Category: A Khmer Dictionary

កំពក

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​ពក។
ឧទាហរណ៍៖ ក្បាល​កំពក ក​កំពក ជើង​កំពក (ព. ទ្រ.)។

កំផ្លេស

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​ខ្លួន​ស្គម ពោះ​ឡើង​កំប៉ោង។
ឧទាហរណ៍៖ កើត​រោគ​គ្រុន​ចាញ់​ពោះ​ឡើង​កំផ្លេស។

កំផ្លៀវ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ត្រី​រំអិល​មួយ​ប្រភេទ សន្ដាន​ត្រី​កែស​រូប​តូច​សំប៉ាត​រៀវ​ពី​ក្បាល​ទៅ​កន្ទុយ។

កំផ្លៀង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ភាគ​នៃ​អវយវៈ​របស់​មនុស្ស ឬ​សត្វ​ដែល​ឋិត​នៅ​ត្រង់​ចន្លោះ​កន្ទុយ​ភ្នែក​និង​ត្រចៀក​ទាំង​ពីរ​ខាង។

កំផ្លឹម

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​បន្លឹម​ឲ្យ​ឃើញ​តែ​បន្តិច, ដែល​អើត​លេច​ចេញ​មក​តែ​បន្តិច។
ឧទាហរណ៍៖ អើត​ក​កំផ្លឹម ឃើញ​តែ​ក្បាល​កំផ្លឹមផ្លឹម។

កំផែល

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ( ម. ព. កំភែល ) ។

កំផែង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ម. ព. កំពែង)។

កំផិត

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ស្រី​ដែល​ប្រព្រឹត្ត​ធ្វើ​នូវ​អំពើ​ផិត​ប្ដី។
ឧទាហរណ៍៖ ស្រី​កំផិត​ប្ដី (ព. ទ្រ.)។

កំប្លោក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ស្មៅ​ទឹក​មួយ​ប្រភេទ ពួក​ត្រកៀត​ដុះ​អណ្ដែត​លើ​ទឹក។ កំប្លោក​នេះ​មាន​ប្រយោជន៍​ច្រើន​យ៉ាង​គឺ ផ្កា​វា​គេ​ប្រើ​ជា​អន្លក់​បានឮ ដើម​និង​ស្លឹក​ស្រស់​ប្រើ​ជា​ចំណី​អាហារ​សម្រាប់​គោ​ក្របី ដើម​ដែល​ហាល​ថ្ងៃ​ឲ្យ​ស្ងួត អាច​ប្រើ​ការ​បាន​ច្រើន​យ៉ាង វេញ​ធ្វើ​ជា​ខ្សែ​ចំណង ខ្សែ​ចែវ ខ្សែ​អង្រឹង ធ្វើ​សំពៀត។ល។

              ស្មៅម្យ៉ាង កំពស់ ៣០-៤៩ ស.ម ច្រើនដុះក្នុងទឹក និងអណ្តែត មាននៅទ្វីបអាមេរិកក្តៅ គេនាំចូលមកដាំជារុក្ខជាតិលំអ ក្នុងប្រទេសក្តៅនិងត្រជាក់មធ្យមសកលលោក។ ដើមនេះបែកតាមមែកឱ្យកូនដើមរហ័ស ធ្វើឱ្យទឹកខ្លះមានដុះតែកំប្លោកមួយមុខប៉ុណ្ណោះហេតុនេះស្រុកខ្លះ គេកំពុងរកមធ្យោបាយបំផ្លាញចោល។ នៅស្រុកខ្មែរ កំប្លោកសម្រាប់ផ្សំធ្វើបាយជ្រូក ឫជ័រស្រស់។ ផ្កា គេនិយមបរិភោគជាបន្លែ។

កំប្លែង

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា លេង​ដោយ​បទ​បែប​ផ្សេង​ៗ ឲ្យ​អ្នក​ឯ​ទៀត​រោះរាយ​សប្បាយ​សើច។ មនុស្ស​កំប្លែង គឺ​មនុស្ស​ដែល​ចេះ​លេង​ក្រមាច់​ឲ្យ​គេ​សើច។
ឧទាហរណ៍៖ ត្លុក​នេះ​កំប្លែង​ល្អ​មើល​ណាស់។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា លេង​ដោយ​បទ​បែប​ផ្សេង​ៗ ឲ្យ​អ្នក​ឯ​ទៀត​រោះរាយ​សប្បាយ​សើច។ មនុស្ស​កំប្លែង គឺ​មនុស្ស​ដែល​ចេះ​លេង​ក្រមាច់​ឲ្យ​គេ​សើច។
ឧទាហរណ៍៖ ត្លុក​នេះ​កំប្លែង​ល្អ​មើល​ណាស់។

កំប្លូច

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា មូល​ជម​ខាង​លើ​ឥត​សមរម្យ។
ឧទាហរណ៍៖ ក្បាល​កំប្លូច។

កំប្លុក ឬពពូលចំពុះធំលឿង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោលៈ មានចំពុះក្រាស់ពណ៌លឿងក្រហមនៅគល់ចំពុះ រង្វង់ភ្នែកជុំវិញពណ៌បៃតង ក្បាលប្រផេះ ស្លាបលើ និងគូថ ពណ៌ឈាមជ្រូក។ ញីៈ ចំពុះ ក្បាល និងវង្វង់ភ្នែកដូចឈ្មោលដែរ តែស្លាបលើពណ៌បៃតងចាស់។ ទីជំរកៈ ព្រៃស្រោង ព្រៃល្បោះ ដំណុះព្រៃក្មេង និងព្រៃកោងកាង។ របាយៈ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង។ រដូវបន្តពូជៈ ចាប់ពីខែ មករា ដល់ កញ្ញា។

កំប្លុក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​បក្សី​ពួក​ពពូល តែ​តូច​ជាង​ពពូល​ហើយ​ជើង​ក្រហម មិន​លឿង​ដូច​ជើង​ពពូល​ទេ។

កំប្លឹម

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​ស្ថិត​នៅ​ប៉ឹមៗ ដែល​លៀន​ចេញ​មក​លឹមៗ ឲ្យ​ឃើញ​តែ​ចុង​បន្តិច​ប៉ុណ្ណោះ។

កំប្លង់

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ស្អាត​រលីង​ឥត​សៅហ្មង ហើយ​មាន​លម្អ​ដ៏​រុងរឿង។ ជួន​កាល​ប្រើ​ជា នាម​សព្ទ ដូច​ពាក្យ​ថា “កំប្លង់-ប្លង់​អើយ​ដូច​អង្គ​ផ្កាយ​ព្រឹក…”។
ឧទាហរណ៍៖ ល្អ​កំប្លង់ ស​កំប្លង់ មុខ​កំប្លង់។

កំប្រោន

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ពាក្យ​សម្រាប់​និយាយ​ជា​មួយ​នឹង​ពាក្យ​កិរិយា​ប្រួញ​រួញ​ខ្លួន​ហើយ​ឱប​ដៃ។
ឧទាហរណ៍៖ ឈរ​ឱប​ដៃ​កំប្រោន អង្គុយ​កំប្រោន។

កំប្រោង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ស្បោង​ធ្វើ​ដោយ​បន្ទោះ​ឫស្សី បន្ទោះ​ផ្ដៅ ឬ​ដោយ​ស្បែក មាន​ដៃ​យួរ​ដូច​អ៊ុយ សម្រាប់​ដាក់​សរពើ​អ្វី​តូច​ៗ ស្រាល​ៗ ឬ ត្រី​សាច់​បន្លែ សម្រាប់​កាន់​ជាប់​នឹង​ខ្លួន។

កំប្រេវ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ស្គម​ពុំ​សូវ​មាន​សាច់​ឈាម។
ឧទាហរណ៍៖ ស្គម​កំប្រេវ រាង​កំប្រេវ។

កំប្រុក, អង្រុត, ស្រុន

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ចុល្លព្រឹក្ស ឫព្រឹក្សតូច កំពស់ ៥-៩ ម មានស្លឹកឥតជ្រុះដុះក្នុងព្រៃក្រាស់ ព្រៃស្រោងនៃប្រទេសដែលនៅជុំវិញភ្នំ himalayennes, (Assam, Sikkim) ក្នុងឧបទ្វីបឥណ្ឌូចិន និងជ្វា និងលើកោះ Sumatra និង Borneo។ ដើមសម្រាប់ប្រើធ្វើទូក នាវា ឫសម្រាប់ធ្វើអង្រុតចាប់ត្រី។

កំប្រុក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា សត្វ​ព្រៃ​មាឌ​តូច ជើង ៤ ក្នុង​ពួក​សត្វ​មាន​ដោះ​រោម​វែង​ទន់​ញឹក កន្ទុយ​ត្រសុំ មុខ​ធ្មេញ​បែប​កណ្ដុរ សម្បុរ​ប្រផេះ ក៏​មាន ក្រហម ក៏​មាន។

កំប៉ោយ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា កំប៉ូត​សក់​វែង ទុក​ខាង​ក្រោយ​ក្បាល ឬ សក់​សេះ​ដែល​នៅ​ចុង​ប៉ូច​ក្បាល។
ឧទាហរណ៍៖ កាល​អំពី​ដើម ចិន​ប្រុស​ៗ ទុក​កំប៉ោយ។

កំប៉ោង

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ប៉ោង​ឡើង ដែល​ប៉ោង​ទៅ​ខាង​មុខ។
ឧទាហរណ៍៖ ពោះ​កំប៉ោង (ព. ទ្រ.)។

កំប៉ែត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ឈើ​មួយ​ប្រភេទ ក្នុង​ពួក​ទន្លា ជា​ឈើ​មាន​ឫស​ច្រើន ច្រើន​ដុះ​ប្រប​មាត់​ស្ទឹង មាត់​ព្រែក មាន​ប្រយោជន៍​ដាំ​ការពារ​មិន​ឲ្យ​ច្រាំង​បាក់។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​តិច​កម្រាស់។

ឧទាហរណ៍៖ ចាន​កំប៉ែត រាង​កំប៉ែត មុខ​កំប៉ែត។

កំប៉េះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា អ្វីៗដែលកំបុត; ទាល់, រាក់ ។ ច្រើននិយាយថា កំប៉េះគូទ, រាក់កំប៉េះ ។

ឧទាហរណ៍៖ អីវ៉ាន់ ១ កំប៉េះ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា អ្វី​ៗ ដែល​កំបុត ទាល់ រាក់។ ច្រើន​និយាយ​ថា កំប៉េះ​គូទ រាក់​កំប៉េះ។

កំប៉េវអារ៉េវ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ស្គម​កំព្រឹងកំព្រយ តឺត​រខឺក។
ឧទាហរណ៍៖ ស្គម​កំប៉េវអារ៉េវ។

កំប៉េង

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ប៉េង​ទៅ​ខាង។
ឧទាហរណ៍៖ ពោះ​កំប៉េង (ព. ទ្រ.)។

កំប៉ើញ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ខ្លី​ខើច អស់​សម្រុង។
ឧទាហរណ៍៖ សំពត់​ខើច​កំប៉ើញ។

កំប៉ូត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា សក់ដែលគេកោរជុំវិញទុកឲ្យនៅសល់តែមួយដុំ ។

កំប៉ុល

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ខ្លី​ហើយ​មូល​ត្រមុល។
ឧទាហរណ៍៖ រាង​កំប៉ុល ខ្លី​កំប៉ុល។

កំប៉ុង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា បំពង់​តូច​ខ្លី​ធ្វើ​ដោយ​សាំង្កសី ឬ ដោយ​ដែក​ស៊ីវីឡាត។

កំប៉ុក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ដប​តូច​ខ្លី​ធ្វើ​ពី​ដី សាច់​ដូច​ពាង ឬ ខួច។
ឧទាហរណ៍៖ ស្រា​មួយ​កំប៉ុក ប្រេង ១ កំប៉ុក។

កំប៉ឺត

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​រឹត​តឹង​ក្បឺត។
ឧទាហរណ៍៖ ចង​ក្បិន​កំប៉ឺត។

កំប៉ិកកំប៉ុក

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​តូច​ៗ ខ្លី​ៗ មិន​ប៉ុន​គ្នា។
ឧទាហរណ៍៖ របស់​កំប៉ិកកំប៉ុក។

កំប៉ាត

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ស្ដើង​ហើយ​រាប។
ឧទាហរណ៍៖ រាង​កំប៉ាត។

កំប៉ាង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា សព្ទ​មេមត់​ហៅ​ប្រាក់​រៀល។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ធំ​កំប៉ាត។
ឧទាហរណ៍៖ រាង​កំប៉ាង​ដូច​ថាស។

កំបោរភ្នំ (វល្លិ)

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា វល្លិធំម្យ៉ាង វារលើដើមឈើប្រវែង ៥-១០ ម ដុះក្នុងព្រៃល្បោះលើភ្នំទាបៗ មានឧព្វេធ ៣00-៧00 ម នៃទ្វីបអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ គេតែងស្ងោរសំបកផឹករំងាប់រោគគ្រុន។

កំបោរ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា វត្ថុ​មាន​សាច់​ផុសផង់ មាន​ពណ៌​ស​កើត​អំពី​ថ្ម ១ យ៉ាង​ដែល​ដុត​សុស ឬ អំពី​សំបក​លៀស គ្រំ​ជាដើម ដែល​គេ​ដុត​ឲ្យ​សុស។
ឧទាហរណ៍៖ កំបោរ​ថ្ម កំបោរ​លៀស។

               ឈ្មោះវល្លិរឹងប្រវែង ៧-៩ម មានស្លឹកពណ៌សប្រផេះ ដុះក្នុងព្រៃល្បោះ នៃប្រទេសចិន, ឥណ្ឌា និងឥណ្ឌូចិន។ ជារុក្ខជាតិឳសថ។ គេកាត់ដើមជាដុំតូចៗ រោលភ្លើងហើយ ត្រាំស្រាស ឬស្ងោរផឹករម្ងាប់រោគសន្លាក់ឆ្អឹង។ គ្រូថ្នាំបុរាណប្រើដើមទាំងមូលធ្វើថ្នាំរម្ងាប់រោគថ្លើម និង​ឫសដូងបាត។​ គេអាចដាំឆ្នាំងឆ្ពុង សម្រាប់ព្យាបាលរោគដំបៅរលួយច្រមុះ។

កំបែប

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​យំ ធ្វើ​អាការៈ​ដោយ​ប្រទាញ​មាត់​យំ​ច្រវែប ពេបច្បែប ពេប​មាត់​ឲ្យ ឬ​ពេបជ្រាយ​ឲ្យ​ដោយ​រិះគន់ ឬ​ដោយ​ចំអក​ឡកឡឺយ​ឲ្យ។

កំបែក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា អ្វី​ៗ ដែល​បែក។
ឧទាហរណ៍៖ ផ្តិល​កំបែក ចាន​កំបែក (ព. ទ្រ.)។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា អ្វី​ៗ ដែល​បែក។
ឧទាហរណ៍៖ ផ្តិល​កំបែក ចាន​កំបែក (ព. ទ្រ.)។

កំបូវ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​បិទ​មាត់​ទៅ​ឃើញ​ទុល។
ឧទាហរណ៍៖ មាត់​កំបូវ។

កំបុតត្បូង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ខ្យល់​មួយ​ប្រភេទ ដែល​បក់​កួច​ឡើង​ជា​មណ្ឌល​វិល​ទៅ ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្យល់​កំបុត​ត្បូង បា. ហៅ មណ្ឌល​វាត (ម័ន-ឌៈ-លៈ-វាត) ខ្យល់​បក់​មូល ឬ ប្រមូល ។

កំបុតច្រមុះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថាឈ្មោះត្រីស្រកាមួយប្រភេទក្នុងពួកត្រីឆ្កោក តែមាឌតូចជាង, ច្រមុះកំបុតខ្លីហៅ ត្រីកំបុតច្រមុះ ។

កំបុត

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ដាច់​ចុង។
ឧទាហរណ៍៖ ដៃ​កំបុត មនុស្ស​កំបុត​ដៃ។

កំបាំង

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​បាំង​បាត់​មើល​មិន​ឃើញ។
ឧទាហរណ៍៖ ការ​កំបាំង សេចក្ដី​កំបាំង របស់​កំបាំង អាថ៌​កំបាំង។

កំបាប

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា មនុស្ស​ដែល​ប្រព្រឹត្ត​ធ្វើ​តែ​អំពើ​លាមក​អាក្រក់។
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្ស​កំបាប(ព. ទ្រ.)។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា មនុស្ស​ដែល​ប្រព្រឹត្ត​ធ្វើ​តែ​អំពើ​លាមក​អាក្រក់។
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្ស​កំបាប(ព. ទ្រ.)។

កំបាក់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា អ្វី​ៗ ដែល​បាក់។
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្ស​កំបាក់​ជើង​ម្ខាង, ជើង​កំបាក់ (ព. ទ្រ.)។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា អ្វី​ៗ ដែល​បាក់។
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្ស​កំបាក់​ជើង​ម្ខាង, ជើង​កំបាក់ (ព. ទ្រ.)។

កំនៀរ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ជា​ពាក្យ​ដែល​បាន​ប្រាប់​ហើយ​ថា​គួរ​សរសេរ​ជា កំណៀរ វិញ។

កំនួច

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ជា​ពាក្យ​ដែល​បាន​ប្រាប់​ហើយ​ថា គួរ​ឈប់​លែង​ប្រើ ព្រោះ​បាន​សរសេរ​ជាកំណួច វិញ។

កំណោះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ដំណើរ​ដែល​កោះ ឬ មនុស្ស សត្វ របស់​ដែល​គេ​កោះ។
ឧទាហរណ៍៖ ជាប់​កំណោះ នៅ​ក្នុង​កំណោះ។

កំណោស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ព. ថ.) ការ​ដែល​កោស​ដោយ​ខ្នោស​ឬ​ដោយ​កាំបិត​ជាដើម ស្នាម​ដែល​កោស​ឆូត​ដោយ​អ្វី​ៗ។
ឧទាហរណ៍៖ សង្កេត​មើល​តាម​កំណោស ត្រូវ​ប្រយ័ត្ន ! កុំ​ឲ្យ​ជ្រុល​កំណោស។

កំណោរ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា មនុស្ស​ដែល​មាន​សក់​កោរ ជាង​កោរ​សក់ ក្បាល​ដែល​កោរ។
ឧទាហរណ៍៖ ស្រមណ៍​កំណោរ ជាង​កំណោរ ក្បាល​កំណោរ (ព. ទ្រ.)។

កំណោន

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ព. ថ.) ការ​កោន ការ​ជ្រក​កោន។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្ញុំ​គ្មាន​កំណោន​នឹង​គេ។

កំណោត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ព. ថ.) ការ​កោត សេចក្ដី​កោត។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្ញុំ​មាន​កំណោត​ច្រើន​ចំពោះ​ឧបាយ​កល​របស់​អ្នក។

កំណោង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ព. ថ.) ការ​កោង ភាព​ដែល​វៀច​កោង។
ឧទាហរណ៍៖ ត្រូវ​ពាស​សំពត់​លៃ​ទៅ​តាម​កំណោង​នៃ​បង្កាន់​ដៃ​នេះ។

កំណែន

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ការ​កែន។
ឧទាហរណ៍៖ ត្រូវ​កំណែន ជាប់​កំណែន។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ត្រូវ​គេ​កែន។
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្ស​កំណែន គោ​កំណែន រទេះ​កំណែន។

កំណែ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា សំណៅ ឬវិញ្ញាសា​ដែល​គេ​កែ​តម្រូវ កន្លែង​ដែល​គេ​កែ​ហើយ។
ឧទាហរណ៍៖ សុំ​ឲ្យ​មើល​តាម​កំណែ​មុន។

កំណេះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ព. ថ.) ការ​កេះ ការ​ឆ្កឹះ​ដោយ​ម្រាម​ដៃ ឬ ដោយ​ក្រចកុ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្ញុំ​ដឹង​ខ្លួន​ហើយ​ថយ​ចេញ​ទៅ​ដោយសារ​កំណេះ​របស់​មិត្រ​ម្នាក់។

កំណៀស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ព. ថ.) ការ​កៀស​ដោយ​ខ្នៀស។
ឧទាហរណ៍៖  កំណៀស​ស្រូវ កំណៀស​អង្ករ។

កំណៀវ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ព. ថ.) ការ​កៀវ ការ​ព័ទ្ធ​កេវ​ដោយ​ជើង។
ឧទាហរណ៍៖ ប្រើ​កំណៀវ​ជើង របូត​កំណៀវ។

កំណៀរ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ការកៀរ, ការប្រមូលដោយខ្នៀរ។
ឧទាហរណ៍៖​ ណៀរអាចម៍ដី, កំណៀរពពុះទឹក ។

កំណៀច

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ព. ថ.) ការ​កៀច ការ​ក្រាញ។
ឧទាហរណ៍៖ កុំ​បណ្ដោយ​តាម​កំណៀច​របស់​វា។

កំណៀង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ព. ថ.) ការ​កៀង ការ​ប្រមូល។
ឧទាហរណ៍៖ កំណៀង​ក្របី កំណៀង​គោ។

កំណើល

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ព. ថ.) ការ​ដែល​កើល ឬ កល់​នឹង​ដី​ជាដើម ទី​ដី ឬ អ្វី​ៗ ដែល​នាំ​ឲ្យ​កើល។
ឧទាហរណ៍៖ មាន​កំណើល​ត្រង់​ជម្រាល​មាត់​ទន្លេ។

កំណើនផលផ្ទះកញ្ចក់

?ថ្នាក់ពាក្យជា បច្ចេកសព្ទបរិស្ថាន
មានន័យថា ផលផ្ទះកញ្ចក់ធម្មជាតិ ដែលកើនឡើងដោយសារកំណើតកំហាប់ឧស្ម័នផ្ទះ កញ្ចក់ ក្នុងបរិយាកាស ដូចជាឧស្ម័នកាបូនិច និងមេតាន ដែលបញ្ចេញ ដោយសកម្មភាពមនុស្ស។

កំណើននីវូទឹកសមុទ្រ

?ថ្នាក់ពាក្យជា បច្ចេកសព្ទបរិស្ថាន
មានន័យថា កំណើនមធ្យមនៃនីវ៉ូទឹកមហាសមុទ្រ ដែលអ្នកធ្វើម៉ូដែលអាកាសធាតុ ភាគច្រើនធ្វើការប៉ាន់ស្មានតាមបែបអឺស្តា ទិកពីការផ្លាស់ប្តូរនីវ៉ូទឹកមធ្យម សាកល ដែលបណ្តាលឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរមាឌមហាសមុទ្រពិភពលោក ដោយធៀបកំណើននីវ៉ូសមុទ្រ នៅកន្លែងដែលមានកំណើននីវ៉ូទឹកសមុទ្រ ពិត ទៅនឹងចលនាដីក្នុងតំបន់។

កំណើន

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ព. ថ.) កាល​ដែល​បាន​កើន​ឡើង​លើស​ពី​ចំនួន​ដើម កំណើន​ផលិតផល​ផ្សេង​ៗ។

កំណើត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ជាតិ, ដំណើរដែលកើត; កាលវេលាដែលកើត; ទីតំបន់ដែលកើត
ឧទាហរណ៍៖​ ចាប់​កំណើត,ឆ្នាំ​កំណើត,ស្រុក​កំណើត ។

            មនុស្សឥតកំណើត គឺមនុស្សមិនមានសេចក្តីចម្រើន ដោយប្រយោជន៍គ្រប់យ៉ាង ​។
ឧទាហរណ៍៖ អាឥតកំណើត! ( ព. ទ្រ. ម. ) ។

កំណួច

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ការ​កួច ចំណង​ដែល​ចង​កួច។ លាក់​កំណួចគឺ​លាក់​ពុត លាក់​កល​ល្បិច (ព. ប្រ.)។ ធ្លាប់​ប្រើ​មក​ជា​ កំនួច តែ​តទៅ​គួរ​ប្រើ​ជា កំណួច វិញ ។
ឧទាហរណ៍៖ កំណួច​ស្មៅ កំណួច​ខ្សែ។

កំណិន

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ព. ថ.) ការ​កិន ដំណើរ​ដែល​កិន អំពើ​ដែល​សង្កត់​ឲ្យ​បែក ឲ្យ​ល្អិត ឲ្យ​រាប​ស្មើ។
ឧទាហរណ៍៖ កំណិន​ថ្ម​នៃ​ផ្លូវ​នេះ ធ្វើ​ពុំ​ទាន់​ហើយ​នៅ​ឡើយ។

កំណារ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា របស់​សម្រាប់​ការ​ខ្លួន (មិន​សូវ​ប្រើ)។

កំណាព្យ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ពាក្យ​កាព្យ។
ឧទាហរណ៍៖ លើក​កំណាព្យ តែង​កំណាព្យ។

កំណាន់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា របស់​ដែល​ធ្លាប់​ប្រកាន់ មុខងារ​ដែល​ធ្លាប់​ប្រកាន់ ។
ឧទាហរណ៍៖ សហាយ​កំណាន់ បាវ​កំណាន់ កំណាន់​ខែត្រ។

កំណាត់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា អ្វី​ៗ ដែល​គេ​កាត់ ឬ ដាច់ដាច។
ឧទាហរណ៍៖ កំណាត់​ឈើ, ឫស្សី ១ កំណាត់ ។ កំណាត់​សំពត់ សំពត់​ចាស់​ដាច់ដាច​សម្រាប់​ជូត​អ្វី​ៗ ជា​សំពត់​ថយថោក ។ ឯ​សំពត់​ថ្មី​ដែល​គេ​កាត់​ហើយ ហៅ​តាម​ខ្នាត​នោះ​ថា​ សំពត់ ១ អាវ, សំពត់ ១ ត្បូង ឬ​ហៅ​ថា សំពត់ ១ ម៉ែត្រ, សំពត់​ប្រវែង ២ ម៉ែត្រ; បើ​សំពត់​វែង​ហៅ​ថា សំពត់​មួយ​កី, មួយ​ផាប់; ខ្មែរ​ក្នុង​សម័យ​បុរាណ ពុំ​ដែល​ហៅ​សំពត់​ថ្មី​ដែល​គេ​កាត់​ហើយ​នោះ​ថា កំណាត់ ឡើយ ហៅ កំណាត់ ចំពោះ​តែ​សំពត់​ចាស់​សម្រាប់​ជូត​អ្វី​ៗ ដែល​ប្រឡាក់ ដែល​សៅហ្មង​ប៉ុណ្ណោះ​ឯង។

កំណាញ់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ការ​កាញ់គ្នេរ ដែល​ហួងហែង​ទ្រព្យ​របស់​ទុក​មិន​ចាយ មិន​ប្រើ ឬ​មិន​ឲ្យ​សាធារណ៍​ទួទៅ​ដល់​អ្នក​ឯ​ទៀត។
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្ស​កំណាញ់។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ការ​កាញ់គ្នេរ ដែល​ហួងហែង​ទ្រព្យ​របស់​ទុក​មិន​ចាយ មិន​ប្រើ ឬ​មិន​ឲ្យ​សាធារណ៍​ទួទៅ​ដល់​អ្នក​ឯ​ទៀត។
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្ស​កំណាញ់។

កំណាច់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា អ្វី​ៗ ដែល​គេ​កាច់។
ឧទាហរណ៍៖ កំណាច់​ឈើ (មិន​សូវ​ប្រើ)។

កំណាច

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា មនុស្ស ​ឬ​សត្វ​ដែល​កាច កាច។
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្ស​កំណាច អា​កំណាច (ព. ទ្រ.)។

                សន្តានចិត្តដែលកាច ឃោរឃៅ អំពើ សំដីទ្រគោះបោះបោក។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា មនុស្ស ​ឬ​សត្វ​ដែល​កាច កាច។
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្ស​កំណាច អា​កំណាច (ព. ទ្រ.)។

កំណល់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ប្រដាប់​សម្រាប់​កល់។
ឧទាហរណ៍៖ យក​កំណល់​មក​កល់​សិន យក​កំណល់​មក​កល់ កុំ​ឲ្យ​ផ្អៀង។

                ទ្រនឹប​គ្រូ​ពេទ្យ។
ឧទាហរណ៍៖ កំណល់​គ្រូ គេ​យក​សំពត់​ហូល​មួយ ជូន​កំណល់​គ្រូ។

កំណប់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា របស់​ដែល​កប់​ទុក។
ឧទាហរណ៍៖ កំណប់​ប្រាក់ កំណប់​មាស គាស់​កំណប់។

កំណត់ហេតុ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា សេចក្តីដែលកត់សម្គាល់ហេតុ ។

កំណត់ពិនិត្យ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា សេចក្តីសង្កេតរបស់អ្នកពិនិត្យប្រាប់អំពីការទាស់ខុស ដែលត្រូវ​កែតាម ។

កំណត់ប្រៃសណីយ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា លិខិតជាផ្លូវការ មានសេចក្តីសង្ខេបដូចជាពាក្យ កាត់ដែលប្រើ​ក្នុងសំបុត្រទូរលិខ ។

កំណត់ចាត់ការ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា សេចក្តីបង្គាប់របស់ចៅក្រសួង ឬក្រុម ទៅលើអ្នកក្រោមឱវាទ ដើម្បីឱ្យចាត់ការ ។

កំណត់ចរាចរ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា សេចក្តីបង្គាប់ការដោយសង្ខេប ប្រារព្ធដល់មនុស្សច្រើននាក់ ។

កំណត់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា កត់​សម្គាល់។
ឧទាហរណ៍៖​ កំណត់​ទុក​ក្នុង​ចិត្ត កំណត់​ចាំ​មិន​បាន។

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា សេចក្ដី​ដែល​កត់ ដែល​សម្គាល់​ទុក​ជា​នឹង ជា​កំរិត ទុក​ជា​ប្រាកដ។
ឧទាហរណ៍៖ ធ្វើ​តាម​កំណត់ ដាក់​គុក​មាន​កំណត់។ សំបុត្រ។

កំណកអចិន្ត្រៃយ៍

?ថ្នាក់ពាក្យជា បច្ចេកសព្ទបរិស្ថាន
មានន័យថា ស្រទាប់ដី (ដី ឬថ្មរួមទាំងទឹកកក និងសារធាតុសរីរាង្គ) ដែលមានសីតុណ្ហ ភាពស្មើ ឬក្រោមសូន្យអង្សាសេ ក្នុងរយៈពេល យ៉ាងយោចណាស់ ២ឆ្នាំ ជាប់គ្នា។

កំណក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ព. ថ. ) វត្ថុរាវដែលកកខាប់ខន់ ។
ឧទាហរណ៍៖ កំណកខ្លាញ់, កំណកប្រេង។ កំណកសំរាម សំរាមដែលអណ្តែតតាមទឹកហូរនាំយកមកពូនជាគំនរកកកុញក្នុងទីមួយ ។ ល ។

កំដឹង

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ចំពាក់​បំណុល​គេ។
ឧទាហរណ៍៖ កំដឹង​ទ្រព្យ​គេ។

កំដរ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ធ្វើ​ឲ្យ​បាន​ជា​គ្នា។
ឧទាហរណ៍៖ កំដរ​គ្នា ដេក​កំដរ នៅ​កំដរ ទៅ​កំដរ​គេ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ធ្វើ​ឲ្យ​បាន​ជា​គ្នា។
ឧទាហរណ៍៖ កំដរ​គ្នា ដេក​កំដរ នៅ​កំដរ ទៅ​កំដរ​គេ។

កំញើញ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា សំដែង​កិរិយា​គំរាម ធ្វើ​អា​ការ​សម្បើម​គួរ​ឲ្យ​ខ្លាច​ឲ្យ​សម្បើម។

កំញាន

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ឈើ​មួយ​ប្រភេទ មាន​ជ័រ​ក្រអូប ជ័រ​នោះ​ក៏​ហៅ​ថា កំញាន ដែរ។ ឈ្មោះ​ស្លា​មួយ​ប្រភេទ ហៅ​ថា ស្លា​កំញាន។

កំញម

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា កម្លោច​អ្វី​ៗ ដែល​ឆេះ​ភ្លើង ហើយ​មិន​ទាន់​សុស​ទៅ​ជា​ផេះ (របស់​ស្ដើង របស់​ស្រាល)។

កំចោករោក

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា កំចោកខ្លាំង ។

កំចោក

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ធ្វើ​ឲ្យ​ក្ដៅ​ក្រហាយ កម្ចាត់​កម្ចាយ។

កំចាយមារ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ស្រុក​មួយ​ក្នុង​ខែត្រ​ព្រៃវែង។
ឧទាហរណ៍៖ ស្រុក​កំចាយមារ។

កំចាយ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ភ្នំ​មួយ​ក្នុង​ខែត្រ​កំពត ក្នុង​ពួក​ភ្នំ​បូកគោ។
ឧទាហរណ៍៖ ភ្នំ​កំចាយ។

កៅឪ

មានន័យថា ( ម. ព. កៅអូវ ) ។

កៅអូវ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ចិ.) ឈ្មោះ​លេខ​ធំ លេខ​ខ្ពស់​ក្នុង​ល្បែង​ធួ អាប៉ោង ដែល​ដាក់​ត្រូវ ១ សង​វិញ ជា ៣ ជា ៤។ បើ​ធ្វើ​ការ​រក​ស៊ី​ប្រកប ចំណេញ​ធំ ក៏​ហៅ​ថា​ត្រូវ កៅឳ ដែរ។

កៅអី

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ចិ.) តាំង​សម្រាប់​អង្គុយ សម្រាប់​ដេក។
ឧទាហរណ៍៖ កៅអី​អង្គុយ កៅអី​ដេក។

?ថ្នាក់ពាក្យជា រាជសព្ទ
មានន័យថា ព្រះសុវណ្ណកោច្ឆៈ

កៅឡៅ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ចិ.) ផ្ទះ​មាន​ថ្នាក់​ខ្ពស់​សម្រាប់​នៅ ឬ​សម្រាប់​បរិភោគ​ភោជនាហារ ។
ឧទាហរណ៍៖ ផ្ទះ​កៅឡៅ ឡើង​កៅឡៅ ។

                ឈ្មោះ​នំ​មួយ​យ៉ាង ។
ឧទាហរណ៍៖ នំ​កៅឡៅ។

កៅឡាក់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ចិ.) ប្រដាប់​មាន​ភ្លៅ​សណ្ឋាន​ខូង​ជុំ​វិញ​វិល​បាន​ធូរ​ស្រួល សម្រាប់​ស៊ក​ខ្សែ ឬ ពួរ​ទាញ​អ្វី​ៗ យោង​ឡើង ឬ​សម្រូត​ចុះ​បាន​ដោយ​ងាយ។ វេវ. រ៉ក។