុច ។

ច្របាច់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ចាប់​ឈ្លេច​ដោយ​ម្រាម​ដៃ ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា រាជសព្ទ
មានន័យថា សម្ពាហណៈ។

ច្របល់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា លាយ​ឡំ​គ្នា លាយ​បញ្ចូល​ច្រឡូក​ជា​មួយ​គ្នា។
ឧទាហរណ៍៖ ក្លិង្គ​ច្របល់​សម្ល​ការី​ជា​មួយ​នឹង​បាយ ។

ច្រនៀងទឹក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ព្រឹក្សមានកម្ពស់ ៤-២០ម ដុះក្នុងព្រៃស្មាច់ និងមាត់ដៃសមុទ្រនៅអាស៊ី និងអូសេអានីផ្នែកក្តៅ។ គេនិយមដាំច្ររៀងទឹកជិតគេហដ្ឋានជាលំអ។ មែកតូចស្ងួត គេរើសធ្វើអុសដុត។

ច្រនៀង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ឈើ​មួយ​ប្រភេទ ។ ជ្រនៀង
ព្រឹក្សមានកម្ពស់ពី ១០-២៥ ម ដុះក្នុងព្រៃល្បោះលើដីទំនាបនៅប្រទេសថៃខាងត្បូង ខ្មែរ និងវៀតណាមខាងត្បូង។ មែកធាងស្ងួត គេរើសធ្វើអុសដុត។ ផ្កាគេនិយមចងជាកម្រងលំអ។

ច្រនួច

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ដោត​ដុំ​សាច់​ជា​ចង្កាក់។
ឧទាហរណ៍៖ ច្រនួច​សាច់ ។ ជ្រនួច

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា សាច់​ដែល​ដោត​ជា​ចង្កាក់។
ឧទាហរណ៍៖ សាច់​មួយ​ច្រនួច សាច់​ច្រនួច ។ ជ្រនួច

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា សាច់​ដែល​ដោត​ជា​ចង្កាក់។
ឧទាហរណ៍៖ សាច់​មួយ​ច្រនួច សាច់​ច្រនួច ។ ជ្រនួច

ច្រត់ឥសី. កំប៉ុញ, លំពាន់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះស្មៅតូចម៉្យាងក្នុងសន្តានដើមត្នោត ដុះក្រោមដើមឈើក្នុងព្រៃក្រាស់ ឬព្រៃស្រោងត្រជាក់នៃប្រទេសឥណ្ឌូចិន។ គេនិយមដាំដើមនេះជិតផ្ទះ ឬក្នុងសួនជាលំអ។ មែកធាង គេយកស្ងោរផឹក ដើម្បីបន្ទន់លាមក។

ច្រត់នង្គ័ល

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះមង្គលពិសេសមួយ រាប់បញ្ចូលក្នុងមង្គលទា្វទសមាស, ជាមង្គលចម្រើនការសាបព្រោះបណ្ដុះដាំក្នុងរដូវភ្លៀងរបស់ប្រជាជន, មង្គលនេះកំណត់ធ្វើនៅថ្ងៃ ៤ រោចខែពិសាខរៀងរាល់ឆ្នាំ; ក្នុងគម្ពីរបាលីហៅថា វប្បមង្គល “មង្គលសាបព្រោះបណ្ដុះដាំ” (រ. ស. ) ។
ឧទាហរណ៍៖ ឈ្មោះមង្គលពិសេសមួយ រាប់បញ្ចូលក្នុងមង្គលទា្វទសមាស, ជាមង្គលចម្រើនការសាបព្រោះបណ្ដុះដាំក្នុងរដូវភ្លៀងរបស់ប្រជាជន, មង្គលនេះកំណត់ធ្វើនៅថ្ងៃ ៤ រោចខែពិសាខរៀងរាល់ឆ្នាំ; ក្នុងគម្ពីរបាលីហៅថា វប្បមង្គល “មង្គលសាបព្រោះបណ្ដុះដាំ” (រ. ស. )

ច្រត់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា សង្កត់​ដោយ​ដៃ ឬ​ដោយ​ឈើ​ច្រត់។
ឧទាហរណ៍៖ ច្រត់​ដៃ អង្គុយ​ច្រត់​ដៃ។

               កាត់​ផ្ដាច់​ដោយ​ចប​ជីក ។
ឧទាហរណ៍៖ ច្រត់​ទំពាំង ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ប្រដាប់​ធ្វើ​ដោយ​ឈើ​មាន​ចម្ពាម​ដែក ឬ​ស្ពាន់​សម្រាប់​ច្រត់​ដើរ ជា​គ្រឿង​បរិ​ក្ខារ​របស់​អ្នក​បួស (ប្រើ​តាម​ការ​គួរ)។
ឧទាហរណ៍៖ ដើរ​កាន់​ច្រត់ (ម. ព. ឈើ​ច្រត់) ។

ច្រណែន

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា មិន​សុខ​ចិត្ត​ដោយ​គេ​បាន​លើស​ខ្លួន ឬ​ដោយ​គេ​បាន ខ្លួន​មិន​បាន ។

ច្រចៗ

?ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរ​រាក​រូស ។

ច្រច

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​ជំងឺ​រាក​រូស​ជាប់​ជានិច្ច ហើយ​រូប​រាង​ស្គម​ប្រដក់​ស្អយ​ៗ​ បាក់​កម្លាំង​ស្គម​ប្រដក់​ស្អយ​ៗ។
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្ស​ច្រច អា​ច្រច (ព. ទ្រ. ម.) ។

ច្រង់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​កាំភ្លើង​ធំ​មួយ​ប្រភេទ មាន​ជើង​គុល​តម្កល់​សម្រាប់​បាញ់ ។

ច្រង៉ោ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ( ម. ព. ច្រងោ ) ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ( ម. ព. ច្រងោ ) ។

ច្រងោ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ឥត​របាំង ដែល​មើល​ទៅ​ឃើញ ដូច​ជា​លេច​ធ្លោ​ឡើង។
ឧទាហរណ៍៖ គល់​ច្រងោ គល់​អណ្ដែត​ច្រងោ បះ​ច្រងោ ។ ជ្រងោ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​ឥត​របាំង ដែល​មើល​ទៅ​ឃើញ ដូច​ជា​លេច​ធ្លោ​ឡើង។
ឧទាហរណ៍៖ គល់​ច្រងោ គល់​អណ្ដែត​ច្រងោ បះ​ច្រងោ ។ ជ្រងោ

ច្រងេងច្រងាង

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ច្រងាង ទទឹង​ទទែង​ពេញ​ពាស។
ឧទាហរណ៍៖ ដាក់​ឫស្សី​រាយ​ច្រងេង​ច្រងាង​ពេញ​ផ្លូវ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​ច្រងាង ទទឹង​ទទែង​ពេញ​ពាស។
ឧទាហរណ៍៖ ដាក់​ឫស្សី​រាយ​ច្រងេង​ច្រងាង​ពេញ​ផ្លូវ ។

ច្រងូវ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា អង្គុយ​ ឬ​ឈរ​ស្ងៀម​មិន​កម្រើក ។
ឧទាហរណ៍៖ អង្គុយ​ច្រងូវ ឈរ​ច្រងូវ ។

ច្រងាំង

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា នឹង​នៅ​ដោយ​អាការ​បែប​ភាំង។
ឧទាហរណ៍៖ ឈរ​ច្រងាំង ។

ច្រងាម

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ទ្រាន់​ដោយ​រស​ជាតិ ដែល​មាន​ខ្លាញ់ ។

ច្រងាប់ច្រងិល

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​ត្រឡប់​ត្រឡិន ផ្កាប់​ផ្ងារ​ច្រើន​ដង ដែល​ជជ្រុល​ជជ្រក ជ្រហឹត​ជ្រហម។
ឧទាហរណ៍៖ ដួល​ច្រងាប់​ច្រងិល ។

ច្រងាង

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ទទឹង​ទទែង​ឲ្យ​ទើស​ទាស់។
ឧទាហរណ៍៖ ឫស្សី​មួយ​ដើម​នៅ​ច្រងាង​កណ្ដាល​ផ្លូវ ។

ច្រងក់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ក្រោក​ឡើង ងើប​ឡើង ឡើង​អង្គុយ​ឆ្ងក់ ។
ឧទាហរណ៍៖ អង្គុយ​ច្រងក់ ។

ច្រគីងច្រគាង

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ឥត​របប ទទើស​ទទែង ដោយ​ឥត​មាន​សំណ​សំនួន ។

ច្រគាង

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ឥត​របប​មិន​រៀប​រយ ទទឹង​ទទែង។
ឧទាហរណ៍៖ អង្គុយ​ច្រគាង​កណ្ដាល​ផ្លូវ​ដើរ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​ឥត​របប​មិន​រៀប​រយ ទទឹង​ទទែង។
ឧទាហរណ៍៖ អង្គុយ​ច្រគាង​កណ្ដាល​ផ្លូវ​ដើរ ។

ច្រក់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ឆ្ងក់​ៗ ពី​នេះ​ទៅ​នោះ ពី​នោះ​មក​នេះ ច្រប់​ៗ ឆ្ងក់​ចុះ​ឆ្ងក់​ឡើង។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្ញុំ​ខំ​ដើរ​លក់​ដូរ ច្រក់​ចុះ​ច្រក់​ឡើង ដូច​ជា​ឆ្កែ​ដំបៅ​ក្បាល បាន​បន្តិច​បន្តួច​មក វា​ចេះ​តែ​បំផ្លាញ​អស់ ។ ច្រក់​ៗ

ច្រកែងទួយ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ឈើ​ព្រៃ​មួយ​ប្រភេទ​សម្រាប់​ធ្វើ​ជា​ឧស​ដុត ។

ច្រកែង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ត្រី​ស្រកា​មួយ​ប្រភេទ រូប​ស្រដៀង​នឹង​ត្រី​កាហែ ប៉ុន្តែ​មាន​ស្រកា-ស​ជាង​ត្រី​កាហែ ។

ច្រកាចច្រកូវ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​តាម​តែ​បាន ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​តែ​រួច​ពី​ដៃ មិន​ស្អាត ខ្ជីខ្ជា មិន​ត្រឹម​ត្រូវ​ល្អ  ។
ឧទាហរណ៍៖ របស់​ច្រកាចច្រកូវ ធ្វើ​ការ​ច្រកាចច្រកូវ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​តាម​តែ​បាន ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​តែ​រួច​ពី​ដៃ មិន​ស្អាត ខ្ជីខ្ជា មិន​ត្រឹម​ត្រូវ​ល្អ  ។
ឧទាហរណ៍៖ របស់​ច្រកាចច្រកូវ ធ្វើ​ការ​ច្រកាចច្រកូវ ។

ច្រកបែងចែក

មានន័យថា ផ្លូវដែលទំនិញ និងសេវាត្រូវបានចែកចាយដោយគិតចាប់ពីក្រោយការផលិតរហូតដល់ការប្រើប្រាស់។

ច្រក

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា បង្អក​ទឹក​ឲ្យ​លេប បញ្ចូល បំពេញ។
ឧទាហរណ៍៖ ច្រក​ថ្នាំ ច្រក​អង្ករ ។

ច្យុតិ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (សំ.) កិរិយា​ឃ្លាត របូត កិរិយា​ឃ្លាត​វិញ្ញាណ គឺ​សេចក្ដី​ស្លាប់ (ម. ព. ចុតិ ច្យុត) ។

ច្យុត

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា (សំ. ; បា. ចុត) ឃ្លាត, របូត, ស្លាប់, ដែលស្លាប់ហើយ; ច្រើននិយាយចំពោះតែទេវតាអស់ជីវិត។
ឧទាហរណ៍៖ ទេវតា​ច្យុត ។

ច្បោះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា គោល​សម្រាប់​សម្គាល់​នាទី ឬ​សម្រាប់​ទប់​អ្វី​ៗ​ឲ្យ​នឹង ។
ឧទាហរណ៍៖ បោះ​ច្បោះ ។

ច្បោស

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា អប​អម​អ្វី​ៗ​ឲ្យ​ជាប់​ឲ្យ​មាំ​ដោយ​ច្បោស ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា កង​ធ្វើ​ដោយ​បន្ទោះ​ផ្ដៅ​ជាដើម​សម្រាប់​ស៊ក​ប្រហក​រឹត​អ្វី​ៗ ដែល​គ្រេច​ឬ​ដែល​អប ដែល​ត​ស្ទប​មុខ​ឲ្យ​មាំ ។

ច្បោលៗ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ទ្រួស​ៗ ព្រួល​ៗ។
ឧទាហរណ៍៖ និយាយ​ច្បោល​ៗ ធ្វើ​ការ​ច្បោល​ៗ ។

ច្បោល

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ចាប់​ធ្វើ​ដោយ​ដុំ ដោយ​អន្លើ ត្រាយ ទ្រួស ។