Category: A Khmer Dictionary

ដកទង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ពាក្យ​ទ្រគោះ​ប្រើ​ដោយ​ជេរ​ប្រមាទ​មើល​ងាយ​ទៅ​លើ​រូប​ស្ត្រី ។
ឧទាហរណ៍៖ មេ​ដកទង មេ​ចោរ​ដកទង ។

                ពាក្យ​នេះ​ក្លាយ​មក​ពី​ភាសា​សៀម​ថា ដ្ចកទ្ចង អ. ថ. ដកថង “ផ្កា​មាស” (ស្រី​ផ្កា​មាស) ។

ដកដាវ, ដក់ដោក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះចុល្លព្រឹក្ស ឬព្រឹក្សតូចម្យ៉ាង កម្ពស់ ៦-១៨ ម ដុះក្នុងព្រៃស្រោង តាមមាត់ស្ទឹង លើដីមានជាតិកណសិលាទំនាប ឬលើភ្នំទាបៗ នៃប្រទេសឥណ្ឌា និងឧបទ្វីបឥណ្ឌូចិន។ រុក្ខជាតិនេះ អាចក្លាយជាវល្លិធំបាន។ ឈើសម្រាប់សង់ផ្ទះ ធ្វើគ្រឿងក្នុង ផ្លែបរិភោគបាន។

ដកចន្ទន៍

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ស. ផ្កាចន្ទន៍) ឈ្មោះក្បាច់មានសណ្ឋានមូលឆែកៗ ។
ឧទាហរណ៍៖ ក្បាច់​ដកចន្ទន៍ ។

ដកគាំ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ស. ដ្ចកគាំ អ. ថ. ដកខាំ ) ឈ្មោះផ្កាពណ៌ក្រហមស្រគាំប្រើជាគ្រឿងជ្រលក់
ឧទាហរណ៍៖ សំពត់ជ្រលក់ដកគាំ ។

                 មាន​មួយ​ប្រភេទ​ផ្សេង​ទៀត​ជា​គ្រាប់ ។
ឧទាហរណ៍៖ គ្រាប់​ដកគាំ ។

ដកខិម

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ឈើ​តូច​មាន​ផ្កា​សម្រាប់​ដាំ​ក្នុង​ផើង​ប្រើ​ជា​គ្រឿង​តាំង ឬ​ដាំ​ក្នុង​សួន។ ដកខិម​មាន ៣ ប្រភេទ​គឺ ដកខិម​ក្រហម ដកខិម​លឿង ដកខិម​ស ។
ចុល្លព្រឹក្សមួយប្រភេទ កម្ពស់ ១-៤ ម ដុះក្នុងព្រៃក្រាស់នៃឥណ្ឌូចិន ប្រទេសឥណ្ឌា និងជ្វា គេច្រើនដាំជាលំអ ក្នុងសួន​ ឬក្នុងផើង ផ្កាមានពណ៌ ផ្កាឈូក ពេលខ្លះក្រហម ឬលឿង​ ។​ គេឆុងឬសដកខិមផឹក ដើម្បីឲ្យថ្លាទឹកនោម ។​ ឫសនេះគេយកប្រើសម្រាប់ត្រាំស្រាធ្វើថ្នាំមួល ។
ឧទាហរណ៍៖

ដក

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ធ្វើ​ឲ្យ​រដក ធ្វើ​ឲ្យ​ឃ្លាត​ចេញ ធ្វើ​ឲ្យ​ផុត ។
ឧទាហរណ៍៖ ដក​ស្មៅ ដក​សំណាប ដក​ឃ្លា ។ល។

ដ

មានន័យថា ព្យញ្ជនៈ​ទី ១ ក្នុង​វគ្គ​ទី ៣ ជា​មុទ្ធជៈ មាន​សំឡេង​កើត​ក្នុង​ក្បាល ។ សំ. បា. ត៎ៈ; បែប​ខ្មែរ ដៈ ឬ ត៎ៈ ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (យ.) ទីចម្លង, កំពង់ចម្លង ។
ឧទាហរណ៍៖ កំពង់ដ ។

               ទូកសម្រាប់ចម្លងនៅកំពង់នោះក៏ហៅ ដ ដែរ ។
ឧទាហរណ៍៖ ទូកដ ។ ល ។

ញ័រ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា កម្រើក​ទទាក់ កម្រើក​រន្ថាន់ ។

ញ៉ោង

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ទ្រើស ដែល​ប្រសើរ​ជាង​គេ ។

ញ៉ែមៗ !

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ពាក្យសម្រាប់ពោលបញ្ញែមគេ ( ម. ព. បញ្ញែមផង ) ។

ញ៉ែងញ៉ង

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ទងវង ទន់ភ្លន់ ល្វាសល្វន់។
ឧទាហរណ៍៖ ដើរ​ញ៉ែងញ៉ង; ដំណើរ​ញ៉ែងញ៉ង។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ទងវង ទន់ភ្លន់ ល្វាសល្វន់។
ឧទាហរណ៍៖ ដើរ​ញ៉ែងញ៉ង; ដំណើរ​ញ៉ែងញ៉ង។

ញ៉ែង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា រយាង​ដំរី​ដែល​គេ​ធ្វើ​ជា​គ្រោង ។

ញ៉ែកញ៉ក

?ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរសម្រែកមាន់ ( ខ្ញែកខ្ញក ) ។

ញ៉ែ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​តូច​ឆ្មារ​ហើយ​ស្អា​ផង (សំឡេង) ។
ឧទាហរណ៍៖ សំឡេង​ញ៉ែ ។

ញ៉េះញ៉ោះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា រឡេះរឡោះ​ដោយ​លេង ដោយ​ប្រឡែង។
ឧទាហរណ៍៖ និយាយ​ញ៉េះញ៉ោះ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា រឡេះរឡោះ​ដោយ​លេង ដោយ​ប្រឡែង។
ឧទាហរណ៍៖ និយាយ​ញ៉េះញ៉ោះ ។

ញ៉េវញ៉ាវ

?ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរ​សំឡេង​កូន​ឆ្មា​យំ ។

ញ៉េវ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​តូច​ង៉េវ​ស្អា​ដោយ​តឹង​ក (សំឡេង)។
ឧទាហរណ៍៖ សំឡេង​ញ៉េវ ។

ញ៉េបៗ

?ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរ​កូន​សត្វ​ស្លាប​យំ ។

ញ៉េចញ៉ូច

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា បេញ​បូញ ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា បេញ​បូញ ។

ញ៉េចញ៉ាច

?ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរ​កូន​ក្មេង​ ឬ​កូន​សត្វ​ច្រើន​យំ​ឬ​ស្រែក ។

ញ៉ើក

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ស្អុយ សូន្យ (ពាក្យ​ប្រើ​ក្នុង​ល្បែង​ផ្សេង​ៗ) ។

ញ៉ូញញ៉ាញ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ទូញទាញ ស្ទើរ​បិទ​ស្ទើរ​ហើប (និយាយ​ចំពោះ​តែ​មាត់) ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ទូញទាញ ស្ទើរ​បិទ​ស្ទើរ​ហើប (និយាយ​ចំពោះ​តែ​មាត់) ។

ញ៉ុមៗ

មានន័យថា (ម. ព. ញំ​ៗ) ។

ញ៉ុញ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ស្រុញ ។
ឧទាហរណ៍៖ ញ៉ុញ​គំនិត ។

ញ៉ឹម

មានន័យថា (ម. ព. ញ៉ិម)

ញ៉ឹង

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ចាប់​ច្បិច​យួរ​ឡើង ។
ឧទាហរណ៍៖ ញ៉ឹង​ត្រចៀក​ឆ្មា ។

ញ៉ិល

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​ទៅ​ដោយ​រហ័ស (ប្រើ​ចំពោះ​តែ​សត្វ​តូច​ៗ ដែល​ស្ទុះ)។
ឧទាហរណ៍៖ ស្ទុះ​ញ៉ិល ។

                 ដែល​ជ្រួតជ្រាប​យ៉ាង​រហ័ស (ប្រើ​ចំពោះ​តែ​រស​ជាតិ​ដែល​ហឹរ) ។
ឧទាហរណ៍៖  ហឹរ​ញ៉ិល ។

ញ៉ិម

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា បៅ​ដោះ; ពាក្យ​ទំយើ​នឹង​កូន​ក្មេង; ដូច​គ្នា​នឹង​ពាក្យ បឹម ម៉ឹម អាំ ដែរ ។ ញ៉ឹម

ញ៉ិញញ៉ុញ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ច្រិម​ច្រុម; តិញតុញ ។
ឧទាហរណ៍៖ ដើរ​ញ៉ិញញ៉ុញ; ដំណើរ​ញ៉ិញញ៉ុញ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ច្រិម​ច្រុម; តិញតុញ ។
ឧទាហរណ៍៖ ដើរ​ញ៉ិញញ៉ុញ; ដំណើរ​ញ៉ិញញ៉ុញ ។

ញ៉ិកញ៉ក់

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ង៉ិកង៉ក់ រម៉េះរម៉ោះ ដោយ​អាការ​មាយា (ច្រើន​និយាយ​ចំពោះ​តែ​ស្ត្រី ឬ​កូន​ក្មេង) ។
ឧទាហរណ៍៖ ដើរ​ញ៉ិកញ៉ក់; ដំណើរ​ញ៉ិកញ៉ក់ ឫក​ញ៉ិកញ៉ក់ (ម. ព. ញ៉ាំញ៉ើ ផង) ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​ង៉ិកង៉ក់ រម៉េះរម៉ោះ ដោយ​អាការ​មាយា (ច្រើន​និយាយ​ចំពោះ​តែ​ស្ត្រី ឬ​កូន​ក្មេង) ។
ឧទាហរណ៍៖ ដើរ​ញ៉ិកញ៉ក់; ដំណើរ​ញ៉ិកញ៉ក់ ឫក​ញ៉ិកញ៉ក់ (ម. ព. ញ៉ាំញ៉ើ ផង) ។

ញ៉ាំញ៉ើ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ញ៉ិកញ៉ក់ ញ៉ែងញ៉ង។
ឧទាហរណ៍៖ ដើរ​ញ៉ាំញ៉ើរ ដំណើរ​ញ៉ាំញ៉ើ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ញ៉ិកញ៉ក់ ញ៉ែងញ៉ង។
ឧទាហរណ៍៖ ដើរ​ញ៉ាំញ៉ើរ ដំណើរ​ញ៉ាំញ៉ើ ។

ញ៉ាំងៗ

?ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរសន្ធឹកអ្វីៗ ដែលមានសំឡេងស្រួយខ្ទ័រខ្លាំង ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ខ្ជាំងៗ ខ្លាំងៗ ។
ឧទាហរណ៍៖ និយាយញ៉ាំងៗ ។

ញ៉ាំង

?ថ្នាក់ពាក្យជា អាយតនិបាត
មានន័យថា ប្រើ បង្គាប់ ។
ឧទាហរណ៍៖ គ្រូ​ញ៉ាំង​សិស្ស​ឲ្យ​រៀន ញ៉ាំង​ចិត្ត​ឲ្យ​ជ្រះថ្លា ។

               គួរ​កុំ​ច្រឡំ​ប្រើ​ជា គ្រូ​ញ៉ាំង​ឲ្យ​សិស្ស​រៀន) ។ ញ៉ាំង​ឈ្លោះ គឺ​ញ៉ាំង​ជម្លោះ​ឲ្យ​កើត​មាន​ឡើង (សម្រាប់​ប្រើ​ក្នុង​កាព្យ) ។
ឧទាហរណ៍៖ កុំ​នៅ​ញ៉ាំង​ឈ្លោះ កុំ​ស្ដាប់​អសុរោះ កុំ​ស្ដាប់​អាស្រូវ កុំ​ដើរ​ពាន​ស្កុន កុំ​ស្កាត់​ច្រក​ផ្លូវ កុំ​ធ្វើ​ស្រែ​ស្រូវ នៅ​ផ្លូវ​ដំរី ។ … (សាស្ត្រា​ច្បាប់ រាជនេតិ ជា​ព្រះ​និពន្ធ​នៃ​ព្រះ​រាជ​សម្ភារ) ។

ញ៉ាំ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ស៊ី; និយាយ​បាន​ចំពោះ​តែ​កូន​ក្មេង​តូច (ពាក្យ​ទំយើ)។
ឧទាហរណ៍៖ វា​ចេះ​ញ៉ាំ​បាយ​ខ្លួន​វា​ហើយ ។

ញ៉ាម

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ជាប់​ចិត្ត ញៀន​ចិត្ត។
ឧទាហរណ៍៖ ធ្លាប់​បាន​ស៊ី​ឆ្ងាញ់​ម្ដង​ហើយ វា​ចេះ​តែ​ញ៉ាម​ត​ទៅ​ទៀត ។ ពាក្យ​ផ្ទុយ ទ្រាន់ ណាយ​ចិត្ត រាង​ចាល ។

ញ៉ាប

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ដំបូល​ដែល​បន្សាប​ត​ពី​សំយាប​ផ្ទះ ឬ​រោង​មក ។
ឧទាហរណ៍៖ ត​ញ៉ាប​ផ្ទះ ត​ញ៉ាប​រោង ។

ញ៉ាច់ !

?ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា ប៉ាច់; ពាក្យ​បន្លឺ​ដោយ​ភ្ញាក់​ភ្លាត់​មាត់ ជ្រលួស​មាត់ (ព. អា.) ។

ញ៉ាក

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ខ្លាច ញញើត ញ៉ម​ចុះ​ចាញ់ ។
ឧទាហរណ៍៖ វា​ញ៉ាក​គេ​ហើយ មិន​ហ៊ាន​ចូល​មក​ទៀត​ទេ ។

ញ៉ម

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ( ល. ញ៉ម; ស. យ៉ម ” ព្រម, យល់តាម ” ) ព្រមទទួលចាញ់, ចុះចាញ់, បាក់បប ថាលែងហ៊ានទៀត
ឧទាហរណ៍៖ មិន​ស៊ូ​ញ៉ម ទទួល​ញ៉ម ។

ញំៗ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា បុក​ឬ​ទំពា​បន្ថើរ​ៗ លំ​ៗ ទំពា​ញំ​ៗ បុក​ញំ​ៗ ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា បុក​ឬ​ទំពា​បន្ថើរ​ៗ លំ​ៗ ទំពា​ញំ​ៗ បុក​ញំ​ៗ ។

ញោស

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ទុំ​ជ្រុល​ហួស​ពី​ធម្មតា ។
ឧទាហរណ៍៖ ផ្លែ​ស្វាយ​ទុំ​ញោស ។

                ដែល​ចាស់​គ្រាំ​គ្រា​ទ្រែមទ្រមខ្លាំង ។
ឧទាហរណ៍៖ ចាស់​ញោស ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​ជ្រុស​ហួស​ប្រមាណ ហួស​ហេតុ។
ឧទាហរណ៍៖  ខឹង​ញោស ស្ដី​ជេរ​បន្ទោស​ញោស​ពេក​ណាស់ ។

ញោមវត្ត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឧបាសកអ្នកចេញមុខ ទំនុកបម្រុង ផ្គត់ផ្គង់វត្តអារាមណាមួយ( ម. ព. អារាមិកជន ផង ) ។

ញោម

?ថ្នាក់ពាក្យជា បុរិសសព្វនាម 
មានន័យថា ពាក្យសម្រាប់បព្វជិតហៅមាតាបិតាបង្កើតឬមាតាបិតាចិញ្ចឹម
ឧទាហរណ៍៖ ញោមប្រុស គឺឳពុក, ញោមសិកា ឬ ញោមស្រី គឺម្ដាយ; ឬឧបាសកឧបាសិកាឯទៀតៗ ។

                 ដែលមានចំណាស់ ប្រហែលនឹងមាតាបិតារបស់ខ្លួន បព្វជិតក៏ហៅញោមបានដែរ ។

                 ញោមញាតិ ឬ ញាតិញោម ពាក្យសម្រាប់បព្វជិតហៅពួកឧបាសកទាយកដោយរួបរួម ។
ឧទាហរណ៍៖ វត្តនេះមានញាតិញោមជើងវត្តតិចណាស់; សូមឲ្យញាតិញោមខំរៀនធម៌ កាន់សីល ប្រព្រឹត្តសុចរិតតាំងចិត្តស្លូតត្រង់គ្រប់គ្នាឡើង នឹងបានសេចក្ដីសុខចម្រើនកើនឡើងទៀត ។

ញោច

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ខ្ញើច; លូក​ចេញ​ឬ​លូក​ចូល ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា រំពត់; របត់​ដែល​លូក​ចេញ ​ឬលូក​ចូល ។

ញែក

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា វែក​ចេញ ផាត់​ចេញ ចែក​ចេញ ។

ញេយ្យធម្ម

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ញេយ្យ​ធម្ម; ជ្ញេយធម៌) ធម៌​ដែល​អ្នក​ប្រាជ្ញ​គួរ​ដឹង។
ធម៌​ដែល​ព្រះ​សព្វញ្ញុពុទ្ធ​ទ្រង់​ត្រាស់​ដឹង។
ឧទាហរណ៍៖ ព្រះ​អង្គ​ទ្រង់​ត្រាស់​ដឹង​នូវ​ញេយ្យធម៌​ទាំងពួង ។ ញេយ្យធម៌

ញេយ្យធម៌

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. ញេយ្យធម្ម ) ។

ញេញ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ខាំ​ស្រាល​ៗ​ដោយ​ធ្មេញ ឬ​ខាំ​ធ្មេញ​ដោយ​កំហឹង ។
ឧទាហរណ៍៖ ញេញ​ម្លូ ញេញ​ធ្មេញ ។

ញេច

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា សង្កត់​ឈ្លេច​បំបែក បំពៀច ។
ឧទាហរណ៍៖ ញេច​សង្កើច ញេច​ចៃ ។

ញៀន

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ជាប់​ចិត្ត​ដោយ​មាន​ចំណង់ អត់​មិន​បាន​ដោយ​ធ្លាប់​ប្រព្រឹត្ត ធ្លាប់​ជក់ ធ្លាប់​ស៊ី លុះ​ដល់​កំណត់ ដល់​វេលា​ដែល​ធ្លាប់ ក៏​បណ្ដាល​ឲ្យ​នឹក​ចង់​អត់​មិន​បាន ​ឬ​ក៏​ទៅ​ជា​ធ្វើ​ទុក្ខ​មិន​ស្រួល​ខ្លួន។
ឧទាហរណ៍៖ ញៀន​មើល​ល្បែង ញៀន​អាភៀន ។

ញៀតស្បាត

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ញឹក​ជ្រៀត​ជុក​ជិត​ដោយ​ស្មៅ​ ឬ​ស្បូវ​ និង​ឈើ​តូច​ៗ។
ឧទាហរណ៍៖ ព្រៃ​ញៀត​ស្បាត ។

                ហៅ​ថា ញៀត​​ញឹក ក៏​បាន; ចួន​ណា​ហៅ​ត្រឹម​តែ ញៀត ក៏​បាន ។
ឧទាហរណ៍៖ ព្រៃ​នុ៎ះ​ញៀត​ក្រាស់​ណាស់ ។

                ប្រើ​ជា ន. ក៏​មាន ។
ឧទាហរណ៍៖ ទី​នោះ​មាន​សុទ្ធ​តែ​ញៀត​ស្បាត​មិន​អាច​ចូល​ទៅ​បាន​ដោយ​ងាយ​ទេ ។ អ្នក​ស្រុក​ខ្លះ​និយាយ​ថា ញាត​ស្បាត (គួរ​ប្រើ ញៀត​ស្បាត វិញ) ។

ញៀត

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា សៀត​ញាត់​ក្នុង​កន្លៀត ។

ញៀច

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ចាប់​ស្លឹក​ត្រចៀក​អង្រង់ (ពាក្យ​ក្នុង​ល្បែង​លេង​បិទ​ពួន) ។
ឧទាហរណ៍៖ លេង​ឈ្នះ​បាន​ញៀច​ពួក​វា​ហើយ ។

ញើស

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា បញ្ចេញ​សំបោរ​ពី​ច្រមុះ ។
ឧទាហរណ៍៖ ញើស​សំបោរ សំបោរ​ខាប់​ញើស​មិន​ចេញ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា អាការៈរាវ ( ធាតុទឹក ) ដែលចេញពីខ្លួនតាមរន្ធរោមដោយចំហាយ ។
ឧទាហរណ៍៖​ ខំដើរទាល់តែបែកញើស ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា រាជសព្ទ
មានន័យថា ព្រះសេទោ ។

ញើបៗ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា សន្សឹម​ៗ ទ្រើប​ៗ លប​ៗ អើត​ខ្លួន​ដើរ​យឺត​ៗ ។
ឧទាហរណ៍៖ ដើរ​ញើប​ៗ ។

ញើញ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា រា​ថយ ថយ​ក្រញាង ។

ញូវដែលី

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា រាជធានី/​រដ្ឋធានី នៃប្រទេស ឥណ្ឌា ។

ញូញ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា រួញរា, ស្ញូញ, ទ្រាន់ចិត្ត ( មិនសូវប្រើ ) ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា អ៊ូញ ព្រមឹក; សម្រាប់​និយាយ​ផ្សំ​ជា​មួយ​នឹង​ពាក្យ ខ្មៅ ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្មៅ​ញូញ ។

ញុះញង់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ញុះ​ញយ​ៗ​ គឺ​និយាយ​ចាក់​រុក​នាំ​អុច​អាល​ឲ្យ​អ្នក​ដទៃ​ធ្វើ​ការ​អ្វី​ៗ​ដែល​មិន​គប្បី ឲ្យ​ឈ្លោះ​ឲ្យ​​ទាស់ទែង​គ្នា ឲ្យ​បាក់​បែក​គ្នា ។
ឧទាហរណ៍៖ កុំ​និយាយ​ញុះញង់​ឲ្យ​កើត​មាន​សាមគ្គី​ភេទ, គេ​នៅ​សុខ​ៗ វា​មក​ញុះញង់​ឲ្យ​បែក​គ្នា ។

ញុះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា និយាយ​ចាក់​រុក​នាំ​អុច​អាល ឲ្យ​រឹតតែ​ខឹង ឲ្យ​រឹតតែ​ក្ដៅ​ឡើង។
ឧទាហរណ៍៖ ញុះ​ឲ្យ​បែក​សាមគ្គី ។

ញឹន

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ស្រាក អន់ ជិន (ច្រើន​ប្រើ​តែ​នឹង​ពាក្យ​បដិសេធន៍​ថា មិន) ។
ឧទាហរណ៍៖ ក្មេង​នេះ​ខិល​ពេក ខ្ញុំ​ស្ដី​ឲ្យ​វា​ណាស់​ដែរ តែ​វា​មិន​ញឹន​សោះ ។

ញឹកៗ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា រឿយ​ៗ ។
ឧទាហរណ៍៖  មក​ញឹក​ៗ ។

ញឹក

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មិន​រង្វើល ជិត​ៗ​គ្នា ។
ឧទាហរណ៍៖ ស្ទូង​ញឹក ក្រឡា​ញឹក សរសេរ​អក្សរ​ញឹក​គ្មាន​ឃ្លា ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​មិន​រង្វើល ជិត​ៗ​គ្នា ។
ឧទាហរណ៍៖ ស្ទូង​ញឹក ក្រឡា​ញឹក សរសេរ​អក្សរ​ញឹក​គ្មាន​ឃ្លា ។

ញីញបាត​, មុង្រ្កេ, មុង្រ្កី

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា គុម្ពព្រឹក្សមួយប្រភេទកម្ពស់ ១- ៣ ម មានមែកធាងពណ៌ក្រហមភ្លាវ ដុះលើដោះគ្មានព្រៃនៃឧបទ្វីបឥណ្ឌូចិន ។ ស្លឹក និង ផ្កា សំរាប់ធ្វើថ្នាំបុរាណ សំរាប់ឃាត់ជាពិសេស រំងាប់រោគរាគ និងធ្លាក់ស ។ ស្លឹកប្រើប្រឡាក់ជ័រទឹកធ្វើចន្លុះបាន ។

ញីញញូញ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ញញើត​ញញើម ស្ទាក់​ស្ទើរ ។

ញី

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ឈ្លី​របស់​ល្អិត​ៗ ឬ​របស់​ដែល​មាន​សាច់​ទន់។
ឧទាហរណ៍៖ ញី​ម្សៅ ញី​សំពត់ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលមានភេទជាស្រី; ប្រើចំពោះតែសត្វតិរច្ឆាននិងឈើខ្លះ​ ។
ឧទាហរណ៍៖ គោញី; ត្នោតញី ។ ព. ផ្ទ. ឈ្មោល ។

ញាំ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ធ្វើ​ម្ហូប​ដែល​ហៅ​ថា ញាំ ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា អាហារ​ធ្វើ​ដោយ​គ្រឿង​ផ្សំ​ផ្សេង​ៗ មាន​ត្រី​អាំង​ឬ​ត្រី​ស្ងោរ​ជាដើម កូរ​ច្របល់​បញ្ចូល​ជាតិ​គ្នា (មិន​ចម្អិន​ថែម​ទៀត​ទេ) ។
ឧទាហរណ៍៖ ញាំ​សាឡាត់ ញាំ​ត្រសក់ ។

ញាស់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា កើត​ចេញ​ពី​ស៊ុត (ពី​ពង); និយាយ​ចំពោះ​តែ​សត្វ​ដែល​ជា​អណ្ឌជៈ ។
ឧទាហរណ៍៖  កូន​មាន់​ទើប​នឹង​ញាស់ ។ ព. ប្រ. តាំង​ពី​វា​ញាស់​ឡើង តាំង​ពី​វា​កើត​មក ។

ញាប់

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា បន្ទាន់​ៗ ញឹក​ៗ រន្ថាន់។
ឧទាហរណ៍៖ ដើរ​ជាប់​ជើង និយាយ​ញាប់; ដំណើរ​ញាប់ សម្ដី​ញាប់។ ពាក្យ​ផ្ទុយ រង្វើល យាង​យាវ មួយ​ៗ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា បន្ទាន់​ៗ ញឹក​ៗ រន្ថាន់។
ឧទាហរណ៍៖ ដើរ​ជាប់​ជើង និយាយ​ញាប់; ដំណើរ​ញាប់ សម្ដី​ញាប់។ ពាក្យ​ផ្ទុយ រង្វើល យាង​យាវ មួយ​ៗ ។

ញាត​ស្បាត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ម. ព. ញៀត​ស្បាត) ។

ញាត់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ច្រក​ដោយ​រុក ដោយ​ត្រសុក​សង្កត់​ឲ្យ​តឹង​ឲ្យ​ណែន។
ឧទាហរណ៍៖ ញាត់​ផ្អក​ក្នុង​ក្រឡ ញាត់​កម្ទេច​ក្រដាស​ក្នុង​បាវ ។

ញាតិ―

មានន័យថា ( មើលក្នុងពាក្យ ញាតិ ) ។

ញាតិសាលោហិត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (បា.សំ. ជ្ញាតិ+ ស្វលោហិត ) ញាតិដែលជាប់ខ្សែលោហិតជាមួយគ្នា. . . ( ម. ព. សាលោហិត ផង ) ។

ញាតិសាមគ្គី

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា សេចក្ដីព្រមព្រៀងរបស់ញាតិ ។ ពាក្យផ្ទុយ ញាតិវិវាទ ។

ញាតិសន្ដាន

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( បា. ញាតិ+សន្ដាន; សំ. ជ្ញាតិ+ សន្ដាន ) តំណ ឬវង្សនៃញាតិ ត្រកូលដែលជាប់ជាញាតិ ( ម. ព. ញាតិ និង សន្ដាន ផង ) ។

ញាតិសង្គហៈ ឬ ញាតិសង្គ្រោះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ការទំនុកបម្រុងដល់ញាតិ ការជួយដោះទុក្ខធុរៈញាតិ ។

ញាតិវិវាទ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា សេចក្ដីទាស់ទែងនៃញាតិ ជម្លោះនៃពួកញាតិ ។ ពាក្យផ្ទុយ ញាតិសាមគ្គី ។

ញាតិវង្សានុវង្ស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា តំណនៃញាតិដែលជាប់តវង្សត្រកូលគ្នាជាលំដាប់លំដោយមក ។

ញាតិវង្ស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា តំណនៃញាតិ ពួកញាតិ ( ប្រើជា ញាតិវង្សា ញាតិពង្ស ញាតិពង្សា ក៏មាន )។

ញាតិភេទ ឬ ញាតិសម្ភេទ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ការបែកបាក់នៃញាតិ ដំណើរបែកខ្ញែកចាកញាតិ ។

ញាតិបក្សនិយម

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ការទំនុកបម្រុងញាតិរបស់ខ្លួនហួសប្រមាណ ដោយអាង​តែខ្លួនជាអ្នកមានយសសក្តិ មានអំណាច ។

ញាតិធម៌

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ធម៌របស់ញាតិ។
សេចក្ដីសង្គ្រោះដល់ញាតិ អ្នកដែលបានធ្វើបុណ្យឧទ្ទិសផល ជូនដល់បុព្វបុរសទាំងឡាយឈ្មោះថាបានបំពេញញាតិធម៌ដ៏សមគួរហើយ។

ញាតិទាយាទ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ទ្រព្យសម្បាច់របស់ញាតិ ។

ញាតិដោយសារ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ម. ព. ញាតិពន្ធ ឬ ញាតិដោយពន្ធ ។

ញាតិគារវៈ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (បា. ញាតិគារវ; សំ. ជ្ញាតិគៅរវ ) សេចក្ដីគោរពចំពោះញាតិ គឺសេចក្ដីយកចិត្តទុកដាក់ គួរសម ឱនលំទោន កោតខ្លាចញាតិតាមជាន់ តាមថ្នាក់ ។

ញាតិកិច្ច

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( បា. សំ. ជា្ញតិក្ឬត្យ ) ការរវល់របស់ញាតិ ។

ញាតិ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (បា.; សំ. ជ្ញាតិ ) អ្នកដែលរួមខ្សែលោហិតនឹងគ្នាខាងមាតាឬខាងបិតា; ដែលហៅថា ញាតិ ៧ សន្ដាន ឬ ញាតិ៧ជួរ នោះ តាមន័យក្នុងគម្ពីរពុទ្ធសាសនាលោកឲ្យរាប់ថ្នាក់ខាងលើ ៣ ជាន់ គឺថ្នាក់មាតាបិតា១, ថ្នាក់ជីដូនជីតា១, ថ្នាក់យាយទួតតាទួត ១; ថ្នាក់ខាងក្រោមខ្លួន ៣ជាន់ទៀត គឺថ្នាក់កូន១, ថ្នាក់ចៅ១, ថ្នាក់ចៅទួត១ រួមជា ៦ថ្នាក់, ជា ៧ ថ្នាក់នឹងខ្លួនយើង; មនុស្សទាំងប៉ុណ្ណេះហៅថា ញាតិ ៧ សន្ដាន ។ ញាតិធីតា (—ធីដា; បា. ញាតិធីតុ > ញាតិធីតា; សំ. ជ្ញាតិទុហិត្ឫ ) កូនស្រីរបស់ញាតិ ។ ញាតិបុត្ត ឬ ញាតិបុត្រ (––បុត; បា. ញាតិបុត្ត; សំ ជ្ញាតិបុត្រ ) កូនប្រុសរបស់ញាតិ ។ ញាតិប្រេត ( –– ប្រែត; បា. ញាតិបេត, ញាតិប្បេត; សំ. ជ្ញាតិប្រេត ) ប្រេតដែលជាញាតិ; ញាតិដែលចែកឋាន ទៅកាន់បរលោកហើយ ។
ឧទាហរណ៍៖ ឧទ្ទិសចំណែកបុណ្យជូនទៅញាតិប្រេត ។

                 ញាតិពន្ធ ឬ ញាតិដោយពន្ធ (ញាត-ពន់; បា. ញាតិ+ពន្ធ ) ជនដែលគេរាប់ថាជាញាតិ ដោយជាប់ទាក់ទងគន្លងគ្នា គឺញាតិដោយសារ ដូចយ៉ាង ម្ដាយក្មេក, ឳពុកក្មេក, កូនប្រសា, មាមីងក្មេក, បងថ្លៃ, ប្អូនថ្លៃ ( ខាងប្ដី ឬខាងប្រពន្ធ ) ។ ល ។ ញាតិពលី (––ពៈលី; បា. –– ពលី; សំ. ជ្ញាតិ –– ) ពលីការដែលគេធ្វើដល់ញាតិ, ការសង្គ្រោះញាតិ ( ម. ព. ពលី, ពលីការ ផង ) ។ ញាតិភេទ ឬ ញាតិសម្ភេទ (––ភេត ឬ ––សំភេត ) ការបែកបាក់នៃញាតិ, ដំណើរបែកខ្ញែកចាកញាតិ ។ ញាតិវង្ស (––វង់) តំណនៃញាតិ, ពួកញាតិ ( ប្រើជា ញាតិវង្សា, ញាតិពង្ស, ញាតិពង្សា ក៏មាន ) ។ ញាតិវង្សានុវង្ស (––វង់-សា-នុ-វង់) តំណនៃញាតិដែលជាប់តវង្សត្រកូលគ្នាជាលំដាប់លំដោយមក ។ ញាតិវិវាទ (––វិវាត) សេចក្ដីទាស់ទែងនៃញាតិ, ជម្លោះនៃពួកញាតិ ។ពាក្យផ្ទុយ ញាតិសាមគ្គី ។ ញាតិសង្គហៈ ឬ ញាតិសង្គ្រោះ (––សង់គៈហៈ ឬ––សង់គ្រោះ ) ការទំនុកបម្រុងដល់ញាតិ, ការជួយដោះទុក្ខធុរៈញាតិ ។ តាមន័យក្នុងច្បាប់ក្រមរដ្ឋប្បវេណីខ្មែរឲ្យរាប់ដូច្នេះថា អ្នកដែលកើតចេញមកពីគោត្រតែមួយ ហៅថា ញាតិ; មាន ២ ពួក គឺ ញាតិជួរខ្សែផ្ទាល់ មួយពួក, សាខាញាតិ មួយពួក; ញាតិជួរខ្សែផ្ទាល់នោះ គឺអ្នកដែលកើតតគ្នាពី ១ ទៅ ១ តាមលំដាប់គឺឳពុក, កូន, ចៅ, ចៅទួត ។ ល ។ ញាតិសន្ដាន (ញាត-សណ្ដាន; បា. ញាតិ+សន្ដាន; សំ. ជ្ញាតិ+ សន្ដាន ) តំណឬវង្សនៃញាតិ, ត្រកូលដែលជាប់ជាញាតិ ( ម. ព. ញាតិ និង សន្ដាន ផង ) ។ ញាតិសាមគ្គី (ញា-តិសាមុ័ក-គី ) សេចក្ដីព្រមព្រៀងរបស់ញាតិ ។ ពាក្យផ្ទុយ ញាតិវិវាទ ។ ញាតិសាលោហិត (ញា-តិ––ឬញាតសា-លោហិត; បា.; សំ. ជ្ញាតិ+ ស្វលោហិត ) ញាតិដែលជាប់ខ្សែលោហិតជាមួយគ្នា. . . ( ម. ព. សាលោហិត ផង ) ។ រហូតដល់ជាន់ទី៧, ញាតិជួរនេះតាមតែថ្នាក់ណានឹងថ្នាក់ណាក៏ដោយ ច្បាប់ហាមមិនឲ្យយកគ្នាជាប្ដីប្រពន្ធឡើយ; ឯសាខាញាតិនោះ គឺអ្នកដែលកើតចេញពីគោត្រជាមួយគ្នាដែរ តែបែកទៅជាមែកដទៃ ដូចយ៉ាង បងប្អូនបង្កើត, មាមីងនិងក្មួយ, បងប្អូនជីដូនមួយ ជីទួតមួយចុះរៀងទៅ; ញាតិទាំងពីរខាងនេះ ច្បាប់អនុញ្ញាតឲ្យយកគ្នាជាប្ដីប្រពន្ធបាន ពីត្រឹមថ្នាក់ទី ៤ គឺពីត្រឹមបងប្អូនជីដូនមួយចុះរៀងទៅ ។ សព្ទនេះ បើរៀងភ្ជាប់ពីខាងដើមសព្ទដទៃទៀត អ.ថ. ញា-តិ ដូចជា ញាតិកម្ម( ––ក័ម; បា.; សំ. ជ្ញាតិកម៌ន៑ ) កិច្ចការ, មុខការរបស់ញាតិ ។ ញាតិកិច្ច (––កិច ; បា.; សំ. ជា្ញតិក្ឬត្យ ) ការរវល់របស់ញាតិ ។ ញាតិគារវៈ (––គារៈវៈ; បា. ញាតិគារវ; សំ. ជ្ញាតិគៅរវ ) សេចក្ដីគោរពចំពោះញាតិ គឺសេចក្ដីយកចិត្តទុកដាក់ គួរសម, ឱនលំទោន, កោតខ្លាចញាតិតាមជាន់ តាមថ្នាក់ ។ ញាតិដោយសារ (ញាតដោយសា) ម. ព. ញាតិពន្ធ ឬ ញាតិដោយពន្ធ ។ ញាតិទាយាទ ( ញា-តិ-ទាយាត ) ទ្រព្យសម្បាច់របស់ញាតិ; អ្នកដែលត្រូវទទួលទ្រព្យសម្បាច់របស់ញាតិ; កូនប្រុសស្រីរបស់ញាតិ ។ ញាតិធម៌ (ញា-តិ–– ) ធម៌របស់ញាតិ; សេចក្ដីសង្គ្រោះដល់ញាតិ
ឧទាហរណ៍៖ អ្នកដែលបានធ្វើបុណ្យឧទ្ទិសផល ជូនដល់បុព្វបុរសទាំងឡាយឈ្មោះថាបានបំពេញញាតិធម៌ដ៏សមគួរហើយ ។

ញាតា

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (បា.ញាតុ>ញាតា; សំ. ជ្ញាតា ) អ្នកដឹង ( អ្នកប្រាជ្ញ ) ។

ញាតស្បាត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. ញៀតស្បាត ) ។

ញាតកា

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (បា.; សំ. ជ្ញាតកា ) ពួកញាតិ ( ម. ព. ញាតិ ) ។

ញាណ―

មានន័យថា ( មើលក្នុងពាក្យ ញាណ ) ។

ញាណ​វង្ស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឋានន្តរ​ជា​សមណ​ស័ក្តិ​ទី​រាជា​គណៈ​សម្រាប់​ត្រី ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា ។

ញាណី

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( បា.; សំ. ជ្ញានិន៑ ) អ្នកមានសេចក្ដីដឹង, អ្នកឈ្លាសវៃ, ដែលមានប្រាជ្ញាវាងវៃ ( អ្នកប្រាជ្ញ ) ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ( បា.; សំ. ជ្ញានិន៑ ) អ្នកមានសេចក្ដីដឹង, អ្នកឈ្លាសវៃ, ដែលមានប្រាជ្ញាវាងវៃ ( អ្នកប្រាជ្ញ ) ។

ញាណសាស្រ្ត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( បា. ញាណ + សត្ថ; សំ. ជា្ញនសាស្រ្ត ) ក្បួនសម្រាប់ទាយ ក្បួនព្យាករណ៏ ។ល។

ញាណសម្ភារ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ការសន្សំប្រមូល រួបរួមសេចក្ដីដឹងទុកឲ្យមានច្រើន ។

ញាណសម្បយុត្ត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (បា. សំ. ជា្ញនសំប្រយុក្ដ ) ដែលប្រកបដោយសេចក្ដីដឹង;
ចិត្តដែលប្រកបដោយប្រាជ្ញា គឺចិត្ដដែលមានជំនឿព្រមទាំងប្រាជ្ញាក៏មានផង : ធ្វើបុណ្យដោយញាណសម្បយុត្ដ ។

                   កិច្ចការអ្វីៗ ដែលគេធ្វើដោយការយល់ជាក់ខ្លួនឯង ក៏ហៅថា ធ្វើដោយញាណសម្បយុត្ត ដែរ ។ ពាក្យផ្ទុយ ញាណវិប្បយុត្ដ ។

ញាណសក្តិ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា អានុភាពក្នុងផ្លូវកាយ ឬចិត្តដែលញ៉ាំងជនម្នាក់ៗ ឱ្យប្រព្រឹត្តនូវ​អំពើ​ណាមួយ ដូចយ៉ាងឆន្ទៈ ប្រាជ្ញា និងវេទយិតភាពជាដើម ។

ញាណវិប្បយុត្ត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (បា. សំ. ជា្ញនវិប្រយុក្ដ) ដែលប្រាសចាកសេចក្ដីដឹង;

​​​​​               ចិត្តដែលមានតែជំនឿឥតមានសេចក្ដីដឹងការខុស ឬត្រូវឡើយ ធ្វើបុណ្យដោយញាណវិប្បយុត្ត គឺធ្វើបុណ្យកុសលណាមួយដោយជឿជាក់ថាបានបុណ្យ ប៉ុន្តែឥតមានសេចក្ដីដឹងអ្វីប្លែកជាងជំនឿនោះឡើយ;

ញាណលក្ខណ ឬ ញាណលក្ខណៈ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (បា.ញាណលក្ខណ; សំ. ជ្ញានលក្សណ) លក្ខណៈនៃញាណ គឺគ្រឿងសម្គាល់របស់សេចក្ដីដឹង ភ័ស្ដុតាងដែលសម្ដែងឲ្យដឹងនូវហេតុការណ៏អំពីមុន. . . ។

ញាណប្បភាស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( បា.សំ. ជា្ញនប្រភាស ) ពន្លឺនៃសេចក្ដីដឹងគឺការយល់ភ្លឺឆ្លុះព្រោងមិនទើសគំនិត ។