Category: A Khmer Dictionary

កតាវសាន

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ការសុំដោយទទូចអង្វរ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កតវេទី

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (បាលី) អ្នក​ដែល​បាន​តប, ដែល​គិត​តែ​នឹង​តប​ស្នង​សង​គុណ​ដល់​អ្នក​មាន​គុណ។

ឧទាហរណ៍៖បុរស​នោះ​ជា​កតវេទី ។ ស្ត្រី​ជា កតវេទិនី ។ ?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា (បាលី) អ្នក​ដែល​បាន​តប, ដែល​គិត​តែ​នឹង​តប​ស្នង​សង​គុណ​ដល់​អ្នក​មាន​គុណ។
ឧទាហរណ៍៖បុរស​នោះ​ជា​កតវេទី ។ ស្ត្រី​ជា កតវេទិនី ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កតវេទិតា

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (បាលី) ការ​ដែល​បាន​តប ឬ​ដែល​គិត​នឹង​តប​ស្នង​សង​គុណ​ដល់​អ្នក​មាន​គុណ ។
ឧទាហរណ៍៖ កតវេទិតា​របស់​បុត្រ​ធីតា​ទាំងឡាយ ។

          ភាវៈនៃអ្នកដែលគិតតែតបស្នងសងគុណដល់អ្នកមានគុណលើខ្លួន មានមាតាបិតាជាដើម។
ឧទាហរណ៍៖ កល្យាណបុគ្គល តែងតែមានកតវេទិតាដល់ឧបការីរបស់ខ្លួនជានិច្ច ។

កតញ្ញូ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (បាលី) អ្នក​ដឹង​ឧបការ​គុណ​ដែល​អ្នក​ឯ​ទៀត​គេ​បាន​ធ្វើ​ហើយ​ដល់​ខ្លួន គឺ​អ្នក​ដែល​មិន​ភ្លេច, មិន​រមឹល​គុណ​គេ
ឧទាហរណ៍៖ បុរស​កតញ្ញូ, ស្ត្រី​កតញ្ញូ ។ ពាក្យ​ផ្ទុយ អកតញ្ញូ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា (បាលី) អ្នក​ដឹង​ឧបការ​គុណ​ដែល​អ្នក​ឯ​ទៀត​គេ​បាន​ធ្វើ​ហើយ​ដល់​ខ្លួន គឺ​អ្នក​ដែល​មិន​ភ្លេច, មិន​រមឹល​គុណ​គេ

ឧទាហរណ៍៖ បុរស​កតញ្ញូ, ស្ត្រី​កតញ្ញូ ។ ពាក្យ​ផ្ទុយ អកតញ្ញូ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កតញ្ញុតា

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (បាលី) សេចក្ដី​ដឹង​ឧបការ​គុណ​ដែល​អ្នក​ដទៃ​បាន​ធ្វើ​ដល់​ខ្លួន
ឧទាហរណ៍៖ បុត្រ​ធីតា ត្រូវ​មាន​កតញ្ញុតា​ចំពោះ​មាតា​បិតា ។ កតញ្ញុតា​ធម៌ ធម៌​គឺ​កតញ្ញុតា ។ កតញ្ញុតា​ធម៌​របស់​បុត្រ​ធីតា ។

ឧទាហរណ៍៖ បុគ្គលដែលមានកតញ្ញុតាដល់អ្នកដទៃ តែងរកបានដោយកម្រណាស់ក្នុងលោកនេះ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ហាជិនា

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (បាលី) ឈ្មោះ​ព្រះ​រាជ​ធីតា​នៃ​ព្រះ​វេស្សន្ដរ​មាន​ក្នុង​មហា​វេស្សន្ដរ​ជាតក​ ( រឿង​មហា​ជាតក៍ ) ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្តៀង – ក្រពេនទឹក

?ថ្នាក់​ពាក្យ​ជា​ នាមសព្ទ

មានន័យថា ឈ្មោះតិណជាតិ កំពស់ ២០-៦០ ស.ម. ដុះលើដីមានភក់ល្បាប់ ក្នុងស្រែ ក្នុងបឹង ស្រះ ដើមកំណើតក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិកតែគេនាំមកដាំគ្រប់ប្រទេសក្តៅសកលលោក។ មែក ស្លឹក ខ្ចីៗ អាចបរិភោគជាបន្លែ ឬអន្លក់។ តាមក្បួនឱសថបុរាណ ស្លឹកចាស់ៗ គេបុកធ្វើថ្នាំបំពោក មុខរបួស ដោយសត្វមានពិសចឹក ឬខាំ និងសម្រាប់ព្យាបាលដំបៅរលួយ។

កណ្តុរប្រែង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា(កណ្ដុរប្រែង) ពួក​កណ្ដុរ​ដែល​មាន​មាឌធំៗ ប៉ុន​កំភួនជើង ហើយ​មាន​ប្រែង​ដុះ​ជុំ​ជិត​ខ្លួន វា​ច្រើន​រស់​នៅ​តាម​វាល​ស្រែ​ដោយ​ស៊ី​ក្រាប់​ស្រូវ​ជា​អាហារ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ឌ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( បា. ) ព្រួញ; គ្រាប់​កាំភ្លើង; ទង់; ដើម; កំណត់, បរិច្ឆេទ, វគ្គ, ខ្សែ ។
ឧទាហរណ៍៖ សាស្រ្តា​មួយ​កណ្ឌ ។

            ភាគនៃសៀវភៅ ឬសាស្រ្តា។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ឋជៈ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា (បាលី) ដែល​មាន​សូរ​សំឡេង​កើត​ត្រង់​ក (បំពង់​ក) សូរ​សំឡេង​នៃ​អក្សរ​អ, អា, ក, ខ, គ, ឃ, ង, ហ ៨ តួ​នេះ​កើត​ក្នុង​ក ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដោលបាត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ឈើ​មួយ​ប្រភេទ​ស្លឹក​ផ្លែ​និង​ក្លិន​ប្រហែល​គ្នា​នឹង​កណ្ដោល​ធំ​តែ​ដើម​តូច​ទាប កម្ពស់​ប្រមាណ​ដើម​ស្ពៃ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដោល

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ឈើ​មួយ​ប្រភេទ មាន​ស្លឹក​ធំ​ៗ សំបក​ក្រាស់​ផ្កា​ក្លិន​ឆ្អាប, សំបក​ប្រើ​ធ្វើ​ជា​ទ្រនាប់​ទ្រាប់​ខ្នង​ដំរី ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កក

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ត្រមោច​ឯក​ឯង, ដែល​មាន​ចិត្ត​ត្រមោច លន្លង់លន្លោច​ក្នុង​ទី​ស្ងាត់​ជ្រងំ
ឧទាហរណ៍៖ គ្នា​ជា​មនុស្ស​កណ្ដោច​ទាំង​ថ្ងៃ​ទាំង​យប់; នៅ​កណ្ដោច​ម្នាក់​ឯង ។ ម. ព. កណ្ដែងកណ្ដោច ទៀត​ផង ។

                គេអាចប្រើពាក្យ កណ្តោច នេះផ្សំជាមួយនឹងពាក្យ កណ្តាច់ គុ. ផងក៏បាន។

ឧទាហរណ៍៖ យកខ្សែកណ្តាច់កណ្តោចអ៉ីចឹង​មក​ឲ្យគ្នា ! ប្រើការអីនឹងកើត ?

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​ត្រមោច​ឯក​ឯង, ដែល​មាន​ចិត្ត​ត្រមោច លន្លង់លន្លោច​ក្នុង​ទី​ស្ងាត់​ជ្រងំ
ឧទាហរណ៍៖ គ្នា​ជា​មនុស្ស​កណ្ដោច​ទាំង​ថ្ងៃ​ទាំង​យប់, នៅ​កណ្ដោច​ម្នាក់​ឯង ។ ម. ព. កណ្ដែងកណ្ដោច ទៀត​ផង ។

            គេអាចប្រើពាក្យ កណ្តោច នេះផ្សំជាមួយនឹងពាក្យ កណ្តាច់ គុ. ផងក៏បាន

ឧទាហរណ៍៖ យកខ្សែកណ្តាច់កណ្តោចអ៉ីចឹង​មក​ឲ្យគ្នា ! ប្រើការអីនឹងកើត ?

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដែងកណ្ដោច

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​នៅ​ក្នុង​ទី​ស្ងាត់​ឥត​មាន​សូរ​សព្ទ​អ្វី​ទៅ​បណ្ដាល​ឲ្យ​ភ្ញាក់​ផ្អើល​ ហើយ​មាន​តែ​នាំ​ឲ្យ​មាន​សេចក្ដី​សង្វេគ​ក្នុង​ចិត្ត ( ម. ព. ត្រមោច ) ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដេង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ធូលី​កករ​នៅ​បាត​ក្អម​ជាដើម ។
ឧទាហរណ៍៖ កណ្ដេង​ធ្លះ, កណ្ដេង​ដី ។ល។

         ឈ្មោះ​ភមរ​ជាតិ​មួយ​ប្រភេទ​ពួក​ម្រោមមាន​មេ​ធំ​ជាង​ម្រោម​បន្តិច, មិន​ចេះ​ទិច, ត្រឹម​យក​ដម​និង​លំអង​ផ្កា​ដូច​ម្រោម ធើ្វ​សំបុក​នៅ​ក្នុង​រន្ធ​ដំបូក មាន​ជ័រ​ពណ៌​ស​ឬ​លឿងរឹង​ដូច​ជ័រ​ចុង ហៅ​ថា ជ័រ​កណ្តេង ( មាន​ដោយ​ស្រុក ) ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដៀវ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ប្រដាប់​ធ្វើ​ដោយ​ដែក​មាន​ផ្លែ​ខុប សម្រាប់​ច្រូត​ស្រូវ, ច្រូត​ស្មៅ​ជាដើម ។ ឆ្នាំ​ដែល​ធ្វើ​ស្រូវ​មិន​បាន អ្នក​ស្រែ​តែង​និយាយ​ថា
ឧទាហរណ៍៖ ឆ្នាំ​នេះកណ្ដៀវ​សោយ​រាជ្យ​ហើយ គឺ​កណ្ដៀវ​នៅ​ស្រណុក​គ្មាន​អ្វី​នឹង​ច្រូត ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដៀរ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​សត្វ​ល្អិត​មួយ​ពួក​ក្នុង​ពួក​កណ្ដាច់​ចេះ​ពូន​ដី​ឲ្យ​កើត​ជា​ដំបូក​ជា​ត្រោក​បាន ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដៀន

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ណែន​ក្ដន់, តឹង​ពេញ​សាច់។
ឧទាហរណ៍៖ ធាត់​កណ្ដៀន, សាច់កណ្ដៀន ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដៀទៀ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​សត្វ​ពួក​មាន​ដោះ​មួយ​ប្រភេទ​មាន​រូប, សម្បុរ, ប្រហែល​នឹង​កំប្រុក តែ​ធំ​ជាង​កំប្រុក​បន្តិច ហើយ​ចេះ​ហើរ​បាន​ដូច​ឆ្មា​បា ។
ឧទាហរណ៍៖  កណ្ដៀទៀ​កាត់​ខ្សែ​បំពង់​ត្នោត​ធ្លាក់​អស់ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដៀតក្អម

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា អវយវៈ​មនុស្ស​ប៉ែក​ត្រង់​ចង្កេះ ​គឺ​ត្រង់​ប៉ែក​ដែល​កណ្ដៀត​អ្វី​ៗ មាន​ក្អម​ជាដើម ។
ឧទាហរណ៍៖ ឈឺ​ចុក​ត្រង់​កណ្ដៀត​ក្អម ។

កណ្ដៀត

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណកិរិយា
មានន័យថា​ កៀក​ដាក់​លើ​ចង្កេះ ។
ឧទាហរណ៍៖ កណ្ដៀត​ក្អម, កណ្ដៀត​កញ្ជើ ។ល។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដៀង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​វារិជ​តិណ​ជាតិ​មួយ​ប្រភេទ​ក្នុង​ពួក​កន្ទាំងហែ មាន​ផ្កា​ពណ៌​ខៀវ​ស្រស់ គេ​ប្រើ​ដើម​និង​ស្លឹក​ធ្វើ​ជា​បន្លែ​បាន ។ ឈ្មោះ​ត្បូង​មួយ​យ៉ាង មាន​ពណ៌​ដូច​ផ្កា​កណ្ដៀង។
ឧទាហរណ៍៖  ត្បូង​កណ្ដៀង ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដៀខ្មូត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះវល្លិមួយប្រភេទ ដើមថ្លោសៗមានបន្លា ស្លឹកធំៗមានដៃដូចត្រឡាច, ល្ពៅ, ស្លឹកខ្ចីប្រើជាអន្លក់ ឬរបោយបាន, ច្រើនដុះលើដំបូក ឬ មាត់បឹង ។ អ្នកស្រុកខ្លះហៅ បង្ហៀរខ្មូត ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដួយ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា អវយវៈ​កំបាំង​របស់​ស្ត្រី, គុយ្ហ​ប្រទេស​នៃ​ស្ត្រី, យោនី ( ព.អា. ) ។ ពាក្យ​រាបសា​ថា គុយ្ហ​ប្រទេស​ស្ត្រី ។

កណ្ដូប

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​សត្វ​ល្អិត​ច្រើន​ប្រភេទ មាន​ស្លាប​កើត​អាស្រ័យ​នៅ​នឹង​ស្មៅ,​ នឹង​ស្លឹក​ឈើ ។

កណ្ដូង

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ឥត​កន្ទុយ។
ឧទាហរណ៍៖ មាន់​កណ្ដូង ។

            សក់​ដែល​កាត់​ត្រងិល​ក្រោយ ក៏​ហៅ​ថា ​សក់​កណ្ដូង; ខ្លែង​បង្ហើរ​ដែល​ឥត​កន្ទុយ ក៏​ហៅ​ថា ខ្លែង​កណ្ដូង ដែរ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដុំឆែប!

?ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា( ម. ព. កណ្ដឹមឆែប! ) ។

កណ្ដុរ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា សត្វ​ចតុប្បាទ​តូច​មួយ​ប្រភេទ ក្នុង​ពួក​សត្វ​មាន​ដោះ ជា​សត្វ​ឲ្យ​ទុក្ខ​ដល់​មនុស្ស​ដោយ​ហេតុ​បំផ្លាញ មាន​កាត់​សំពត់​អាវ​ជាដើម ។ កណ្ដុរ​មាន​ច្រើន​យ៉ាង មាន​កណ្ដុរ​ល្មែះ, កណ្ដុរ​ប្រែង​ជាដើម ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដុក

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ពាក្យ​សម្រាប់​ចម្រើន​ពាក្យ​ធ្ងន់​ឲ្យ​ប្លែក​ឡើង ។
ឧទាហរណ៍៖ កញ្ចប់​នេះ​ធ្ងន់​កណ្ដុក ។ ធ្ងន់​ចិត្ត​កណ្ដុក គឺ​មាន​សេចក្ដី​ព្រួយ ។

កណ្ដឹមឆែប !

?ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរ​ដែល​បន្លឺ​ឡើង ដោយ​ការ​ភ្ញាក់ ឬដោយ​ការ​ជ្រលួស​មាត់ ព្រោះ​ជំពប់​ប៉ះ​អ្វី​ៗ។
ឧទាហរណ៍៖ យាយ​គាត់​ភ្លាត់​មាត់​ថា កណ្ដឹមឆែប ! ។ កណ្ដុំឆែប!

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដឹងដំរី

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. កណ្ដឹងគោ ) ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដឹងគោ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​លតា​ជាតិ​មួយ​ប្រភេទ ស្លឹក​ស្រដៀង​នឹង​ស្លឹកទំពាំង​បាយ-ជូរ ផ្កា​ជា​ចង្កោមប្រើ​ជា​បន្លែ​ស្ល​កកូរ​បាន ។ កណ្ដឹងដំរី

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដឹង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ប្រដាប់​ធ្វើ​ដោយ​លង្ហិន ឬ សំរិទ្ធិ មាន​សណ្ឋាន​ជា​បំពង់​មាន​ទង​ជា​វង់ សម្រាប់​កាន់ឬ​ចង មាន​គ្រាប់​យោល​ដោយ​អង្រង់​ទង្គិច​ឮ​សូរ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដាស់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ឈ្លក់​ខ្យល់​ដោយ​ឆួល ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដាលស្ទឹង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ស្រុក​មួយ ក្នុង​ខែត្រ​កណ្ដាល។
ឧទាហរណ៍៖ ស្រុក​កណ្ដាល​ស្ទឹង ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដាល

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ទី​ទីទៃ​ពី​ខាង គឺ​ទី​ជា​ចន្លោះ​ស្មើ​ ភាគ​ទៅ​ខាង​ដើម, ចុង ឬ មុខ​ក្រោយ, ឆ្វេង​ស្ដាំ ។
ឧទាហរណ៍៖ កណ្ដាល​ផ្លូវ, កណ្ដាល​ទន្លេ ។ល។ ជាន់​មនុស្ស​លោក​យើង ហៅ​ថា ឋាន​កណ្ដាល ដែរ ព្រោះ​ជា​ចន្លោះ​សួគ៌​ និង​នរក ។

             ឈ្មោះខែត្រមួយរបស់កម្ពុជា មានទីរាជការនៅភ្នំពេញ សព្វថ្ងៃតាំងនៅតាខ្មៅ ។

ឧទាហរណ៍៖ ខែត្រកណ្តាល។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា យ៉ាង​ល្មម, មិន​ល្អ​មិន​អាក្រក់, មិន​ធំ មិន​តូច ។ល។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដារ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ដែក​សម្រាប់​ក្ដារ, (គ្រឿង​ជាង​ឈើ) ។
ឧទាហរណ៍៖ ដែក​កណ្ដារ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដាប់ដៃ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ការ​នៅ​ក្នុង​ដៃ​គេ, ដែល​នៅ​ក្នុង​អំណាច​ក្នុង​ឱវាទ​គេ, បាន​ដៃ​គេ។
ឧទាហរណ៍៖ លុះ​កណ្ដាប់​ដៃ​គេ, នៅ​ក្នុង​កណ្ដាប់​ដៃ​យើង ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ការ​នៅ​ក្នុង​ដៃ​គេ; ដែល​នៅ​ក្នុង​អំណាច​ក្នុង​ឱវាទ​គេ, បាន​ដៃ​គេ។
ឧទាហរណ៍៖ លុះ​កណ្ដាប់​ដៃ​គេ, នៅ​ក្នុង​កណ្ដាប់​ដៃ​យើង ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដាប់ចង្អេរ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ឈើ​វល្លិ​មួយ​ប្រភេទ ដើម​ធំ​ច្រើន​ប្រើ​ជា​ឧស, ជា​ថ្នាំ ។
ឧទាហរណ៍៖ ដើម​កណ្ដាប់​ចង្អេរ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដាប់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា បាច់ ។
ឧទាហរណ៍៖ ស្រូវ ឬ ស្មៅ ១ កណ្ដាប់ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដាញ់ព្រាយ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. កណ្ដាញ់ ) ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដាញ់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ដុំ​សក់​ក្រញាញ់​ដែល​មនុស្ស ១ ពួក​កាន់​ខាង​ក្បួន​អាគម រាប់​អាន​ទុក​ជា​គ្រឿង​រក្សា​ខ្លួន ។

ឧទាហរណ៍៖ កណ្ដាញ់​ព្រាយ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ក្រញាញ់​ចាក់​ស្រែះ ។
ឧទាហរណ៍៖ សក់​កណ្ដាញ់ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដាច

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា អ្វី​ៗ​ដែល​ដាច, សំពត់​ដែល​ដាច។
ឧទាហរណ៍៖ កុំ​យក​អា​កណ្ដាចអ៉ី‌ីចឹង​មក​ឲ្យ​អញ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា អ្វី​ៗ​ដែល​ដាច, សំពត់​ដែល​ដាច។

ឧទាហរណ៍៖ កន្ទេល​កណ្ដាច ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដប

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ប្រដាប់​សម្រាប់​អប, ស្នូល​សម្រាប់​ធ្វើ​ជា​មេ​ក្រង​ស្បូវ, សម្រាប់​ដេរ​ស្លឹក​ប្រក់ ។
ឧទាហរណ៍៖ ដង​កណ្ដប ។

        ស្បូវ ឬ​ស្លឹក​ដែល​ក្រង ដែល​ដេរ​ហើយ​ក៏​ហៅ កណ្ដប ដែរ
ឧទាហរណ៍៖ ស្បូវ, ស្លឹក​មួយ​កណ្ដប ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដក់

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​ក្រហូង​ដក់​ទឹក, ដក់​ធូលី​បាន ។ បើ​ជា​ពាក្យ​ប្រៀប​ថា អន់​ចិត្ត
ឧទាហរណ៍៖ កណ្ដក់​ចិត្ត ។

          ដែល​មាន​ពក​ជា​ដុំ​ដូច​គេ​ដក់​អ្វី​ៗ ។

ឧទាហរណ៍៖ ពក​ក​កណ្ដក់ ។ កណ្ដក់​ចិត្ដ ព. ប្រ. ( ម. ព. កណ្ដក់ ១) ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណ្ដកសញ្ញា

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( បា. កណ្តក “បន្លា” + សញ្ញា “គ្រឿងសំគាល់” ) ឈ្មោះវណ្ណយុត្តមួយយ៉ាងមានសណ្ឋានដូចបន្លា ( , ) តាមរបៀបអឺរ៉ុប, សម្រាប់ប្រើក្នុងការដកឃ្លាជាដើម ។ ហៅថា សញ្ញាក្បៀស ក៏បាន ។

កណិការ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( បា. ) ឈ្មោះ​ឈើ​ផ្កា​មួយ​ប្រភេទ​ មាន​ផ្កា-ស សណ្ឋាន​ប្រហែល​នឹង​ផ្កា​ម្លិះ ​ក្លិន​ក្រអូប ។

កណិកសិលា

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ថ្មដា ដុំថ្មធំៗរឹង ច្រើនកប់នៅក្នុងដី។

កណាណ្ឌ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា សំបកពងសត្វ មានមាន់ទាជាដើម ។

កណា

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ពាក្យ​ទទួល​ចំពោះ​ព្រះ​សង្ឃ ស្មើ​នឹង​ពាក្យ «ករុណា» ។
ឧទាហរណ៍៖ ទៅ​វត្ត​ទៅ​វ៉ា គ្រាន់​ចេះ «កណា» ឆ្លើយ​នឹង​ព្រះ​សង្ឃ កុំ​ពេល​លោក​ពោល ឆ្លើយ «ពរ»​ ដាក់​សង្ឃ កុំ​ភ្នែក​ឡិងឡង់ ជួប​សង្ឃ​ម្ដងៗ ។ កណា ជា​ពាក្យ​បំព្រួញ​នៃ​ពាក្យ​ពាក្យ «ករុណា» ។

កណសិលា

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ជាតិថ្មពួកមួយរឹង មានស្ថានផ្សេងៗ កើត​ដោយការ​ផ្សំជាតិ​មីកា និងក្វារ្យ
ឧទាហរណ៍៖ ក្រួសដែលគេក្រាលថ្នល់ក្នុងប្រទេសយើង ច្រើនតែកណសិលា។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កណរោគ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា រោគមានគ្រាប់ៗនៅក្នុងត្របកភ្នែក ភ្នែកកើតម្រះ។

កឋិន

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. កថិន ) ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កដ្ឋមណ្ឌូ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា រាជធានី/​រដ្ឋធានី នៃប្រទេស នេប៉ាល់

កដ្ឋគ្គិ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (បា.) (កដ្ឋ “ឈើ ឧស” + អគ្គិ “ភ្លើង”) ភ្លើង​ដែល​ឆេះ​ឧស ឬឆេះ​ឈើ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កដៃ

?ថ្នាក់ពាក្យជា រាជសព្ទ
មានន័យថា ព្រះករ កព្រះហស្ត។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កដិពន្ធនាឡិកា

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ផ្នែកផ្ទៃរាបនៃគោលតាមបទរេខាគណិត ដែលចែកផែនដីជាពីរភាគ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កដិពន្ធ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា​ ផ្នែកផ្ទៃរាប នៃដុំមូលនៅចំកណ្តាលវណ្ឌមណ្ឌល។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ភាគកណ្តាលនៃដងខ្លួនត្រង់ចង្កេះ ត្រគាក។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កដាសុធាគត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា សំបកពួកសិប្បីជាតិ ដែលគេដុតឱ្យសុសទៅកើតជាកំបោរ (លៀស គ្រំ ខ្យង)។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កដបទ្រូងស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ ប្រវែង ២៧-២៩ ស.ម ពោះ និងក្បាលពណ៌កាហ្វេ កន្ទុយ ស្លាប និងខ្នងពណ៌ខៀវ បំពង់ក និងទ្រូងពណ៌ស ចំពុះ និងជើងពណ៌ក្រហម។ ទីជំរកៈ ជនបទ តំបន់កសិកម្ម ដំណុះព្រៃក្មេង។ របាយៈ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំសំបូរគ្រប់ទីកន្លែង។ រដូវបន្តពូជៈ ចាប់ពីខែ តុលា ដល់ មិថុនា ពងចំនួនពី៣ ទៅ ៧។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កដបខ្មៅស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ ប្រវែង ២៧-៣០,៥ ស.ម សំបុរខ្មៅស វ័ណ្ឌទ្រូងខ្មៅពីរអង្កន់ ចិញ្ចើមស មានកំប៉ោយធំ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កដបខៀវស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ប្រវែង ២៤-២៦ ស.ម. ផ្នែកខ្នងពណ៌ខៀវ ផ្នែកពោះពណ៌ស ចំកំកស បន្ទូលក្បាលពណ៌បៃតង ចំពុះ និងជើងពណ៌ខ្មៅ និងចិញ្ចើមស។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កដបក្បាលខ្មៅ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ ប្រវែង ២៩-៣១,៥ ស.ម. ផ្នែកខ្នងពណ៌ខៀវចាស់ បន្ទូលក្បាលខ្មៅ ចំពុះ និងជើងក្រហម ចំកំក បំពង់ក និងទ្រូងពណ៌សពោះពណ៌ត្នោតទុំ ពេលហើរមានដៅសនៅស្លាបទី១។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កដប

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​បក្សី​មួយ​ប្រភេទ រូប​តូច​ប៉ុន​លលក ចំពុះ​វែង​សម្បុរ​ស ច្រើន​ធ្វើ​សំបុក​ពង​តែ​ក្នុង​ដី​តាម​ច្រាំង​ទន្លេ, ស្ទឹង, ព្រែក ។

កញ្ញាកិត្តិយស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ស្រ្តីក្រមុំ ដែលគេឱ្យកំដរស្រករ ឬបំពាក់កម្រងផ្កាឱ្យវរជន​ណា​មួយ ។
( បា. កញ្ញា + កិត្តិយស + យស ) កញ្ញាដែលត្រូវជ្រើសរើសអមបវរកញ្ញាក្នុងការប្រឡងរូប ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ញា

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( បា. ) ស្រី​ក្រមុំ​តូច, ស្រី​ជំទង់ ។ ឈ្មោះ​រាសី​ទី ៦ តាម​សុរិយគតិ គឺ​រាសី​ស្រី​ក្រមុំ​តូច ( រាសី​នេះ​ត្រូវ​គ្នា​នឹង​ខែ​សេបតមប្រឹ​បារាំងសែស) ។ សព្វ​ថ្ងៃ​ប្រើ​ជា​ខែ​ទី ៩ ។

កញ្ឈូស

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ឈូស​ដោយ​បំពាន, ដោយ​បង្ខំ; សព្ទ​នេះ​សម្រាប់​និយាយ​បាន​តែ​ដំរី​ឈូស​ដី ។
ឧទាហរណ៍៖ ដំរី​កញ្ឈូស​ដី ។

        គ្រលុក​ត្រី​ប្រហុក​ដោយ​ថ្នម​ៗ ស្រាល​ៗ ដើម្បី​ឲ្យ​ជ្រុះ​ស្រកា គឺ​វេលា​ធ្វើ​ប្រហុក​នោះ ត្រី​ដែល​តូច​ៗ យក​ស្រកា​មិន​កើត គេ​គ្រាន់​តែ​កាត់​ក្បាល​ត្រាំ​ទឹក​ក្នុង​ពាង ឬក្នុង​វត្ថុ​អ្វី​ដែល​ជ្រៅ ហើយ​គេ​យក​ឫស្សី​ទាំង​មូល​មួយ​កំណាត់ មក​សាប់​ចុង​ខាង​ម្ខាង ទើប​គេ​គ្រលុក​ត្រី​ដែល​ត្រាំ​ទឹក​នោះ​ទៅ លុះ​ជ្រុះ​ស្រកា​អស់​ហើយ គេ​ស្រង់​យក​មក​ហាល​ថ្ងៃ ។

ឧទាហរណ៍៖ កញ្ឈូស​ត្រី​ប្រហុក ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជ្រោល

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ច្រឡោត​ដាល, លោត
ឧទាហរណ៍៖ លោត​កញ្ជ្រោល, គោ​កញ្ជ្រោល ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ដើមកញ្រ្ជោល ជាចុល្លព្រឹក្ស ឬព្រឹក្សតូចមួយប្រភេទ កំពស់ ៤-១០ ម ដុះក្នុងព្រៃស្រោងនៅឧបទ្វីបជ្វា និងឥណ្ឌូចិន (ខ្មែរ លាវ)។ ដើមសម្រាប់ធ្វើបង្គោលរបង។ មែកតូចៗគេយកដុតធ្វើអូស។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជ្រោង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​សត្វ​ព្រៃ​ជើង ៤ មួយ​ប្រភេទ ក្នុង​ពួក​សត្វ​មាន​ដោះ រូប​រាង​ស្រដៀង​គ្នា​នឹង​ខ្លា​ត្រី រោម​ប្រផេះ​ពព្រុស ។

កញ្ជ្រោកបោកបាច

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា និយាយខ្លាំងៗ ដូចគេកញ្ជ្រោកទឹក ដូចគេបោក ដូចគេបាចសាចទឹក
ឧទាហរណ៍៖ ស្រាប់តែគាត់មកកញ្ជ្រោកបោកបាចឲ្យឯងភ្ញាក់ស្មារតី ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជ្រោក

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា បោក​បាច​សាច​ទឹក
ឧទាហរណ៍៖ ក្មេង​កញ្ជ្រោក​ទឹក​ល្អក់​អស់ ។

   និយាយ​គំរាម​ដូច​គេ​កញ្ជ្រោក​ទឹក

ឧទាហរណ៍៖ ស្រាប់​តែ​កញ្ជ្រោក​ឯង​តែ​ម្ដង ។

កញ្ជ្រៀវ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ស្រែក​ខ្ញៀវខ្ញារ ។
ឧទាហរណ៍៖ សាលិកា​កញ្ជ្រៀវ, ក្មេង​ហ៊ោ​កញ្ជ្រៀវ ។

កញ្ជ្រៀប

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ត្រសក់​ផ្អរ​យ៉ាង​តូច។
ឧទាហរណ៍៖ ត្រសក់​កញ្ជ្រៀប ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជ្រៀចកន្ទុយត្នោត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ ប្រវែងបណ្ដោយខ្លួន ១៨.៥-២០.៥ ស.ម. កន្ទុយឆ្លាស់ក្រៅពណ៌ត្នោត ក្បាលពណ៌ប្រផេះព្រលែត គល់ចំពុះខៀវចុងលឿង ។ មានដៅសនៅចុងស្លាបស្មាសងខាង ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជ្រៀច

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​បក្សី​មួយ​ប្រភេទ ស្រដៀង​នឹង​សាលិកា​ក្របី, តែ​សម្បុរ​ប្រផេះ ។ ឈ្មោះ​ស្រុក​មួយ​ក្នុង​ខែត្រ​ព្រៃវែង ។
ឧទាហរណ៍៖ ស្រុក​កញ្ជ្រៀច ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជ្រូក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ត្រី​រំអិល​តូច​មួយ​ប្រភេទ មាន​ស្នែង​ពីរ​បើក​បិទ​បាន មុខ​ស្រួច មាន​ព្រុយ​ពីរ ទ្រនុង​ក្រហម កន្ទុយ​ឆែក ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជ្រឹល

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​វល្លិ​មួយ​ប្រភេទ ជា​ថ្នាំ​សម្រាប់​ត្រាំ​ងូត​រម្ងាប់​រោគ​កញ្ជ្រឹល ។
ឧទាហរណ៍៖ វល្លិ​កញ្ជ្រឹល ។

    ឈ្មោះ​រោគ​ស្បែក​មួយ​យ៉ាង ក្នុង​ពួក​ជម្ងឺ​អុត​ក្ដាម, ជម្ងឺ​ស្អូច ។

ឧទាហរណ៍៖ កើត​កញ្ជ្រឹល, លាប់​កញ្ជ្រឹល ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា រាជសព្ទ
មានន័យថា ព្រះទទ្ទុ

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជ្រម

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មិន​អង់អាច ឬ ដែល​មាន​កិរិយា​បែប​ជា​អ្នក​ខ្លាច​គេ ( ព.ទ្រ. ) ។
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្ស​កញ្ជ្រម, ឫក​កញ្ជ្រម ។

កញ្ជ្រក់

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​អាប់​ស្រី​សួស្ដី, ឥត​រាសី, ពភ្លក់ ( ព. ទ្រ. ) ។
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្ស​កញ្ជ្រក់, ខ្មោច​អា​កញ្ជ្រក់​យ៉ាង​នេះ អ្នក​ណា​គេ​នឹង​ឲ្យ​កូន ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជះកញ្ជាយ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា រាយ​ឥត​សណ្ដាប់ធ្នាប់; ចាយ​វាយ​ទ្រព្យ​ធន​ឥត​សណ្ដាប់ធ្នាប់។
ឧទាហរណ៍៖ កុំ​កញ្ជះកញ្ជាយ​ពេក, មនុស្ស​កញ្ជះកញ្ជាយ ។ ប្រើ​ជា ខ្ជះខ្ជាយ វិញ​ក៏​បាន ។ ម. ព. នេះ​ផង ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា រាយ​ឥត​សណ្ដាប់ធ្នាប់; ចាយ​វាយ​ទ្រព្យ​ធន​ឥត​សណ្ដាប់ធ្នាប់។
ឧទាហរណ៍៖ កុំ​កញ្ជះកញ្ជាយ​ពេក មនុស្ស​កញ្ជះកញ្ជាយ ។ ប្រើ​ជា ខ្ជះខ្ជាយ វិញ​ក៏​បាន ។ ម. ព. នេះ​ផង ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា មនុស្ស​ដែល​នៅ​បម្រើ​គេ ដោយ​ចំពាក់​ទ្រព្យ​គេ គឺ​ខ្ញុំ​កំដរ​ដែល​គេ​ប្រើ​តាម​តែ​ប្រទះ ដូច​ជា​របស់​កញ្ជះកញ្ជាយ ( ព. ម. ទ្រ. )

ឧទាហរណ៍៖ ធ្វើ​ការ​ខ្ជីខ្ជា​ដូច​ជា​កញ្ជះ​គេ, អា​ចោរ​កញ្ជះ​គេ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា មនុស្ស​ដែល​នៅ​បម្រើ​គេ ដោយ​ចំពាក់​ទ្រព្យ​គេ គឺ​ខ្ញុំ​កំដរ​ដែល​គេ​ប្រើ​តាម​តែ​ប្រទះ ដូច​ជា​របស់​កញ្ជះកញ្ជាយ ( ព. ម. ទ្រ. )
ឧទាហរណ៍៖ ធ្វើ​ការ​ខ្ជីខ្ជា​ដូច​ជា​កញ្ជះ​គេ, អា​ចោរ​កញ្ជះ​គេ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជោ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ចម្រឹង ​ឬ​បង្គោល​បោះ​ចង​រនង​សន្ទូច ។
ឧទាហរណ៍៖ ប៉​ជើង​កញ្ជោ​សន្ទូច ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជែះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា បុក​តិច​ៗ, បុក​ថ្នម​ៗ ។
ឧទាហរណ៍៖ កញ្ជែះ​ស្រូវ, កញ្ជែះ​អង្ករ, គឺ​បុក​ស្រូវ, ស្រិត​អង្ករ​បន្តិចបន្តួច ប្រមាណ ១ ក្ដាប់ ២ ក្ដាប់ មិន​ពេញ​ត្បាល់ ។ មនុស្ស​កញ្ជែះ​ច្រក គឺ​មនុស្ស​ក្រីក្រ​រហេមរហាម ដែល​រក​ព្រឹក​បាន​ស៊ី​ព្រឹក រក​ល្ងាច​បាន​ស៊ី​ល្ងាច ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជើបាយដាច

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ឈើ​មួយ​ប្រភេទ ដើម​មាន​បន្លា​ខ្លី​ៗ ស្លឹក​ស្រដៀង​នឹង​ស្លឹក​សុរភី មាន​ផ្លែ​ក្លិន​ហាង​បន្តិច​ៗ ប៉ុន្តែ​គេ​អាច​បរិភោគ​ផ្លែ​ទុំ​បាន ។
ឧទាហរណ៍៖ ដើម​កញ្ជើបាយដាច​មាន​ម្លប់​ជិត​ល្អ​ណាស់ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជើជំពោះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា កញ្ជើមួយប្រភេទ មានជើងខាងក្រោមត្បាញកាច់ជ្រុញមាត់ខាងលើកាច់ជ្រុងក៏មាន មូលក៏មាន រាងតូចក្រោមធំក្អេងខាងលើ
ឧទាហរណ៍៖ ស្រូវ ១ កញ្ជើជំពោះ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជើ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា របស់​ត្បាញ​ដោយ​បន្ទោះ​ឫស្សី សម្រាប់​ដាក់​អ្វី​ៗ​គ្រប់​យ៉ាង, ខាង​លើ​មាន​រាង​មូល​ហៅ​ថា​មាត់ ក្ដាប់​នឹង​បន្ទោះ​ផ្តៅ ខាង​ក្រោម​រាប​ហៅ​ថាបាត ។

ឧទាហរណ៍៖ អង្ករ ១ កញ្ជើ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជួ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ជួ​ឥត​គួរ​ឥត​សម ។
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្ស​កញ្ជួ ( ព. ទ្រ. ) ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជុសមាន់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះរោគមួយប្រភេទ កើតនៅលើស្បែកមានសណ្ឋានដូចស្រែងបណ្តាលឲ្យស្កៀបរមាស់ក្នុងវេលាដែលបើកញើស ។

កញ្ជាត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា​ ជាតិ ។ ពាក្យ​សាមញ្ញ ប្រើ​ដោយ​មាន​ទោសៈមើល​ងាយ​ទ្រគោះ​បន្តុះ​បង្អាប់​អ្នក​ដទៃ​ណា​មួយ ឥត​ខ្លាច​ចិត្ត ឥត​ញញើត។
ឧទាហរណ៍៖ កញ្ជាត​អា​អ្នក​ក្រ, កញ្ជាត​អា​ល្ងង់, មាន​ន័យ​ថា ជាតិ​ជា​អ្នក​ក្រ, ជា​មនុស្ស​ល្ងង់ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជាក់ស្លាវ័ណ្ឌកខ្មៅ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា​ ប្រវែង ១៧.៥-១៩.៥ ស.ម ៖ សត្វស្លាបមានវ័ណ្ឌក ទ្រូងពណ៌ខ្មៅ បំពង់កស និងពោះពណ៌ស មានចិញ្ចើមស កន្ទុយរីកដូចផ្លិត។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជាក់ស្លា

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ត្រី​ស្រកា​មួយ​ប្រភេទ រាង​ដូច​ត្រី​កន្រ្តប់ សម្បុរ​ប្រាយ​លាជ ។
ឧទាហរណ៍៖ ត្រី​កញ្ជាក់ស្លា ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជាក់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា អ្វី​ៗ ដែល​គេ​ខ្ជាក់​ចោល។
ឧទាហរណ៍៖ កញ្ជាក់ស្លា, កញ្ជាក់​អំពៅ ។

កញ្ជរ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ខែត្រ​មួយ​ក្នុង​ដែន​កម្ពុជា ក្នុង​កាល​អំពី​ដើម ( ឥឡូវ​រួម​ក្នុងខែត្រ​ក្រចេះ ) ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជប់

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​រារង់, បង្អែរបង្អង់,​ បណ្ដោះបណ្ដៃ​បំណុល​គេ​ដោយ​មាន​ល្មម​នឹង​សង​គេ​បាន ហើយ​ទម្រន់​បង្អង់​មិន​សង​គេ​ងាយ, ឬ​ដែល​ខ្ចី​ប្រដាប់​ប្រើ​ប្រាស់​របស់​គេ​ទៅ ហើយ​ទម្រន់​បង្អង់​ទុក​មិន​ឲ្យ​មក​គេ​វិញ ។

ឧទាហរណ៍៖ មនុស្ស​កញ្ជប់​ទ្រព្យ​គេ ។

កញ្ជនជៃ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ត្រី​ស្រកា​មួយ​ប្រភេទ ក្នុង​ពួក​ត្រី​រ៉ស់ សម្បុរ​ខ្មៅ​ពព្រុស ក្បាល​រាង​ស្រួច សាច់​ស​ក្បុស ។ ស្រុក​ខ្លះ​ហៅ កន្ទនជៃ ។ កន្ទនជៃ

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កញ្ជង់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ពាក្យ​សម្រាប់ចម្រើន​ពាក្យ​លិច​ឲ្យ​ប្លែក​ឡើង ។
ឧទាហរណ៍៖ លិច​កញ្ជង់ គឺ​ហិន​ហោច​វិនាស​អន្តរាយ​ទ្រព្យ​សម្បត្តិដោយ​មារយាទ​មិន​ល្អ; គេ​ច្រើន​និយាយ​ភ្ជាប់​ថា : លិច​កញ្ជង់​លង់​កញ្ជើ ។

ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត