Category: A Khmer Dictionary

ខ្មៅ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​ពណ៌​ងងឹត ឬពណ៌​យ៉ាង​ធ្យូង ។ ពាក្យ​ផ្ទុយ ស ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មោះខ្មួរ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​ក្លិន​ខ្មោះ​និង​ខ្មួរ​លាយ​គ្នា ។ ដែល​មាន​អាការ​ច្រឡោះ​បោះ។
ឧទាហរណ៍៖ សំដី​ខ្មោះ​ខ្មួរ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​ច្រឡោះបោះ។
ឧទាហរណ៍៖ និយាយ​ខ្មោះខ្មួរ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មោះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​ក្លិន​ស្អុយ​លាយ​ប្រៃ​ផង នាំ​បណ្ដាល​ឲ្យ​តឹង​ច្រមុះ ឲ្យ​ខារ​កន្លើត។
ឧទាហរណ៍៖ ធុំ​ក្លិន​ខ្មោះ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មោច

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា អមនុស្ស ឬរូប​មនុស្ស រូប​សត្វ​ដែល​អស់​ជីវិត។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្មោច​មនុស្ស ខ្មោច​សត្វ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មែរ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា មនុស្ស​ដែល​កើត ឬនៅ​ក្នុង​ដែន​កម្ពុជា ហើយ​លុះ​នៅ​ក្នុង​អំណាច​ច្បាប់​ខ្មែរ (ម. ព. ខេមរៈ) ។
ឧទាហរណ៍៖ ជាតិ​ខ្មែរ ។ ក្នុង​សម័យ​បុរាណ​ព្រេង​នាយ សរសេរ​ជា ខ្មេរ ក៏មាន ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មេះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ទឹកជូរធ្វើដោយបាយស្រា ឬ ស្រាជាដើមសម្រាប់ជ្រលក់ត្រីសាច់បរិភោគ ។
ឧទាហរណ៍៖ ទឹកខ្មេះ ។

               មិនខ្មេះទេ គឺមិនកើតទេ ( ពាក្យធម្មតា ) ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មេរ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ម. ព. ខ្មែរ) ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មួល

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលឈឺចាប់ចុកអួលៗ, ក្ដៅក្តួល ។
ឧទាហរណ៍៖ ឈឺពោះខ្មួលៗ, ឈឺចុកខ្មួលក្នុងពោះ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា បរិវារសព្ទ
មានន័យថា ពាក្យ​សម្រាប់​និយាយ​ផ្សំ ជាមួយ​នឹង​ពាក្យ​ខ្មៅ។
ឧទាហរណ៍៖ ផ្សែង​ហុយ​ទ្រលោម​ខ្មៅ​ខ្មួល ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មួរ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ត្រប់​មួយ​ប្រភេទ មាន​ក្លិន​និង​រស​ខារ (ម. ព. ខារ ន.) ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ខារ​ដោយ​អាប់អួ។
ឧទាហរណ៍៖ ក្លិន​ខ្មួរ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មួយ

?ថ្នាក់ពាក្យជា បរិវារសព្ទ
មានន័យថា ( ស. ខមោឃ អ. ថ. ខ្មូ៎យ, ន. “ល្មួច”, កិ. ” លួច ” ) ពាក្យសម្រាប់និយាយផ្សំជាមួយនឹងពាក្យ ចោរ ថា
ឧទាហរណ៍៖ ចោរ​ខ្មួយ គឺ​ចោរ​លួច ល្មួយ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មួញ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា មក្លឿ (ម. ព. នោះ) ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មូវ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. ធ្មៅ ) ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មូត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​សត្វ​ល្អិត​មាន​ស្លាប ស៊ី​ឈើ ឬ ឫស្សី ជាដើម ខ្មូត​ស៊ី​ឫស្សី​ធ្លុះ​សុស ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មុល

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​សត្វ​តូច​មួយ​ប្រភេទ សន្ដាន​នឹង​ចង្រិត​ចូល​ចិត្ត​លេង​ពន្លឺ​ភ្លើង ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មុក

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា លាប​នឹង​ម្រ័ក្សណ៍​ខ្មុក ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ម្រ័ក្សណ៍​លាយ​នឹង​កម្លោច​ស្លឹក​ចេក ឬកំណាត់​សំពត់​ជាដើម ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ខ្ទេច ខ្ទេចខ្ទី ។
ឧទាហរណ៍៖ ភ្លើង​ឆេះ​ខ្ទម​ខ្មុក ផ្ទះ​ខ្ញុំ​ភ្លើង​ឆេះ​ខ្មុក​គ្មាន​សល់ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ខ្ទេច ខ្ទេចខ្ទី ។
ឧទាហរណ៍៖ ភ្លើង​ឆេះ​ខ្ទម​ខ្មុក ផ្ទះ​ខ្ញុំ​ភ្លើង​ឆេះ​ខ្មុក​គ្មាន​សល់ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មឺត

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​បញ្ចេញ​អាការ​ខំ​ប្រឹង​ដោយ​ឥត​បន្ធូរ​ដៃ ឬដោយ​ឥត​សំច័យ​កម្លាំង។
ឧទាហរណ៍៖ ប្រឹង​ខ្មឺត រត់​ខ្មឺត ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មីឃ្មាត

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ខំ​ប្រឹង សង្វាត​ខ្លាំង។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្មីឃ្មាត​ធ្វើ​ការ ខ្មីឃ្មាត​រៀន​សូត្រ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មី

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​ឆាប់​ក្រៃ បន្ទាន់។
ឧទាហរណ៍៖ ឆាប់​ខ្មី វឹង​ខ្មី (ប្រើ​តែ​ក្នុង​កាព្យ) ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មាំងមឹល

មានន័យថា ( ម. ព. ខ្មាំងមិល ) ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មាំងមិល

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​អាការ​រ​និង​រនាំង​ទាំង​កំរោល។
ឧទាហរណ៍៖ សំដី​ខ្មាំងមិល និយាយ​ខ្មាំងមិល ។ ខ្មាំងមឹល ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​មាន​អាការ​រ​និង​រនាំង​ទាំង​កំរោល។
ឧទាហរណ៍៖ សំដី​ខ្មាំងមិល និយាយ​ខ្មាំងមិល ។ ខ្មាំងមឹល​​​​

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មាំងមិល

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​អាការ​រ​និង​រនាំង​ទាំង​កំរោល។
ឧទាហរណ៍៖ សំដី​ខ្មាំងមិល និយាយ​ខ្មាំងមិល ។ ខ្មាំងមឹល ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​មាន​អាការ​រ​និង​រនាំង​ទាំង​កំរោល។
ឧទាហរណ៍៖ សំដី​ខ្មាំងមិល និយាយ​ខ្មាំងមិល ។ ខ្មាំងមឹល ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មាំង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា សត្រូវ មនុស្ស​ដែល​ជា​គូ​វិវាទ​នឹង​គ្នា ។

                ឈ្មោះ​ម្ទេស​មួយ​ប្រភេទ គ្រាប់​ល្អិត ហឹរ​ឆ្ងាញ់​ជាង​ម្ទេស​ដទៃ ។
ឧទាហរណ៍៖ ម្ទេស​ខ្មាំង ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​ចិត្ត​ជា​សត្រូវ ដែល​ចេញ​អាការ​ជា​សត្រូវ។
ឧទាហរណ៍៖ ចិត្ត​ខ្មាំង សំដី​ខ្មាំង ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មាសរបស់ស្ត្រី

?ថ្នាក់ពាក្យជា រាជសព្ទ
មានន័យថា ព្រះយោនី។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មាសរបស់ប្រុស

?ថ្នាក់ពាក្យជា រាជសព្ទ
មានន័យថា ព្រះសិដ្ឋលិង្គ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មាស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា គុយ្ហប្រទេស គឺ​អង្គជាត​ប្រុស​ស្រី ជា​ពាក្យ​ប្រើ​ជា​ជំនួស ដើម្បី​មិន​ឲ្យ​ហៅ​​អង្គជាត​ចំពេក តែ​ច្រើន​ហៅ​ថា កេរ្តិ៍​ខ្មាស ។

               សេចក្ដី​អៀនអន់ ដែល​អៀន​ខ្មាស ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា សេចក្ដី​អៀនអន់ ដែល​អៀន​ខ្មាស ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មាយ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មិន​ទាន់​ហើយ ក៏​បោះបង់​ចោល​ទៅ​សិន។
ឧទាហរណ៍៖ ចម្ការ​ខ្មាយ ល្អី​ខ្មាយ ។

              ដែល​មិន​រឹត​មិន​រើ​ទេ សះ​ជា​ក៏​មិន​ទាន់​សះ​ជា​ដែរ ។

ឧទាហរណ៍៖ រោគ​ខ្មាយ ដំបៅ​ខ្មាយ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​ធ្វើ​ដែរ ប៉ុន្តែ​អាក់​ខាន​មិន​ទាន់​ចប់​ស្រេច ក៏​បោះបង់​ទៅ​សិន។
ឧទាហរណ៍៖ កាប់​ចម្ការ​ខ្មាយ ត្បាញ​ល្អី​ខ្មាយ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មាន់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា កង​ទាហាន​កាន់​ធ្នូ ជាង​កោរ​កាត់​កេសា; កង​ទាហាន​កាន់​ធ្នូ​ហៅ​ថា ខ្មាន់​ធ្នូ ជាង​កោរ​កាត់​កេសា​ស្ដេច​ហៅ ខ្មាន់​ព្រះ​កេស ។

              ឈ្មោះ​ត្រី​ស្រកា​មួយ​ប្រភេទ មាន​សម្បុរ​កន្ទុយ និង​ព្រុយ​ដូច​ត្រី​កំភរ តែ​ធំ​ជាង​ត្រី​កំភរ ។
ឧទាហរណ៍៖ ត្រី​ខ្មាន់ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មាញ់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ស្មៅ​មួយ​ប្រភេទ ពួក​ស្មៅ​ជើង​បង្កង​សម្រាប់​ប្រើ​ជ្រលក់​យក​ពណ៌​ខ្មៅ បុក​លាយ​ជាមួយ​នឹង​ខ្មួញ ។
ស្មៅរឹង ដុះត្រង់ឫស្ទើវារ កម្ពស់ ១០-៨០ស.ម មាននៅទ្វីបអាមេរិកក្តៅ នាំចូលប្រទេសដទៃ ឥឡូវដុះឯងៗ លើដីវាលក្នុងប្រទេសក្តៅសកលលោក។ ជារុក្ខជាតិមានប្រយោជន៍មុខ។ ស្លឹកវាសម្រាប់ធ្វើថ្នាំលាបសក់អោយខ្មៅ ឫសាក់។ គ្រូថ្នាំបុរាណប្រើដើមនេះផ្សំ ជាឱសថជាច្រើនព្យាបាលរោគផ្សេងៗដូចជា ជម្ងឺហឺត និងឈឺទងសួតជាដើម។ គេយកស្លឹកបុកឱ្យល្អិត បិទស្នាមមុតដើម្បីឃាត់ឈាម។ ទឹកស្ងោរនៃស្លឹក គេជឿថា អាចធ្វើអោយដុះសក់ឡើងវិញ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ចូល​ធ្លុង​គ្នា​ល្អ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្សែ​ខ្មាញ់ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ពាក្យ​សម្រាប់​ចម្រើន​ពាក្យ​រត់​ឲ្យ​ប្លែក​ឡើង។
ឧទាហរណ៍៖ រត់​ខ្មាញ់ គឺ​រត់​លឿន​ហើយ​ញាប់​ជើង​ផង

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្មង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ខួរ​ក្នុង​ឆ្អឹង ឬឆ្អឹង​ខ្នង​ត្រី​រ៉ស់ ត្រី​ឆ្ដោ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្មង​ត្រី ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ពោក

?ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរ​ឮ​ដោយ​ដួល ដោយ​ធ្លាក់ ដោយ​ជ្រុះ របស់​អ្វី​ៗ ដែល​មាន​អាការ​ទន់។
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្ស​ដួល​ខ្ពោក ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ពើម

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ណាយ​ចិត្ត​នឹង​អាហារ​មិន​ស្អាត នឹង​វត្ថុ​ស្មោកគ្រោក ឬក្លិន​មិន​គាប់​ចិត្ត ។ ជ្រេញ​ចិត្ត រអា​ចិត្ត ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ពុរមាត់

?ថ្នាក់ពាក្យជា រាជសព្ទ
មានន័យថា ទ្រង់វិក្ខាលនៈ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ពុរ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា បៀម​ទឹក​អង្រង់​លាង​មាត់ ។
ឧទាហរណ៍៖ បរិភោគ​អាហារ​ហើយ​ត្រូវ​ខ្ពុរ​មាត់ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ពុក

?ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរ​ឮ​ដោយ​របស់​តូច​ធ្លាក់។
ឧទាហរណ៍៖ ផ្លែ​ឈើ​ជ្រុះ​ខ្ពុក ជាដើម ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ពាប់

?ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា ឮ​សូរ​ដោយ​វាយ ដោយ​កាប់ ។
ឧទាហរណ៍៖ កាប់​ឮ​សូរ​ខ្ពាប់ កាប់​ខ្ពាប់ ។ កាប់​មួយ​ខ្ពាប់ គឺ​កាប់​ម្ដង ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ពាក់ៗ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ពាក្យសម្រាប់ចម្រើនពាក្យ ធ្លាក់, ជ្រុះ ឲ្យប្លែកឡើង ។
ឧទាហរណ៍៖ ធ្លាក់ខ្ពាក់ៗ, ជ្រុះខ្ពាក់ៗ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ពាក

?ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរ​ឮ​ដោយ​របស់​រាវ ឬវត្ថុ​ទន់​ធ្លាក់​ខ្លាំង​មក​ទាំង​ដុំ។
ឧទាហរណ៍៖ ធ្លាក់​ឮ​សូរ​ខ្ពាក ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ពស់

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​ជំហរ​បញ្ឈរ​វែង​ច្រើន​ឡើង​លើ ។ ពាក្យ​ផ្ទុយ ទាប ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ពប

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ឡើង​ដើម​ឈើ​ដោយ​ឱប។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្ពប​ឡើង​ដើម​ដូង ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា កន្លែង​ថ្នក់​ទឹក​កើត​ដោយ​ដី​ដុះ​ថ្មី​ឱប​ច្រាំង​ចាស់ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ពង់រាប

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ខ្នង​ភ្នំ ឬខ្នង​ទួល ដែល​មាន​ផ្ទៃ​ដី​រាប​ស្មើ​ទូលាយ​វែង​ឆ្ងាយ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ពង់មេឃ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ផ្ទៃ​មេឃ​ដែល​ខ្ពស់​ស្រឡះ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ពង់ខ្ពស់

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ខ្ពស់​ដូច​ខ្នង​ភ្នំ ថ្កើងថ្កាន ប្រសើរ ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្ពង់ខ្ពស់​ឧត្ដម ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ពង់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ខ្នង​ភ្នំ ឬខ្នង​ទួល ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្ពង់​ភ្នំ ខ្ពង់​ទួល ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ព

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា សំណុំ​ផ្កា​ដូង ផ្កា​ស្លា​ជាដើម។
ឧទាហរណ៍៖ ផ្កា​ដូង​មួយ​ខ្ព ផ្កា​ស្លា​មួយ​ខ្ព ។

             ឈើបន្ទះមានសណ្ឋាន-ង សម្រាប់តក្បាល ឬ កន្សៃទូកឲ្យចម្រើនប្រវែងនឹងកម្ពស់ឡើង ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្ពទូក ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នះខ្នែង

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ខំ​សង្វាត។
ឧទាហរណ៍៖ ខំ​ខ្នះខ្នែង​ធ្វើ​ការ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នៅ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ស្នាម​ដែល​ដៅ (មិន​សូវ​ប្រើ) ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នោះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​គ្រឿង​ដាក់​ក្ដី​មួយ​យ៉ាង ធ្វើ​ដោយ​ឈើ ឬដែក​សម្រាប់​ដាក់​ភ្ជាប់​ជើង​ដៃ  ។
ឧទាហរណ៍៖ ជាប់​ខ្នោះ ខ្នោះ​ដៃ ខ្នោះ​ជើង ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នោស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ប្រដាប់​សម្រាប់​កោស ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្នោស​កោស​ដូង គេ​កោស​ដូង​ដោយ​ខ្នោស ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នែង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា មែក​ព្រឹក្សា វល្លិ ប្រទាល​ដែល​ខ្ចី ទើប​លាស់​ចេញ​ពី​ដើម ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្នែង​ឈើ ខ្នែង​ខ្ញី ខ្នែង​ប្រទាល ជាដើម ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នៀស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ប្រដាប់​សម្រាប់​កៀស​វត្ថុ​ផ្សេង​ៗ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្នៀស​កៀស​ស្រូវ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នៀរអាចម៍

?ថ្នាក់ពាក្យជា រាជសព្ទ
មានន័យថា ព្រះខ្នាច់។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នៀរ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ

មានន័យថា ប្រដាប់​សម្រាប់​កៀរ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្នៀរ​កៀរ​ដី ជាដើម ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នើយឱប

?ថ្នាក់ពាក្យជា រាជសព្ទ
មានន័យថា នែបព្រះអង្គ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នើយរងស្មង

?ថ្នាក់ពាក្យជា រាជសព្ទ
មានន័យថា រងព្រះជង្ឃ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នើយផ្អែក

?ថ្នាក់ពាក្យជា រាជសព្ទ
មានន័យថា ព្រះខ្នល់។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នើយ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ប្រដាប់​សម្រាប់​កើយ គង ឱប ផ្អែក; សម្រាប់​កើយ ខ្នើយ​ក្បាល សម្រាប់​គង ខ្នើយ​ជើង សម្រាប់​ឱប ខ្នើយ​ឱប សម្រាប់​ផ្អែក ខ្នើយ​ប៉ាក់ថៅ ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា រាជសព្ទ
មានន័យថា រងព្រះបាទ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នើត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ពន្លឺ​ដែល​កើត​តាម​លំដាប់​ថ្ងៃ គឺ​ចំណែក​ខែ​ខាង​ដើម ដែល​មាន​ពន្លឺ​ព្រះ​ចន្ទ្រ​មក​ដល់​ថ្ងៃ​ពេញ​បូណ៌មី គឺ​តាំង​ពី​ថ្ងៃ ១ កើត មក​ដល់ ១៥ កើត; ថ្ងៃ​ត​ពី​នេះ​ទៅ ហៅ​ថា រនោច ។

                  អ្វីៗដែលគេធ្វើកើត, បើធ្វើមិនកើត គេនិយាយថា មិនខ្នើតទេ គឺអ្វីនោះគេនឹងធ្វើមិនកើតទេ ( ព. សា. ) ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នួតអំបោះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​សត្វ​តូច​សន្ដាន​នឹង​កន្លង់​សម្បុរ​បៃតង​ចាស់ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នួត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា របស់​សម្រាប់​កួត។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្នួត​អំបោះ ជាដើម ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នួច

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ចំណង​សម្រាប់​កួច​ធ្វើ​ដោយ​ឫស្សី​ស្រស់ ឬដោយ​ទ្រនុង​ស្លឹក​រឹត​ជាដើម។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្នួច​សម្រាប់​ប្រក់​ផ្ទះ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នុរសម្ល, សាកេ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ដើមនេះមានកម្ពស់ ៦-១៥ ម មានដើមកំណើតក្នុងប្រទេសប៉ូលីណេស៊ី ក្នុងសមុទ្រ Pacifique។ គេដាំជិតផ្ទះជាលំអ និងសម្រាប់យកផ្លែបរិភោគ។ យើងយកខ្នុរសម្លនៅខ្ចីសម្រាប់ស្ល កកូរ ឬប្រហើរ។ ពូជម៉្យាងឱ្យផ្លែសាកេដែលមានឱជារសឆ្ងាញ់ណាស់ ពេលគេចៀនប្រៀបដូចដំឡូងបារាំង ឬទុកធ្វើតំណាប់។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នុរសម្ល

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះឈើដំណាំមួយប្រភេទ ស្លឹកធំហើយឆែកៗ ដើមបែបម្កាក់បារាំង ផ្លែសម្រាប់ធ្វើសម្ល ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នុរព្រៃ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ដើមនេះមានកម្ពស់ ៦-១៥ ម ដុះក្នុងព្រៃធំ ឫព្រៃស្រោងនៃឥណ្ឌូចិន។ ឈើខ្នុរព្រៃមានតម្លៃ ដូចឈើសំព័រដែរ សម្រាប់ធ្វើតុ ទូ។ សំបកខ្នុរព្រៃអាចឱ្យថ្នាំជ្រលក់ពណ៌លឿងរមៀត។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នុរ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​រោគ​បូស​ដែល​ច្រើន​តែ​កើត​នៅ​ក្បាល​កូន​ក្មេង។
ឧទាហរណ៍៖ ក្មេង​កើត​ខ្នុរ បូស​ខ្នុរ ។

                ខ្នុរជាដើមឈើតូច មានដើមកំណើតនៅប្រទេសជ្វា គេតែងដាំរុក្ខជាតិនេះ ពាសពេញប្រទេសអាស៊ីផ្នែកក្តៅ។ ផ្លែខ្នុរមានរសជាតិឆ្ងាញ់ណាស់។ មានដាក់លក់ផ្សារស្រុកខ្មែរ គេលក់ផ្លែទាំងមូល ឬចិតជាចំណិត។ នៅបរទេស មានសាច់ខ្នុរលក់​ ជាអាហារប្រអប់។ ដើមខ្នុរ គេយកធ្វើតុ ទូ និងគ្រឿងភ្លេង

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នឺប

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ពាក្យ​សម្រាប់​ចម្រើន​ពាក្យ​សម្រប​ត្រចៀក​ឲ្យ​រឹង​ប្រឹង​រាប​ទៅ​ក្រោយ​ឲ្យ​ប្លែក​ឡើង។
ឧទាហរណ៍៖ ឆ្កែ​បោល​ដាក់​ស្លឹក​ត្រចៀក​ខ្នឺប ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្និត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈើ​សម្រាប់​កិត​លាមក ។
ឧទាហរណ៍៖ ឈើ​ខ្និត ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្និច

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ធ្វើ​អំពើ​ដោយ​កិច្ចកល​មាយា ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នារ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ប្រដាប់​សម្រាប់​ការ​សូត្រ ការ​អំបោះ​ធ្វើ​ដោយ​ឫស្សី​បិត ឬត្រែង​ដែល​ហៅ​ថា ត្រែង​ខ្នារ​កាំ ជាដើម ។
ឈ្មោះគ្រឿងប្រហារមួយយ៉ាង មានសណ្ឋានដូចស្នាសម្រាប់បាញ់ឯង ។
( ព. បុ. ) ទីដីជាទួលខ្ពស់ព័ទ្ធជុំវិញត្រពាំង ឬ ជាតស្រះ គឺស្រះដែលកើតឯងដោយឥតអ្នកណាជីក, ជួនកាលគេកភូមិ ឬ កវត្តលើទួលនោះគេហៅថា ភូមិខ្នារ, វត្តខ្នារ តាមឈ្មោះដើម ។ ត្រពាំង ឬ ជាតស្រះនោះ ក៏គេហៅតាមឈ្មោះទួលនោះដែរ ។
ឧទាហរណ៍៖ ត្រពាំងខ្នារ; បើគេបញ្ចុះដំរីឲ្យត្រាំទឹក គេហៅ ត្រាំខ្នារ ។ ល ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នាយមាន់, ស្រគំ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះព្រឹក្ស ឬចុល្លព្រឹក្សមួយប្រភេទកំពស់ ៨-១៥ ម ដុះក្នុងព្រៃក្រាស់ស្ងួត ឬស្រោងនៃឥណ្ឌូចិន ។ ជ័ររបស់ដើមខ្នាយមាន់ គេប្រើសំរាប់ព្យាបាលរោគដំបៅ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នាយមាន់ (វល្លិ) អម្ពិល (វល្លិ)

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា វល្លិធំមួយប្រភេទ មានប្រវែងរហូត ៣0 ម ពេលខ្លះដុះជាចុល្លព្រឹក្សត្រង់ទៅលើកម្ពស់ ៦-៧ ម ក្នុងព្រៃស្រោង ឬទីវាលតាមមាត់ផ្លូវលើដីទំនាប ឬលើភ្នំកម្ពស់ ១០០ ម។ វល្លិនេះដុះក្នុងប្រទេសចិនខាងត្បូង ខ្មែរ និងវៀតណាម។​ គ្រូថ្នាំខ្មែរប្រើឫសវល្លិអម្ពិលផ្សំធ្វើថ្នាំក្អួត និងឈឺក្បាល។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នាយ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ចង្កូម​ស្រួច​ជា​គ្រឿង​ការពារ​របស់​ជ្រូក ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នាប

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ពាក្យ​សម្រាប់​ចម្រើន​ពាក្យ​រត់​ខ្លាំង​ឲ្យ​ប្លែក​ឡើង។
ឧទាហរណ៍៖ រត់​ខ្នាប គឺ​រត់​សណ្ដាប ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នាន់ខ្នាប់

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ពាស​ពេញ ណែនណាន់ ដេរដាស។
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្ស​ខ្នាន់ខ្នាប់ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នាន់

?ថ្នាក់ពាក្យជា បរិវារសព្ទ
មានន័យថា ពាក្យ​សម្រាប់​និយាយ​ផ្សំ​នឹង​ពាក្យ​ខ្នាប់។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្នាន់ខ្នាប់ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នាន់

?ថ្នាក់ពាក្យជា បរិវារសព្ទ
មានន័យថា ពាក្យ​សម្រាប់​និយាយ​ផ្សំ​នឹង​ពាក្យ​ខ្នាប់។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្នាន់ខ្នាប់ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នាន

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ស. ខះនាន អ. ថ. ខៈន៉ាន ន. ឬ កិ. “បែប, ការផ្សំថ្នាំ; ផ្គូគ្នា, ប្រណាំងគ្នា; ប្រជែងគ្នា, សន្មតនាម, ហៅ” ) របស់ដែលផ្គូ, ដែលតម្កើងដោយគ្រឿងរចនាផ្សេងៗ ឬ ដោយសន្មតិនាម ។
ឧទាហរណ៍៖ ទូក​ខ្នាន, ដំរី​ខ្នាន ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នាតមាត្រា

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា កម្រិតឱសថដែលត្រូវប្រើម្តងៗ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នាតមាឌ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ខ្នាតសម្រាប់វាស់ទំហំមាឌវត្ថុ ដែលមាន “ម៉ែត្រត្រី គុណ” ជាឯកភាព ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នាតផ្ទៃ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ខ្នាតវាស់ផ្ទៃរាបមាន “ហិកតា” ជាឯកភាព​។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នាតក្សេត្រភូមិ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ខ្នាតសម្រាប់វាស់ផ្ទៃដីមាន “អា” ជាឯកភាព ។

ខ្នាត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា កំណត់​រង្វាស់។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្នាត​ផ្ទះ ខ្នាត​ចីវរ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នាច់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា កំណាច់​ឈើ ឬឫស្សី ផ្ដៅ ដែល​កាច់​មិន​ឲ្យ​ដាច់​ពី​គ្នា ទុក​ចំណាំ​ចំនួន​ដែល​រាប់។
ឧទាហរណ៍៖ មួយ​ខ្នាច់ ពីរ​ខ្នាច់ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នាច

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ថ្លុក​កន្លែង​ជ្រូក​ស្រុក ជ្រូក​ព្រៃ ក្របី រមាស​ដេក ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្នាច​ជ្រូក ខ្នាច​ក្របី ខ្នាច​រមាស ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នល់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​របស់​សម្រាប់​កល់។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្នល់​រទេះ ។

             ខ្នល់​ជើង (ព. បុ.) ខ្នើយ​ជើង កែប​ជើង។
ឧទាហរណ៍៖ ពូក​ព្រំ​ខ្នល់​ខ្នើយ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នប់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា អ្វី​ៗ នៅ​ក្នុង​កប់​នៅ​ឡើយ ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្មោច​ក្នុង​ខ្នប់ ព្រហក់​មួយ​ខ្នប់ ។

               ច្បាប់​បុរាណ​ថា បើ​ស្រី​ណា​យក​ប្ដី​ទៀត មិន​ទាន់​បាន​រំលាយ​រូប​ប្ដី​មុន នោះ​ខុស​នឹង​ច្បាប់​សង្ឃការី ត្រង់​មាត្រា​ហៅ​ថា កន្លង​ខ្នប់ ត្រូវ​ពិន័យ​លក់ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នន់

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​ផ្នត់​អង្កាញ់។
ឧទាហរណ៍៖ ស្នាម​ខ្នន់​ៗ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្នង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ចំណែក​រាង​កាយ​មនុស្ស និង​សត្វ​ត្រង់​ប៉ែក​ខាង​ក្រោយ​ពី​ត្រឹម​ស្មា​ទាំង​ពីរ​ចុះ​ទៅ​ដល់​ចង្កេះ ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្នង​មនុស្ស ខ្នង​សត្វ ។

                ចំណែក​ខាង​លើ​ដែល​កំពុង ឬរាប​របស់​អវយវៈ ឬ​វត្ថុ​នីមួយ​ៗ ក៏​ហៅ​ខ្នង​ដែរ ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្នង​ដៃ ខ្នង​ជើង ខ្នង​ភ្នំ ខ្នង​ឫស្សី ខ្នង​សំបុត្រ ជាដើម ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ទ័រ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ញ័រ​លាន់​រំពង​សង្កៀរ​ត្រចៀក ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ញ័រ​លាន់​រំពង​សង្កៀរ​ត្រចៀក ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ទះត្នោត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ខ្ទះ​ធំ​ៗ​សម្រាប់​រំងាស់​ទឹក​ត្នោត​ធ្វើ​ស្ករ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ទះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឆ្នាំង​ធ្វើ​ដោយ​ដែក ដោយ​ស្ពាន់ ដោយ​ទង់ដែង មាន​មាត់​កំផាស សម្រាប់​ចម្អិន​អាហារ មាន​បែប​ផ្សេង​ៗ ខុស​គ្នា។
ឧទាហរណ៍៖ ឆ្នាំង​ខ្ទះ សម្ល ១ ខ្ទះ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ទោកៗ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ពាក្យសម្រាប់ចម្រើនពាក្យ ញាក់, ពាក្យចាប់, ពាក្យពើតឲ្យវិសេសឡើង ។
ឧទាហរណ៍៖ ញាក់ខ្ទោកៗ, ចាប់ខ្ទោកៗ, ពើតខ្ទោកៗ គឺញាក់សាច់, ញាក់សរសៃ ឬ ចាប់ពើតដោយរោគដែលមានពងខ្ទុះ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ទែត

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា កាង​ក្រទា។
ឧទាហរណ៍៖ ឫក​ខ្ទែត រាង​ខ្ទែត ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ទែង

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ពាក្យ​សម្រាប់​ចម្រើន​ពាក្យ​ដើរ​ឲ្យ​វិសេស​ឡើង ។
ឧទាហរណ៍៖ គោ​ដើរ​ខ្ទែង គឺ​ដើរ​យ៉ាង​លឿន; បើ​សេះ​ហៅ​ថា រត់​យួន ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ទេចខ្ទី

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ខ្ទេច​ណាស់ ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​ខ្ទេច​ណាស់ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ទេច

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ល្អិត​ដោយ​វាយ ដោយ​ដំ​ឲ្យ​បែក ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ទើយ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា មនុស្ស​មាន​ភេទ ស្ទើរ​ប្រុស ស្ទើរ​ស្រី។
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្ស​ខ្ទើយ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ទើត

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ប្រឹង​ឡើង ចំកោង​ឡើង មិន​ងាយ​ចុះ​ទៅ​ក្រោម​ដោយ​បោះ​ដោយ​វាយ។
ឧទាហរណ៍៖ វាយ​មិន​ចុះ សង្កត់​មិន​ចុះ ចេះ​តែ​ខ្ទើត​ឡើង ។ ព. ប្រ. លូក​មិន​ចុះ ចាក់​មិន​ចុះ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ទួយ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​សត្វ​តូច មាន​ទ្រនិច​នៅ​ចុង​កន្ទុយ បើ​វា​ទិច​មាន​ពិស​បណ្ដាល​ឲ្យ​ឈឺ​ពើត​ចាប់​ខ្លាំង ។

ខ្ទុះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈាម​កក ស ឬក្រហម​ខាប់ ដែល​កើត​ឡើង​នៅ​មុខ​ដំបៅ ឬ​នៅ​មុខ​បូស។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្ទុះ​បូស ខ្ទុះ​ដំបៅ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

ខ្ទុតដី

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​បក្សី​មួយ​ប្រភេទ រូប​តូច​ប៉ុន​ចាប​ពូក តែ​កន្ទុយ​វែង ច្រើន​ស្វែង​រក​អាហារ​ផ្ទាល់​នឹង​ដី មាន​អាការ​កម្រើក​កន្ទុយ ដូច​ជា​ខ្ទុត​ដី​រឿយ​ៗ; ពាក្យ​រាបសា​ហៅ​ថា សត្វ​ប៉ាក់ប៉ើក ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត