Author: Buy Khmer Book

លក្ខណសម្បត្តិតាមក្រោយ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា លទ្ធកម្មសាធារណៈ
មានន័យថា សកម្មភាពវាយតម្លៃឡើងវិញនូវលក្ខណសម្បត្តិបច្ចេកទេស និងហិរញ្ញវត្ថុរបស់អ្នកដែលមានតម្លៃថោកជាងគេបំផុត ដើម្បីបញ្ជាក់ឱ្យដឹងថាតើគេមានសមត្ថភាពអនុវត្តកិច្ចសន្យាដែរឬទេ។

លក្ខណសម្បត្តិ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា លក្ខខណ្ឌដែលត្រូវមាន ត្រូវបំពេញខានពុំបាន ។

លក្ខណសញ្ញា

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា គ្រឿងសម្គាល់ គ្រឿងឥស្សរិយយស ។

លក្ខណវិនិច្ឆ័យ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា អ្វីៗដែលអាចឱ្យវិនិច្ឆ័យ ឬធ្វើមូលវិចារបាន។

លក្ខណរូប

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ភិនភាគ ស្លាកស្នាម ការរៀបរាប់ពីលក្ខណៈខាងក្រៅរបស់ មនុស្ស ឬសត្វ ដើម្បីជាគ្រឿងឱ្យងាយសម្គាល់ ។

លក្ខណ:

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. លក្ខណ ) ។

លក្ខណ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (បា. លក្ខណ; សំ. លក្សណ) គ្រឿងសម្គាល់ គ្រឿងចំណាំ; គ្រឿងសង្កេតនាខ្លួនប្រាណ ចង្អុលឲ្យឃើញច្បាស់ថាមានភ័ព្វឬឥតភ័ព្វ; គុណសម្បត្តិ។
ឧទាហរណ៍៖ លក្ខណ:មានបុណ្យ —ឥតបុណ្យ; ហោរទាយលក្ខណ: ។

                      លក្ខណញ្ញូ លក្ខណវិទូ ឬលក្ខណវិទ អ្នកស្គាល់លក្ខណ:; ហោរ ។ លក្ខណប្បញ្ញត្តិ បញ្ញត្តិតាមលក្ខណ:ច្បាប់ ។ លក្ខណមន្ត ឬ —វិជ្ជា មន្ តឬចំណេះសម្រាប់ទាយលក្ខណ:ខ្លួនប្រាណ ។ លក្ខណហេតុ ឬ លក្ខណការណ៍ ហេតុឬការណ៍ដែលប្រកបដោយលក្ខណ: ដែលត្រូវលក្ខណ: ។ លក្ខណវិបត្តិ វិបត្តិលក្ខណ: ការខូចលក្ខណ: ទាស់លក្ខណ: ។ លក្ខណសម្បត្តិ ការគ្រប់ព្រមដោយលក្ខណ: ។ លក្ខណាការ អាការនៃលក្ខណៈ ។ ល ។

លក្ខខណ្ឌអនុវត្តដ៏ប្រសើរបំផុតនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋ
មានន័យថា លក្ខខណ្ឌទាំងឡាយដែលត្រូវធានាឱ្យបាននូវការធានាគុណភាព សន្ដិភាព សុវត្ថិភាព ផាសុកភាព ហើយដែលមិនផ្ទុយទៅនឹងបរិស្ថាន វប្បធម៌ ទំនៀមទម្លាប់ សណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ និងសង្គម។

លក្ខខណ្ឌភូតគាមអនាម័យ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គយ
មានន័យថា វាក្យសព្ទនេះមាននិយមន័យច្រើន ដូចខាងក្រោម៖ ១.លក្ខខណ្ឌទាមទាររបស់សមត្ថកិច្ចភូតគាមអនា-ម័យនៃប្រទេសនីមួយៗ ដើម្បីបង្ការទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាលដាលចូលមកក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានូវសមាសភាពចង្រៃ តាមសកម្មភាពនាំចូលនូវទំនិញ ជាកម្មវត្ថុនៃការត្រួតពិនិត្យភូតគាមអនា-ម័យ។ ២. លក្ខខណ្ឌទាមទាររបស់សមត្ថកិច្ចភូតគាមអនាម័យនៃប្រទេសនីមួយៗ ដើម្បីបង្ការទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាលដាលចូលមកក្នុងប្រទេស នូវសមាសភាពចង្រៃតាមសកម្មភាពនាំចូលនូវទំនិញ ជាកម្មវត្ថុនៃការត្រួតពិនិត្យភូតគាមអនាម័យ។

លក្ខខណ្ឌនៃកិច្ចសន្យា

👉ថ្នាក់ពាក្យជា លទ្ធកម្មសាធារណៈ
មានន័យថា កំណត់លម្អិតអំពីលក្ខខណ្ឌទាំងអស់ដែលត្រូវអនុវត្តក្នុងកិច្ចសន្យា ដោយរួមបញ្ចូលទាំងកាតព្វកិច្ចដែលភាគីនៃកិច្ចសន្យា និងវិធាននានាសម្រាប់ដោះស្រាយបញ្ហា ឬទំនាស់រវាងភាគីនៃកិច្ចសន្យា។

លក្ខខណ្ឌទូទៅ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា លក្ខខណ្ឌដែលអនុវត្តទៅលើនានាប្រការឥតរើសអើង ។

លក្ខខណ្ឌ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (បា. លក្ខ + ខណ្ឌ ) កម្រិត; សង្កាត់ ប៉ែកដោយឡែក; កំណត់; គោល; ព្រំ ។
ឧទាហរណ៍៖ ទីមានល័ក្ខខ័ណ្ឌ សម្ដីមានល័ក្ខខ័ណ្ឌ ត្រូវធ្វើលក្ខខណ្ឌឲ្យទៀងទាត់ ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋ
មានន័យថា គុណភាពដែលត្រូវមាន ឬខដែលត្រូវបំពេញឱ្យគ្រប់ចំនួន ដើម្បីឱ្យបានសម្រេចបំណងណាមួយ ។

លក្ខការណ៍

👉ថ្នាក់ពាក្យជា មូលដ្ឋាន
មានន័យថា គោលការណ៍ បទដ្ឋាន កាតព្វកិច្ច ការទាមទារ ឬការយកចិត្តទុកដាក់ នៃអង្គភាព ឬមុខងារណាមួយ។

លក្ខ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (បា. ឬ សំ.) កំណត់; ទីសម្គាល់ គ្រឿងចំណាំ; ចន្លោង; គ្រឿងកំណត់រាប់ ខ្នាត ទីវ; បុណ្យ បុណ្យភ័ព្វ សំណាង ។ សំខ្យា. ចំនួនសែន មួយសែន( ១០០,០០០ ) ។ លក្ខមូល តម្លៃមួយសែន (ហៅ អនេកត្ថសំខ្យា ប្រើជា ន. ) ។

លក់

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ចំណាយទំនិញ ឲ្យរបស់ទៅអ្នកទិញដោយយកថ្លៃ ។
ឧទាហរណ៍៖ លក់ទំនិញ ។

                       ពិន័យតាមច្បាប់បញ្ញត្ត ។
ឧទាហរណ៍៖ ត្រូវគយលក់ ៣០ រៀល ។

                      លក់ខ្លួន ចំណាយខ្លួន ឲ្យជាអ្នកនៅបម្រើគេ ។ លក់ជឿ លក់ពុំទាន់យកថ្លៃដល់ដៃភ្លាមនៅឡើយដោយជឿថាអ្នកទិញនឹងចេញតម្លៃឲ្យពុំខាន ។ លក់ដូរ លក់ខ្លះដូរខ្លះ គឺលក់របស់រប៉ិចរប៉ីរាយរង ។ លក់ដុំ លក់ទាំងដុំៗទីទៃពីលក់រាយ ។ លក់រាយ លក់រាយៗ តាមតែគេទិញអ្វីៗប៉ុន្មានៗក៏ដោយ ទីទៃពីលក់ដុំ ។ លក់ព្នៃ ពិន័យលក់ទ្វេគុណ (ក្លាយមកពីពាក្យថា លក់ពិន័យ ឬ ពិន័យលក់; ម. ព. ព្នៃ និង ពិន័យ ទៀតផង) ។ ពាក្យ លក់ នេះបើរបស់ដែលទាក់ទងខាងព្រះពុទ្ធសាសនា ត្រូវថា ជាវ, អ្នកលក់ និងអ្នកទិញត្រូវថា ជាវ ដូចគ្នា។
ឧទាហរណ៍៖ ជាវគម្ពីរ ជាវបាត្រ ជាវត្រៃចីវរ ជាវសៀវភៅធម៌ ។ ល ។

                       បើបុព្វជិត និងអ្នកលក់ត្រូវថា ពិចារណា ដូចជាថា។
ឧទាហរណ៍៖ លោកគ្រូឲ្យគេពិចារណាតែបាត្រមួយទេ ឬឲ្យគេពិចារណាគ្រឿងបរិក្ខារអ្វីទៀតដែរ ? . . . ។ ល ។

                      ដេកស៊ប់ស្ងាត់អារម្មណ៍មិនដឹងខ្លួន ។
ឧទាហរណ៍៖ លក់មួយល្បក់ ។

                      លក់លង់ លក់ជ្រុលដំណេក ។ លក់លន់ ឬលន់លក់ លក់ហួសប្រមាណ លក់ជ្រៅមិនងាយភ្ញាក់( ព. កា. )។
លក់លន់លង់ជ្រៅ ទោះខ្លួនដេកនៅ ក្នុងគ្រឹហាឋាន មានចោរកំណាច អាចគាស់ទ្វារបាន លួចទ្រព្យហើយច្រាន ទ្វារបិទដូចដើម ។
លក់ស្វា លក់ពភ្លឹមពភ្លែត គឺស្ទើរលក់ស្ទើរភ្ញាក់ ( បាលីហៅ កបិមិទ្ធ “លក់ស្វា” ការយល់សប្នឃើញអ្វីៗ ទោះពិតក្ដីមិនពិតក្ដី ឃើញត្រង់ស្របក់នេះឯង ពុំមែនពេញជាលក់ពុំមែនពេញជាភ្ញាក់ គឺត្រង់ចន្លោះលក់និងភ្ញាក់; ព. វិ. ពុ. ) ។ ព. ប្រ. ដេកលក់ ឬលក់ជានិច្ច ត្រាំគំនិតនៅក្នុងដំណើរមិនយល់ការខុសត្រូវ ឬប្រហែស ធ្វេសជានិច្ច ។ “

លក

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ជីក ចូក ចូរ ដាប់ ឲ្យមានជាប្រឡាយ ជាចង្អូរ ជាគន្លង ជាហែប ជាអណ្ដាត។
ឧទាហរណ៍៖ លកប្រឡាយ លកសាច់ឈើ ។

                      លកញីឈ្មោល លកសាច់ឈើឲ្យមានជាអណ្ដាតផ្ទុយគ្នាសម្រាប់ផ្គុំឬបិទឲ្យជិតមិនឲ្យមានប្រហោង។
ឧទាហរណ៍៖ លកក្ដារញីឈ្មោល ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះឫស្សីមួយប្រភេទ ។
ឧទាហរណ៍៖ ឫស្សីលក ។

ល

មានន័យថា ព្យព្ជានៈទី ២៨ តាមលំដាប់ពួកព្យព្ជានៈទាំង៣៣តួ ជាព្យព្ជានៈទី៣ក្នុងសេសវគ្គឬអវគ្គ, ជាទន្តជៈ មានសំឡេងកើតត្រង់ប្រទល់ធ្មេញ ។ សម្រាប់ភាសាខ្មែរមានសំឡេង ២ យ៉ាងគឺ ល និង ល៉ ល ជាឃោសៈ, ល៉ ជាអឃោសៈ; សំ. បា. អ. ថ. លៈ ឬ ល៉ៈ ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ល្បង លង ។
ឧទាហរណ៍៖ លឲ្យដឹង; កុំអាល ចាំលមើលសិន ! ។

                      ជន្លល្បងមើល ។
ឧទាហរណ៍៖ លកាប់។

                     លលើកាប់ក្រោម កិ. វិ. ឬ គុ. ( ព. ប្រ. ) ដែលនិយាយលូកលរាវរកផ្លូវ រកទំនង ហាក់ដូចគេលើកគ្រឿងសស្ត្រាជន្លខាងលើឲ្យភ័ន្ដហើយលូកកាប់ខាងក្រោម។

ឧទាហរណ៍៖ និយាយលលើកាប់ក្រោម; សម្ដី— ។

                       លលេង ល្បងលេង ជន្លលេង។
ឧទាហរណ៍៖ និយាយលលេង; សម្ដី— ។

                       លលែងៗ លហើយលែងៗហើយលរឿយៗ ។ ល ។ ព. ទ. បុ. យកកទៅលអន្ទាក់ ហុចទំនងឲ្យជាប់កុនជាប់ដំណើរ . . . ។

រ័ម្ភ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា បំពង់ វត្ថុប្រហោងរាងមូលទ្រវែង មានមាត់ ដូចយ៉ាងបំពង់កៅស៊ូ ដែកជាដើម ។

រ័ត្ន

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. រតនៈ ) ។

រ័តន៍

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. រតនៈ ) ។

រ៉ៃក្យាវិក

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា រាជធានី/​រដ្ឋធានី នៃប្រទេស អីុស្លង់។

រ៉ៃ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ស. រៃ អ. ថ. រ៉ៃ “រឹមសក់, ជាយ; . . .” ) ព្រុយសក់ស្ត្រី ដែលកាត់ទុកឲ្យសល់ត្រង់សៀតផ្កាទាំងពីរខាងដុះវែងចុះមក សម្រាប់ចាប់សៀតត្រចៀក, រាប់ថាជាលម្អតាមសម័យនិយម ។
ឧទាហរណ៍៖ កាត់សក់ទុករ៉ៃ, ដកជុកទុករ៉ៃ ( ប្រើតែក្នុងរាជ្យពីដើម ) ។

                      ( ស. រៃ់ អ. ថ. រ៉ៃ “ចម្ការ; ចំនួនទីដី ៤ ងារ . . .”) ចំនួនផ្ទៃដី ៤ ងារ គឺ ២០ ព្យាម ៤ ជ្រុងត្រូវជា ៤០០ ព្យាមក្រឡា ( ៤០០ ព្យាមការ៉េ ) ឬ ៤០ម៉ែត្រ៤ជ្រុងត្រូវជា ១.៦០០ម៉ែត្រការ៉េ
ឧទាហរណ៍៖ ដីមួយរ៉ៃ ( ប្រើតែក្នុងខែត្របាត់ដំបង, សៀមរាប ) ។

រ៉ែៗ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា យកប្រដាប់ធ្វើដោយដែកវាយចុចសង្កត់ ឬចោះទម្លុះបន្ទះ ឬសន្លឹកស្ដើងមានស្ពាន់ក្រាប់និងក្រដាសជាដើមឲ្យទ្រុឌឬឲ្យធ្លុះជាក្បាច់ឬជាស្នាម, ជាប្រហោង ។
ឧទាហរណ៍៖ រ៉ែក្បាច់ភ្នែកមាន់, រ៉ែសំបុត្របង្កាន់ដៃ, ហែកចុងបង្កាន់ដៃតាមស្នាមរ៉ែ ។ ក្រដាសរ៉ែ ក្រដាសដែលចោះទម្លុះញឹកៗជាខ្សែ សម្រាប់ហែកបានដោយងាយ ។

រ៉ែរ៉

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ( ស. រីរ្ច ឬ រីៗ រ្ចៗ អ. ថ. —រ៉ ) រារង់, បង្អែបង្អង់ចាំ, បង្គីបង្គា ។
ឧទាហរណ៍៖ រ៉ែរ៉ចាំ; ដើររ៉ែរ៉ ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ( ស. រីរ្ច ឬ រីៗ រ្ចៗ អ. ថ. —រ៉ ) រារង់, បង្អែបង្អង់ចាំ, បង្គីបង្គា ។
ឧទាហរណ៍៖ រ៉ែរ៉ចាំ; ដើររ៉ែរ៉ ។

រ៉ែត

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា​ ដែលជូរជ្រេញខ្លាំង, ជូរគ្រែត ។
ឧទាហរណ៍៖ អម្ពិលជូររ៉ែត ។

                      ព. ប្រ. មុខជូររ៉ែត មុខជូរខ្លាំង, មុខជូរគ្រែត ( ម. ព. មុខ ផង ) ។

រ៉ែងៗ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេស
មានន័យថា ដែលពុះបន្តិចៗព្រោះដុតភ្លើងមិនដល់ ។
ឧទាហរណ៍៖ ទឹកពុះរ៉ែងៗ ។

                       ដែលរាក់ហើយហូរបន្តិចៗ ។
ឧទាហរណ៍៖ ទឹកហូររ៉ែងៗ ។

                     ព. ប្រ. ដែលធ្វើការរវើកៗស្បើយ ។
ឧទាហរណ៍៖​ធ្វើការរ៉ែងៗ ។

រ៉ែ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ស. រេ អ. ថ. រ៉ែ ) លោហធាតុផ្សេងៗកើតនៅក្នុងដី ដែលជីកគាស់យកមករម្លាយសម្រាំងយកតែសាច់បានជាលោហជាតិតាមកំណើតដើម រ៉ែសំណ, រ៉ែស្ពាន់, រ៉ែដែក ។ ល ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរឮញ័រស្អា ។
ឧទាហរណ៍៖ កណ្ដៀរស៊ីស្លឹកត្នោតឮរ៉ែ, សំឡេងរ៉ែ, សូររ៉ែៗ ។

រ៉េះៗ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលស្ដើងស្ដួចណាស់, ដែលតិចតួចស្ដើងស្ដួចក្រៃពេក; ដែលខ្សោយណាស់ ។
ឧទាហរណ៍៖ ធ្វើការរ៉េះៗ; គ្នាតិចរ៉េះៗ; កម្លាំងរ៉េះៗ ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែលស្ដើងស្ដួចណាស់, ដែលតិចតួចស្ដើងស្ដួចក្រៃពេក; ដែលខ្សោយណាស់ ។
ឧទាហរណ៍៖ ធ្វើការរ៉េះៗ; គ្នាតិចរ៉េះៗ; កម្លាំងរ៉េះៗ ។

រ៉េវ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ទំហឹងរហ័ស ។
ឧទាហរណ៍៖ រត់មួយរ៉េវ ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ( ស. រេ៏វ អ. ថ. រ៉ិវ ) ឆាប់, រហ័ស, ភ្លាម, ភ្លែត ។
ឧទាហរណ៍៖ រត់រ៉េវ, ដើរលឿនរ៉េវ, ដើររ៉េវៗ ។

រ៉េ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេស
មានន័យថា ដែលមានសន្ទុះយ៉ាងរហ័ស (ច្រើននិយាយចំពោះសត្វវារតូចៗ មានជាសនិងថ្លែនជាដើម ) ។
ឧទាហរណ៍៖ ជាសរត់រ៉េចូលរន្ធ ។

រ៉ើងៗ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលស្ដើង, រខាក ប៉ើងរ៉ើង ។
ឧទាហរណ៍៖ ស្ដើងរ៉ើងៗ, សម្រាស់រ៉ើងៗ ។

រ៉ើកៗ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលស្ដើងសើកប៉ប្រើក ។
ឧទាហរណ៍៖ ស្ដើងរ៉ើកៗ ។

រ៉ូសូ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា រាជធានី/​រដ្ឋធានី នៃប្រទេស ដូមីនីក។

រ៉ូម

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា រាជធានី/​រដ្ឋធានី នៃប្រទេស អីុតាលី ។

រ៉ូង

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរឮដោយវត្ថុរឹងស្រួយរណ្ដំគ្នា ដូចយ៉ាងកូនផ្ដិលរណ្ដំនឹងមេផ្ដិលជាដើម ។ រ៉ូងរ៉ាង សូរឮរ៉ូងៗរ៉ាងៗ ។

រ៉ុល

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរឮដោយវិល, រមៀល, បង្រះ ខ្សុលៗ ។
ឧទាហរណ៍៖ រមៀលរ៉ុល, ស្រមោចចូលត្រចៀកបង្រះរ៉ុលៗ ។

រ៉ុយៗ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលល្អិតៗស្ដើងៗប្រុយៗ ។
ឧទាហរណ៍៖ រលឹមរ៉ុយៗ, សក់ដុះរ៉ុយៗ ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែលល្អិតៗស្ដើងៗប្រុយៗ ។
ឧទាហរណ៍៖ រលឹមរ៉ុយៗ, សក់ដុះរ៉ុយៗ ។

រ៉ុយ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា អំពីអាការស្ទុះ ឬដើរនៃមនុស្សម្នាក់ៗប្រញាប់ប្រញាល់យ៉ាងលឿនឆ្កុយ ។
ឧទាហរណ៍៖ ស្ទុះរ៉ុយ, ក្រោកដើររ៉ុយ, ដើររ៉ុយៗ ។

រ៉ុតណាម

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ស. រតនាំ អ. ថ. រ៉ុតន៉ាម់ “ស្រោចទឹក” ) ក្បាច់រចនាវិចិត្រធ្វើដោយវិធីលាបម្រ័ក្សណ៍ឬជាតហិង្គុលលើសាច់ឈើទុកឲ្យស្ងួតហើយខាត់ឲ្យឡើងសម្បុររលោងរួចលាបទឹកម្រ័ក្សណ៍ថ្លាលើផ្ទៃឈើនោះទៀត ទុកឲ្យស្ងួតនៅស្អិតបន្តិចៗ ល្មមបិទមាសជាប់ . . . ហើយគូរក្បាច់ដោយថ្នាំជ័រឈើរួចទឹបមាស . . . ហើយស្រោចទឹកឲ្យរលាយថ្នាំលាងជម្រះឲ្យស្អាត, លេចក្បាច់មាសនិងឋានខ្មៅឬក្រហមច្បាស់លាស់ស្រស់បំព្រង ( ច្រើនប្រើឋានខ្មៅជាងក្រហម ) ។
ឧទាហរណ៍៖ ក្បាច់រ៉ុតណាម ( ក្បាច់ស្រោចទឹក ), ទូរ៉ុតណាម ។

រ៉ុញ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលរញ់, ទញ់, កន្តិលកន្តុញ, រេចរឹល ។
ឧទាហរណ៍៖ រាងរ៉ុញ ។

                        រ៉ុញប៉ខុញ ដែលរេចរឹលរខិញរខុញ ។
ឧទាហរណ៍៖ របស់រ៉ុញប៉ខុញ ( ព. សា. ) ។

រ៉ឺងៗ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរឮដោយអង្រួនកណ្ដឹង ។
ឧទាហរណ៍៖ ឲ្យសញ្ញាដោយកណ្ដឹងរ៉ឺងៗ ។

រ៉ឹង

👉ថ្នាក់ពាក្យជា បរិវារសព្ទ
មានន័យថា ( ស. ររ៏ង ឬ រេ់ង អ. ថ. រ៉េង់ ឬ រ៉ិង “ប្រញាប់, បង្គាប់ឲ្យឆាប់” ) ពាក្យសម្រាប់និយាយផ្សំនឹងពាក្យ តឹង ថា : តឹងរ៉ឹង គឺតឹងខ្លាំង, តឹងណាស់, តឿនទារឬបង្ខំយ៉ាងខ្លាំង, ឲ្យបានឆាប់ ( ម. ព. តឹងរ៉ឹង ផង) ។ ប្រើជា កិ. បង្ខំខ្លាំង, ទារដោយបង្ខំ (ច្រើនប្រើតែខាងខេត្តបាត់ដំបង) ។
ឧទាហរណ៍៖ គេរ៉ឹងខ្លាំង, ចំពាក់ប្រាក់គេៗទារដោយស្រួលមិនព្រមសង ទាល់តែគេរ៉ឹងខ្លាំង ទើបសង។

រ៉ី?

👉ថ្នាក់ពាក្យជា និបាតសព្ទ
មានន័យថា ( ព. សា. ) ឬ ? , អ្ហ៊ៃ ? ( រ៉ី ច្រើនតែអ្នកច្រៀងតប្រើតាមទំនងពាក្យចួនដូចជាថា ។
ឧទាហរណ៍៖ ចុះមិនដឹងទេឬ មិនឮទេរ៉ី ? . . . ( ម. ព. ឬ និង អ្ហ៊ៃ ? ទៀតផង ) ។

រ៉ិល

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ច្រិល, ប្រិល ។
ឧទាហរណ៍៖ ចាំរត់មាត់រ៉ិល, លឿនរ៉ិល ។

រ៉ាំរ៉ៃ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា តត្រំតត្រើយ, ត្រាំត្រែង, យូរ ។
ឧទាហរណ៍៖ ឈឺរ៉ាំរ៉ៃ, ក្មេងយំរ៉ាំរ៉ៃ; ជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ ( សរសេរជា រ‍៉ំា —ក៏បាន ប៉ុន្តែ ទើសទែង ព្រោះមានមូសិកទន្តផង; គួរប្រើ រ៉ាំរ៉ៃ ស្រួលជាង ) ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា តត្រំតត្រើយ, ត្រាំត្រែង, យូរ ។
ឧទាហរណ៍៖ ឈឺរ៉ាំរ៉ៃ, ក្មេងយំរ៉ាំរ៉ៃ; ជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ ( សរសេរជា រ‍៉ំា —ក៏បាន ប៉ុន្តែ ទើសទែង ព្រោះមានមូសិកទន្តផង; គួរប្រើ រ៉ាំរ៉ៃ ស្រួលជាង ) ។

រ៉ាំងណុក

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ស. រ័ងនក អ. ថ. រ៉័ងន៉ុក “សំបុកសត្វបក្សី” ) សំបុកសត្វត្រចៀកកាំដែលប្រឡាក់កំហាកវា, សម្រាប់ប្រើជាថ្នាំត្រជាក់ ឬ ប្រើជាអាហារសម្រាប់មនុស្សឈឺធ្ងន់ជួយឲ្យមានកម្លាំង ( សរសេរជា រ‍៉ំាង— ក៏បាន ប៉ុន្តែទើសទែងនឹងមូសិកទន្ត ។ ម. ព. ត្រចៀកកាំ និង នាងនក់ ផង ) ។

រ៉ាំ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ( ស. រាំ អ. ថ. រ៉័ម ប្រើជា កិ. ) ញយ, ញឹកញយ, រឿយ ។
ឧទាហរណ៍៖ ទៅមករ៉ាំណាស់, អង្គាសប្រាក់រ៉ាំពេក ( សរសេរជា រ‍៉ាំ ក៏បាន ប៉ុន្ដែទើសទែងនឹងមូសិកទន្ដ ) ។

រ៉ាវប្រតាវ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ( ម. ព. រ៉ាវតាវ )។

រ៉ាវតាវ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលខ្ពស់ស្រាវរតាវ ឬ ដែលមានដៃជើងវែងៗស្រាវរតាវ ។
ឧទាហរណ៍៖ រាងខ្ពស់រ៉ាវតាវ, វល្លិឡើងដើមឈើធ្លាក់សំយុងរ៉ាវប្រតាវ ។

រ៉ាវ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឃ្នាងវែង សម្រាប់ដាក់មនុស្សដែលជាប់ចោទជាទម្ងន់ ចងដៃជើងទាំងពីរទាញសន្ធឹងតឹងភ្ជាប់នឹងស្នឹងខាងមុខ ចងចង្កេះទាញតឹងភ្ជាប់នឹងស្នឹងខាងក្រោយ វាយសួរយកចម្លើយ ។
ឧទាហរណ៍៖ ចងរ៉ាវ, វាយរ៉ាវ ( មានប្រើតែក្នុងរាជ្យពីដើម ) ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ( ព. ប្រ. ) ដែលរួសឥតទាក់ឥតទច់ ។
ឧទាហរណ៍៖ និយាយរ៉ាវ, អានសំបុត្ររ៉ាវ, សម្ដីរ៉ាវ ។

                      រួសរ៉ាវ រួសរាយ ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ( ព. ប្រ. ) ដែលរួសឥតទាក់ឥតទច់ ។
ឧទាហរណ៍៖ និយាយរ៉ាវ, អានសំបុត្ររ៉ាវ, សម្ដីរ៉ាវ ។

                      រួសរ៉ាវ រួសរាយ ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរឮដោយប៉ះ, រណ្ដំឬបាក់ នៃវត្ថុរឹងស្រួយមានច្រវាក់ជាដើម ។
ឧទាហរណ៍៖ សូរច្រវាក់រ៉ាវៗ ។

រ៉ាយរ៉ាប់

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. រាយរាប់ ) ។

រ៉ាយង៉ាន

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. រាយង៉ាន ) ។

រ៉ាប់រង

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ( ស. រ័បរ្ចង អ. ថ. រ៉ាប់រ៉ង ) ទទួលរង គឺទទួលភារៈ ឬទទួលបន្ទុកលើខ្លួន, ទទួលអះអាង ។
ឧទាហរណ៍៖ រ៉ាប់រងកិច្ចការគ្រប់យ៉ាង; និយាយថា រងរ៉ាប់ ក៏បាន ( ម. ព. រង កិ. ) ។

រ៉ាប់

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ( ស. រ័ប អ. ថ. រ៉ាប់ ) ទទួល, ទទួលភារៈ, ព្រមទទួលទាំងអស់ ។
ឧទាហរណ៍៖ រ៉ាប់មុខការ, រ៉ាប់ការម្នាក់ឯង ។

                      រ៉ាប់ប្រកាន់ ( ស. រ័បប្រះកាន់ អ. ថ. រ៉ាប់ប្រៈកាន់ ) ទទួលធានា ( ម. ប្រ., ច្រើនប្រើតែខាងខែត្របាត់ដំបង ) ។

រ៉ាបា

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា រាជធានី/​រដ្ឋធានី នៃប្រទេស ម៉ារ៉ុក។

រ៉ាត់ប្រខុត

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ខ្មែរហៅចំពោះតែវត្ថពន្ធចង្កេះសូត្រឬអម្បោះដែលត្បាញជាបន្ទះ សម្រាប់បព្វជិតក្រវាត់ ( បា. ហៅ បដិក ) ។

រ៉ាត់

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា សរសេរគាបពាក្យទន្ទឹមគ្នាដោយប្រើវណ្ណយុត្តហៅថា រ៉ាត់ ។
ឧទាហរណ៍៖ សរសេររាយគ្នាទៅ កុំរ៉ាត់ នាំឲ្យចង្អៀតបន្ទាត់ទេ ! ( ហៅ គាប ក៏បាន : សរសេរគាប ) ។

                       ( ស. រ័ត អ. ថ. រ៉ាត់ ) រឹត, រឹតឲ្យតឹង, ដាសរឹត; ក្រវាត់ ( ម. ប្រ. ) ។ រ៉ាត់រឹង រឹតណែន ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះវណ្ណយុត្តមួយប្រភេទ ( } ) នេះសម្រាប់សរសេរគាបពាក្យទន្ទឹមគ្នា, ដូចជា ថ្ងៃ ៨ ( កើត , រោច ) និង ១៥ ( កើត , រោច ) ឬ ១៤ រោច; តែសម័យឥឡូវមិនសូវប្រើ, ច្រើនសរសេររាយគ្នា ដោយប្រើវណ្ណយុត្តបារាំង ( ,; ) នេះជា ។
ឧទាហរណ៍៖ ថ្ងៃ ៨ កើត, ៨ រោច និង ១៥ កើត, ១៥ រោច ឬ ១៤ រោច ដូច្នេះវិញ ។

រ៉ាឌីកាល់សេរី

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គីមី
មានន័យថា អាតូម ឬម៉ូលេគុលដែលមានអេឡិចត្រុងមិនដាក់រួម(សេស) ដូចេ្នះវាមានប្រតិកម្មខ្លាំង។ គេហៅម្យ៉ាងទៀតថា រ៉ា ឌីកាល់។

រ៉ាង

👉ថ្នាក់ពាក្យជា ឧទានសព្ទ
មានន័យថា សូរឮដោយគោះថាសស្ពាន់ស្ដើង ឬដោយខ្យល់បក់ប៉ះត្រូវស្លឹកត្នោតស្ងួតក្រៀមជាដើម ។ រ៉ូងរ៉ាង ( ម. ព. រ៉ូង ) ។

រ៉ា

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា អេះ; ហ្ន៎ះ ! ឬ ណា៎ !; ចុះ ភ្លាម; … ។ ទៅរ៉ា ទៅអេះ ! : បើមានច្រើនទៅរ៉ា ខ្ញុំនឹងចែកជូនអ្នកខ្លះ ! ។ ពាក្យនេះច្រើនប្រើក្នុងកាព្យឬទំនុកច្រៀង, ដូចជា : ឆាប់រ៉ា ឆាប់ភ្លាម ឬឆាប់ហ្ន៎ះ ! : ហៃកូនមាសម្ដាយ មកអាយឆាប់រ៉ា មកបៅហើយបា ដេកទៅកុំយំ ។ មកអាយរ៉ា មកអាយហ្ន៎ះ! ឬមកអាយភ្លាម : ហៃមាសកែវពិសី ចូរប្អូនស្រីមកអាយរ៉ា បង្អង់យូរដល់ណា ឲ្យបងកើតទុក្ខព្រួយម្នេញ ។ មើលរ៉ា មើលចុះ : ដើមព្រីងដុះអមដើមព្រូស ជិតដើមជន្លូស ប្អូនអើយមើលរ៉ា ។ សិនរ៉ា សិនណា៎ ! ឬ សិនទៅ ! : ហៃប្អូនពិសី សូមឲ្យបងខ្ចី ស្បៃនាងសិនរ៉ា ជាទីរឭក នឹកដល់កនិដ្ឋា ទោះបីម្ដេចម្ដា ចូរឲ្យកុំខាន ។ អឺយរ៉ា ពាក្យសម្រាប់កែមស៊ែមពាក្យកាព្យឬទំនុកច្រៀង តាមទំនងដែលគួរប្រកប, ដូចជា : ស្រីអើយអឺយរ៉ាឱប្អូនស្រី ហេតុអ្វីអឺយរ៉ាក៏ស្អប់បង បើទុកអឺយរ៉ាជាមានហ្មង ខុសម្ដងអឺយរ៉ាគួរលើកចោល; . . . ( ហៅថា កាព្យ អឺយរ៉ា ឬ ទំនុកអឺយរ៉ា ត្រូវដាក់ពាក្យ អឺយរ៉ា ត្រង់កន្លែងបន្ទាប់ពាក្យទី ២ ឲ្យមានរាល់ឃ្លា ) ។ ល ។

រ៉ស់

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ត្រីស្រកាមួយប្រភេទ ខ្លួនមូលវែង សម្បុរក្រមៅ, ជាពួកត្រីឆ្ដោ ។
ឧទាហរណ៍៖ ត្រីរ៉ស់, ងៀតរ៉ស់ ។

រ៉យកែវ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ស. រ្ច˘យកេ˘វ អ. ថ. រ៉យកែវ់ “កម្រងកែវ” ) ឈ្មោះដំណើរពាក្យរាយដែលមានចាប់ចួនគ្នាម្ដងៗទីទៃពីដំណើរចួនរបស់ពាក្យកាព្យ ។
ឧទាហរណ៍៖ ដំណើរពាក្យរ៉យកែវ, តែងសេចក្ដីរ៉យកែវ ។

                      ពាក្យទេសន៍ រ៉យកែវ ( កម្រងកែវ ) នោះដូចជា ។
ឧទាហរណ៍៖ ព្រហ្មេ ម្នាលព្រាហ្មណ៍អ្ហើយ, ឯស សេលោ រីភ្នំដែលយើងក្រឡេកមើលទៅឃើញងងឹតអ័ព្ទមេឃបែកជាផ្សែងភ្នំហ្នឹងឯង ឈ្មោះគន្ធមាទគិរី ជាទីនៅអាស្រ័យនៃពួកអមរពិទ្យាធរនិងសត្វផងនានា តាមដងមាគ៌ាចុះតែជើងអ្នកមួយ ព្រាហ្មណ៍ឯងទៅចុះកុំព្រួយ ឥតមានទុក្ខភ័យអ្វីឡើយ . . . ( ម. កណ្ឌមហាពន ) ។

រ៉ង់បំណិត

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គីមី
មានន័យថា ភាពខុសគ្នារវាងសីតុណ្ហភាពនៅចំណុចរំពុះដើម និងនៅចំណុច បពា្ចប់នៃតេស្ដបំណិត។

រ៉ក

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ប្រដាប់មានភ្លៅសណ្ឋានខូងជុំវិញ វិលបានធូរស្រួល សម្រាប់ស៊កខ្សែឬពួរទាញអ្វីៗយោងឡើងឬសម្រូតចុះដោយងាយ ។
ឧទាហរណ៍៖ រ៉កឈើ, រ៉កដែក ( ចិនហៅ កៅឡាក់ ) ។

រ៉

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា អាររេះសាច់ឈើផ្គុំភ្ជិតមុខ ។
ឧទាហរណ៍៖ រ៉ក្ដារ, អាររ៉បន្តិចទៀតទើបផ្គុំមុខទៅជិតល្អ ។

                     ( ស. រ្ច អ. ថ. រ៉ ) រង់, រង់ចាំ, បង្អង់ចាំ ។

ឧទាហរណ៍៖ រ៉បន្តិចសិន ( មិនសូវប្រើ; តែអ្នកបាត់ដំបង, សៀមរាប ច្រើនប្រើខ្លះ ) ។ ម. ព. រ៉ែរ៉ ផង ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះរណារតូច ធ្មេញល្អិតញឹក សម្រាប់អាររេះសាច់ឈើផ្គុំភ្ជិតមុខ
ឧទាហរណ៍៖ រណាររ៉ ។

រះសំបែង

👉ថ្នាក់ពាក្យជា បរិវារសព្ទ
មានន័យថា ពាក្យសាមញ្ញសម្រាប់និយាយផ្សំនឹងពាក្យ សង់ផ្ទះ ឬ ធ្វើផ្ទះ ថា ។
ឧទាហរណ៍៖ សង់ផ្ទះរះសំបែង រុះផ្ទះចាស់សង់ផ្ទះថ្មី ឬសង់ផ្ទះធំនិងផ្ទះតូច ។

រះមុខ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា សរសេរវិសគ៌ៈរះពីមុខអក្សរ ។
ឧទាហរណ៍៖ ខុស, ច្បាស់, ចាស់, ណាស់ ប្រើ “ស” ប្រកបយ៉ាងនេះត្រូវហើយ, សរសេររះមុខជា ខុះ, ច្បះ, ចះ, ណះ យ៉ាងនេះមិនត្រូវទេ ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា វិសគ៌ៈឬវិសជ៌នីយ ( ៈ ) នេះ សម្រាប់ប្រើរះពីមុខអក្សរ, ដូចជា : ខ្លះ, ម្លិះ, លុះ, ចេះ, ឈ្មោះ ជាដើម។

រះ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ចេញពន្លឺត្រចះពីក្នុងស្រទាប់មេឃ នៅវេលាព្រហាមឬវេលាយប់ ( តាមកាលកំណត់ ) ។
ឧទាហរណ៍៖ ថ្ងៃរះ ( ព្រះអាទិត្យរះ ); ខែរះ (ព្រះចន្ទ្ររះ) ។

                      សរសេររបះ ( ។ ) នេះ រាំងឃ្លាឬសង្កាត់សេចក្ដីមួយៗឲ្យដាច់ស្រឡះដោយឡែក ។
ឧទាហរណ៍៖ រះរបះតូច, រះរបះធំ ( និយាយថា ខណ្ឌ ក៏បាន ខណ្ឌរបះតូច, សរសេរ ខណ្ឌ ) ។

                       វាយរាយឲ្យត្រូវសព្វអន្លើ ។
ឧទាហរណ៍៖ រះផ្លែរនាត; វាយរះ ។

                       រេបែរឲ្យបានទាំងពីរខាង គឺខាងណេះផងខាងណោះផង ។
ឧទាហរណ៍៖ ស៊ីរះទាំងពីរខាង ។

                       និយាយរះ និយាយប៉ាតឲ្យត្រូវសព្វ ។ រះសន្សើម ដើរកាត់ទីមានស្មៅវែង ឬកាត់ព្រៃដែលកំពុងទទឹកជោកដោយសន្សើម ។ ព. ប្រ. ទៅឬមកពីព្រហាមដោយដំណើររលះរលាំង ។
ឧទាហរណ៍៖ ចុះរះសន្សើមទៅណាពីព្រលឹមម្ល៉េះ ! ( ព. សា., ព. ស្ន. ) ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា វាយរាយឲ្យត្រូវសព្វអន្លើ ។
ឧទាហរណ៍៖ រះផ្លែរនាត; វាយរះ ។

                       រេបែរឲ្យបានទាំងពីរខាង គឺខាងណេះផងខាងណោះផង ។
ឧទាហរណ៍៖ ស៊ីរះទាំងពីរខាង ។

                      និយាយរះ និយាយប៉ាតឲ្យត្រូវសព្វ ។ រះសន្សើម ដើរកាត់ទីមានស្មៅវែង ឬកាត់ព្រៃដែលកំពុងទទឹកជោកដោយសន្សើម ។ ព. ប្រ. ទៅឬមកពីព្រហាមដោយដំណើររលះរលាំង ។
ឧទាហរណ៍៖ ចុះរះសន្សើមទៅណាពីព្រលឹមម្ល៉េះ ! ( ព. សា., ព. ស្ន. ) ។

រំអិក

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា និយាយតំណាលឬរំឭកដំណើរដើម ឬក៏រឿងដើម ។
ឧទាហរណ៍៖ ​រំអើករឿងដែលកន្លងហួសទៅហើយ ។

                    ​​  សើរើយកសេចក្ដីដើមដែលនិយាយរួចទៅហើយ មកតំណាលទៀត។
ឧទាហរណ៍៖ រំអើកសេចក្ដីដដែល ។

រំឭក

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. រម្លឹក, រំលឹក) ។

រំឥល

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. រម្អិល ) ។

រំអែរំអួយ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា រំអួយពេក ( ព. កា. ប្រើជា រំអួយរំអែ ក៏មាន ) ។ ប្រើជា គុ. ក៏បាន
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្សរំអែរំអួយ ( ម. ព. រំអួយ ទៀតផង ) ។

រំអែង

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. រម្អែង ) ។

រំអួយ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ធ្វើពុតចំទួយខ្លួន, ឈឺចាប់ ឬនឿយហត់បន្តិចបន្តួច សម្ដែងអាការមាយាថ្ងូរឬត្អូញត្អែរធ្វើហាក់ដូចជានឿយហត់ខ្លាំង ឬឈឺខ្លាំង ។
ឧទាហរណ៍៖ កុំរំអួយពេក ! ។

                      ប្រើជា គុ. ក៏បាន ។
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្សរំអួយ ។ រំអួយរំអែ ( ម. ព. រំអែរំអួយ ) ។

រំអុករំអែ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា រំអុកចែប៉ប្រែ, រំអុកត្អូញត្អែរច្រំដែល ។
ឧទាហរណ៍៖ វាចេះតែមករំអុករំអែឲ្យខ្ញុំអំពី . . . ។

រំអុក

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា អុករឿយៗ, កម្ជេញដាក់ គឺពឹងរក, សូម; តឿនទារ ទទូចច្រំដែល, កន្ទក់កន្ទេញ នាំឲ្យព្រួយ ឲ្យជ្រេញចិត្ត ។
ឧទាហរណ៍៖ រំអុកឲ្យ, រំអុកសុំ**ប្រាក់ ។ **ពាក្យ “សុំ” ត្រូវបានកែសម្រួលពីពាក្យដើម “សូម” ទើបសមស្របតាមបរិបទនេះ។

រំអិល

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. រម្អិល ) ។

រំអា

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. រម្អា ) ។

រំហ័ស

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( សំ. រំហស៑ ) ដំណើររហ័ស, ការប្រញាប់ ។
ឧទាហរណ៍៖ ទៅដោយរំហ័ស ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលរហ័ស, ប្រញាប់ ។
ឧទាហរណ៍៖ ការរំហ័ស, ដំណើររំហ័ស ។

រំហោក

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ធ្វើឲ្យហោក ។
ឧទាហរណ៍៖ រំហោកដុំរទេះ ។

                     ដាប់ក្បាច់ទម្លុះពីម្ខាងទៅម្ខាង ។

ឧទាហរណ៍៖ រំហោកក្បាច់, ដាប់រំហោក ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះក្បាច់ដែលដាប់ទម្លុះពីម្ខាងទៅម្ខាង ។
ឧទាហរណ៍៖ ក្បាច់រំហោក ។

                      ឈ្មោះពស់ពព្លាក់មួយប្រភេទមាត្រធំជាងពព្លាក់វល្លិ ពស់ពព្លាក់** រំហោក ( ហៅថាពព្លាក់លំហោក ក៏មាន; អ្នកស្រុកខ្លះហៅ ពព្លាក់ដំរី ) ។
ឧទាហរណ៍៖ **ពាក្យ “ពស់ពព្លាក់” ត្រូវបានកែតម្រូវពីពាក្យដើម “ពសពព្លាក់” ដោយហេតុថាមានតែពាក្យ “ពស់ពព្លាក់” អនុលោមតាមវចនានុក្រមខ្មែរ សម្ដេច ជួន ណាត។

រំហែ

មានន័យថា ( ម. ព. លម្ហែ ឬ លំហែ ) ។

រំហើយ

មានន័យថា ( ម. ព. លម្ហើយ ឬ លំហើយ ) ។

រំហួតរ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា បច្ចេកសព្ទបរិស្ថាន
មានន័យថា ដំណើរការរួមបញ្ចូលគ្នានៃរំហួតទឹកពីផ្ទៃផែនដី និងរំភាយចំហាយទឹកចេញពីរុក្ខជាតិ ។​

រំហួត

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ធ្វើឲ្យហួត ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្យល់រំហួតទឹក ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ការហួត, ការហួតហែង ។
ឧទាហរណ៍៖

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលរាំងយូរហួតរីងទឹកអស់ ។
ឧទាហរណ៍៖ រាំងរំហួត; ខែរំហួត ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែលរាំងយូរហួតរីងទឹកអស់ ។
ឧទាហរណ៍៖ រាំងរំហួត; ខែរំហួត ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គីមី
មានន័យថា ការហួតនៃវត្ថុរាវក្នុងគ្រឿងផុ្ទក់ដែលចំហនៅសីតុណ្ហភាពក្រោម ចំណុចរំពុះរបស់វា។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា បច្ចេកសព្ទបរិស្ថាន
មានន័យថា ដំណើរការផ្លាស់ប្ដូរពីភាពរាវ ទៅជាឧស្ម័ន ។

រំហូរ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ការហូរ ។
ឧទាហរណ៍៖ រំហូរទឹក គឺការហូរនៃទឹក ។

                     ដើរកាត់រំហូរទឹក គឺដើរលុយកាត់ទឹកដែលហូរ ( ម. ព. បង្ហូរ ផង ) ។

រំហូត

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ( ម. ព. រម្ហូត ) ។

រំហុក

👉ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា អំពីភ្លៀងដែលធ្លាក់គំហុកខ្លាំងរាល់ថ្ងៃ ។
ឧទាហរណ៍៖ ភ្លៀងរំហុក ( និយាយថា លំហុក ក៏មាន ) ។

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា អំពីភ្លៀងដែលធ្លាក់គំហុកខ្លាំងរាល់ថ្ងៃ ។
ឧទាហរណ៍៖ ភ្លៀងរំហុក ( និយាយថា លំហុក ក៏មាន ) ។

រំហាច

មានន័យថា ( ម. ព. លម្ហាច ឬ លំហាច ឬ រំហាច ) ។

រំហ

មានន័យថា ( ម. ព. លម្ហ ឬ លំហ ) ។

រំសោះ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ធ្វើឲ្យសោះ, ឲ្យស្រស់ទឹក, ឲ្យស្ងួត, ឲ្យអស់រសជាតិ ។
ឧទាហរណ៍៖ រំសោះសរសៃថ្នាំទទឹក ។

រំសេវ

មានន័យថា ( ម. ព. ម្សេវ; ច្រើនប្រើ រំសេវ ជាង ) ។

រំសុស

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ធ្វើឲ្យឡើងត្រសុស ។
ឧទាហរណ៍៖ រំសុសសំឡីកប្បាស ។

រំសាយ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. រម្សាយ ) ។

រំលំ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. រម្លំ ) ។

រំលោភ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា បំពានដោយសេចក្ដីលោភ, បំពានបំពារទាំងអំណាច, បង្គ្របលើ, ប្រព្រឹត្តល្មើសលើ ។
ឧទាហរណ៍៖ រំលោភយកដីគេ, រំលោភលើច្បាប់ ។

រំលោង

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ព្រៃស្រោងក្នុងទំនាប ។
ឧទាហរណ៍៖ ព្រៃរំលោង ។

                     ​​  ទំនាបដែលមានព្រៃស្រោង ។
ឧទាហរណ៍៖ ទឹកស្ទឹងជន់សាយលិចរំលោង, មើលទៅឃើញទឹករំលោង ។

រំលោក

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. រម្លោក ) ។

រំលែះ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. រំលេះ ) ។

រំលែក

👉ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ធ្វើឲ្យញែកចេញខ្លះ, បំបែកចេញខ្លះ, ធ្វើឲ្យរលស់ចេញខ្លះ យកចេញខ្លះ, ចែកឲ្យខ្លះតាមការគួរ ។
ឧទាហរណ៍៖ រំលែកម្ហូបចែកគ្នា ។ ( កុំច្រឡំ រំលែក និង រលែក ) ។

រំលេះ

👉ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា រំបល់ ។
ឧទាហរណ៍៖ រំលេះយក៏ ! ( ពាក្យជេរ ) ។

                       រំបល់រំលេះ ជេរយឹតយោងរករំបល់រំលេះ ។