Category: A Khmer Dictionary

ត្រសៀក

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​កប់​រំភើយ​តិច​ៗ រឿយ​ៗ ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្យល់​បក់​ត្រសៀក ។

ត្រសូល

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា មូល​ស-រលើប ។
ឧទាហរណ៍៖ ស​ត្រសូល ។

ត្រសុំ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​បរិមណ្ឌល​ល្អ​មូល​ជុំ​គ្នា ។
ឧទាហរណ៍៖ មែក​ត្រសុំ ម្លប់​ត្រសុំ​ត្រសាយ ។

ត្រសុស

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ម៉ដ្ឋ​ប៉ផូរ ផូរផង់ ក្បុស ។
ឧទាហរណ៍៖ ស​ត្រសុស សំឡី​ដែល​គេ​ថ្ពេច​ឡើង​សាច់​ត្រសុស ។

ត្រសុល

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា រុល មមុល ចូល​ជ្រក ។
ឧទាហរណ៍៖ ត្រសុល​ចូល​ដេក​ក្នុង​គំនរ​ចំបើង ។

ត្រសុក

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា បាញ់​ញាត់​ទៅ​ក្នុង​ទី​សុក​មម៉ុក​រុញ​ចូល​ទៅ​ដូច​គេ​ចាប់​ញាត់ ។
ឧទាហរណ៍៖ ពួក​ចង្រិត​ហើរ​ចូល​ត្រសុក​ក្នុង​គំនរ​ភ្លើង ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា បាញ់​ញាត់​ទៅ​ក្នុង​ទី​សុក​មម៉ុក​រុញ​ចូល​ទៅ​ដូច​គេ​ចាប់​ញាត់ ។
ឧទាហរណ៍៖ ពួក​ចង្រិត​ហើរ​ចូល​ត្រសុក​ក្នុង​គំនរ​ភ្លើង ។

ត្រសាល់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​គ្រឿង​អលង្ការ​ស្រ្តី​ក្នុង​សម័យ​បុរាណ​ធ្វើ​ដោយ​ភ្លុក ស្នែង ឈើ មាន​សណ្ឋាន​ស្រដៀង​នឹង​ត្បាល់ សម្រាប់​ពាក់​ត្រចៀក (សព្វ​ថ្ងៃ​ខ្មែរ​យើង​លើក​លែង​ប្រើ​ហើយ) ។

ត្រសាយ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​បរិមណ្ឌល​សាយ​ចេញ​ទៅ​ខាង
ឧទាហរណ៍៖ ឈើ​បែក​មែក​ត្រសាយ ។

ត្រសង

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ដើរ​ជា​ពួក​ជា​ក្រុម បណ្ដើរ​គ្នា​ច្រើន​ហូរ​ហែ​មិន​ដាច់ ។
ឧទាហរណ៍៖ ត្រសង​ចុះ​ត្រសង​ឡើង ។ ប្រើ​ជា កិ. វិ. ក៏​បាន : ដើរ​ត្រសង ទៅ​ត្រសង ។

ត្រសាប់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ស្នាប់ គឺ​វាច​រាយ​អ្វី​ៗ​ឲ្យ​មាន​ស្នើរ​មាន​ស្រទាប់ ។
ឧទាហរណ៍៖ មេ​មាន់​ត្រសាប់​សំបុក ។

ត្រសក់ស្រូវ, ម៉ឺឡុង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា វល្លិវារលើដី ដើមកំណើតនៅអាហ្វ្រិកខាងលិច គេនាំគ្រាប់មកដាំគ្រប់ប្រទេសក្តៅ និងប្រទេសរងាមធ្យមលើលសកលលោក។ ផ្លែពណ៌លឿង ឬក្រហមភាវ គេនិយមបរិភោគជាចំណីត្រជាក់ ។ គ្រាប់ត្រសក់ស្រូវមានប្រេងពណ៌លឿងភាវចំនួន ៣០% កេចូលចិត្តលីងបរិភោគណាស់។ ទងរបស់ផ្លែអាចផ្សំជាមួយរុក្ខជាតិដទៃទៀតធ្វើថ្នាំក្អួត។

ត្រសក់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. តាសក់ ) ។
(ម. ព. តាសក់) ។ ឈ្មោះត្រីស្រកាមួយប្រភេទ
ឧទាហរណ៍៖ ត្រីត្រសក់ ។

ត្រល់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ប្រដាប់​ធ្វើ​ដោយ​ពក (ឫស្សី​ពក) ឬ​ឈើ​បង្រុះ​សម្រាប់​ដាក់​ខ្នារ​ដែល​ការ​អំបោះ ឬ​សូត្រ​ហើយ (គ្រឿង​តម្បាញ) ។

ត្រលុច

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​សាច់ ដែល​ធាត់​សាច់​ណែន ។
ឧទាហរណ៍៖ ធាត់​ត្រលុច ។ ត្រឡុច

ត្រលិន

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​អាការ​លៀន​ចេញ​បន្តិច មើល​ទៅ​ឃើញ​កំប្លិម ។
ឧទាហរណ៍៖ អាចម៍​ច្រមុះ​ត្រលិន; លៀន​ចេញ​ត្រលិន មើល​ទៅ​ឃើញ​ត្រឡិន ។ ត្រឡិន

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​មាន​អាការ​លៀន​ចេញ​បន្តិច មើល​ទៅ​ឃើញ​កំប្លិម ។
ឧទាហរណ៍៖ អាចម៍​ច្រមុះ​ត្រលិន; លៀន​ចេញ​ត្រលិន មើល​ទៅ​ឃើញ​ត្រឡិន ។ ត្រឡិន

?ថ្នាក់ពាក្យជា បរិវារសព្ទ
មានន័យថា ពាក្យសម្រាប់និយាយផ្សំនឹងពាក្យ ត្រឡប់ ។
ឧទាហរណ៍៖ ត្រឡប់ត្រឡិន គឺត្រឡប់វិលវក់ច្រើនសា, ច្រើនដង ។

ត្រលាំង

?ថ្នាក់ពាក្យជា និបាតសព្ទ
មានន័យថា មែនពិត, ប្រាកដ, ជាក់ស្ដែង ។
ឧទាហរណ៍៖ កូនប្រុសត្រលាំង មិនសមបើធ្វើការប៉ុណ្ណឹងមិនកើត !; ជាតិខ្មែរត្រឡាំងមិនសមបីបើមិនស្គាល់ពុទ្ធសាសនាសោះ !; កើតមកជាខ្មែរដូចគេដែរ មានប្រាជ្ញាស្មារតីត្រលាំង ពុំសមបើពុំចេះអក្សរខ្មែរសោះ !

ត្រលាត់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ឈើ​ធំ​មួយ​ប្រភេទ គ្រាប់​ក្នុង​ផ្ទៃ​មាន​ជាតិ​ប្រេង​ដូច​ចំបក់ ប៉ុន្តែ​មាន​សាច់​តូច​តិច​ជាង​ចំបក់ ។ ត្រឡាត់

ត្រលប់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា វិល​វិញ; ប្រែ​លើ​ជា​ក្រោម ឬ​ក្រោម​ជា​លើ ។ ត្រឡប់

ត្រយ៉ង់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ចុល្លព្រឹក្សនេះមានកម្ពស់ទាបល្មមពី ៥ ទៅ ៨ ម ដុះក្នុងព្រៃក្រាស់ នៃឥណ្ឌូចិន ប្រទេសចិន និងឧបទ្វីបជ្វា។ ពេលខ្លះគេដាំត្រយ៉ង់នៅតាមផ្លូវជាលំអ ។ ផ្កាមានក្លិនក្រអូបណាស់ គេច្រើននិយមយកផ្កានេះ សម្រាប់លាយតែ ជំនួសផ្កាម្លិះ។ ស្លឹកត្រយ៉ង់សម្រាប់ធ្វើថ្នាំព្យាបាលកមរមាស់។

ត្រយ៉ងយក្ស ឬ ឪលើក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១០២-១០៦.៥ ស.ម។ មាឌធំ សំបុរក្រម៉ៅប្រផេះ ជើងវែងក្រហម ក្បាល និងក មួយផ្នែកត្រងោលពណ៌ប្រផេះ និងមានឆ្នូតអង្កន់ៗខ្មៅ ចំពុះវែងកោងខុប។ ទីជំរកៈ ព្រៃរបោះ ព្រៃលិចទឹក និងតំបន់ដីសើម។ ជីវសាស្រ្តៈ ជាសត្វជិតផុតពូជ រស់នៅក្នុងទីស្ងប់កំបាំង ចូលចិត្តយំពេកព្រឹកព្រលឹម និងពេលល្ងាចព្រលប់។ របាយៈ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ របាយភាគច្រើននៃភាគខាងជើងនៃប្រទេស ខេត្តព្រះវិហារ មណ្ឌលគីរី និងជាពិសេសខេត្តស្ទឹងត្រែង។ល។ រដូវបន្តពូជៈ ខែមិថុនា ដល់កញ្ញា ពងចំនួន ១ ទៅ ២។

ត្រយ៉ងចំកំកស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ៧៥-៨៥ ស.ម។ ខ្លួនពណ៌ខ្មៅរលោង ចំកំកស ជើងវែងក្រហមមានដៅសមួយដុំនៅលើស្មា។ ទីជំរកៈ ព្រៃ តាមទន្លេ តំបន់ដីសើមក្នុងព្រៃល្បោះ និងតំបន់ដីសើមតាមវាលទំនាប។ របាយៈ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ។ របាយៈ ខេត្តព្រះវិហារ ស្ទឹងត្រែង ភាគច្រើននៅភាគខាងជើងនៃប្រទេស។ រដូវបន្តពូជៈ ខែកុម្ភៈ ដល់ឧសភា ពងចំនួន ៣ ទៅ ៤។

ត្រយ៉ងខ្លួនស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ៧៥-៧៦ ស.ម។ មាឌធំ ខ្លួនពណ៌ស ក ក្បាល និងជើងពណ៌ខ្មៅ ចំពុះកោងវែងពណ៌ខ្មៅ។ ទីជំរកៈ ព្រៃលិចទឹក ព្រៃកោងកាង។ របាយៈ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ សំបូរនៅបឹងទន្លេសាប និងតំបន់ជុំវិញបឹង។ រដូវបន្តពូជៈ ខែតុលា ដល់មេសា ពងចំនួន ២ ទៅ ៤។

ត្រយ៉ងខ្លូនរលោង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ៥៥-៦៥ ស.ម។ រដូវមិនបន្តពូជៈ មាឌតូចជាងត្រយ៉ងដទៃ ខ្លួនពណ៌ប្រផេះក្រម៉ៅ ស្លាបពណ៌ស្លាបកំភែន ជើងពណ៌ដី ក្បាល និងកមានអុជៗស។ ពេលបន្តពូជៈ ក្បាល ក និងដងខ្លួនពណ៌កាហ្វេបន្ទូលពណ៌ក្បាលពណ៌បៃតង។ ទីជំរកៈ តំបន់វាលភក់ រុក្ខជាតិ។ របាយៈ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំកំណត់ត្រាកន្លងមកតាមដងស្ទឹងសេនសានខេត្តស្ទឹងត្រែង។ រដូវបន្តពូជៈ ខែតុលា ដល់កុម្ភៈ ពងចំនួន ២ ទៅ ៣។

ត្រយូងចេក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ចុងកំភួនជើង (ហៅដូច្នេះព្រោះមានសណ្ឋានដូចត្រយូងចេក) ។

ត្រយូង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ខ្ពរ​ផ្កា​ចេក ឬ​ចុង​ខ្ពរ​ផ្កា​ចេក​ដែល​រសក​រាយ​ចេញ​ស្និត​អស់​ហើយ ។
ឧទាហរណ៍៖ ចេក​ទម្លាក់​ត្រយូង ត្រយូង​ចេក ។

ត្រយឹង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ព្រឹក្សកម្ពស់ ១០-២០ ម ដុះក្នុងព្រៃក្រាស់ ឬក្រាស់ធម្យមនៅឧបទ្វីបឥណ្ឌូចិន។​ ដើមពណ៌ខ្មៅដូចធ្យូង ច្រើនដុះវៀច គឺមិនត្រង់ទៅលើ ច្រើនដុះលើដំបូក។ ឈើត្រយឹងមានតម្លៃណាស់សម្រាប់ធ្វើវត្ថុលំអ។ គ្រូថ្នាំខ្មែរប្រើសំបកត្រយឹងផ្សំធ្វើថ្នាំព្យាបាលជំងឺស្បូន។

ត្រយង់

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ល្អ​ប៉ប្រៃ ស្រស់​បំព្រង ។
ឧទាហរណ៍៖ ផ្កា​ឈូក​ដុះ​រហង់ រីក​ត្រយង់​ក្នុង​ស្រះ​ស្រី ហាក់​ដូច​នឹង​ចេះ​ស្ដី មក​រក​យើង​អ្នក​ដើរ​ខាង ។

ត្រយង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​បក្សី​មួយ​ប្រភេទ​ពួក​កុក មាន​សម្បុរ​ខ្មៅ​ប្រផេះ ចំពុះ​ខុប​ស្រួច ស្រែក​យំ​ថ្ងូរ​មាន​សូរ​សព្ទ​តូច​គ្រលួច​ស្រួយ​ស្រួច​គួរ​ឲ្យ​ស្រណោះ​ស្រងេះស្រងោច ។

ត្រមោល

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ទោល តែ​ឯង មូល ។
ឧទាហរណ៍៖ រាង​ត្រមោល ធំ​ត្រមោល ។

ត្រមោច

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ឯក​ឯង​នៅ​ក្នុង​ទី​ស្ងាត់ ។
ឧទាហរណ៍៖ ត្រមោច​ម្នាក់​ឯង; នៅ​ត្រមោច ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ឯក​ឯង​នៅ​ក្នុង​ទី​ស្ងាត់ ។
ឧទាហរណ៍៖ ត្រមោច​ម្នាក់​ឯង; នៅ​ត្រមោច ។

ត្រមោង

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​ពក​ពយ​ជា​ដុំ ។
ឧទាហរណ៍៖  ក្បាល​ត្រមោង ។ ត្រមោង​ចិត្ត គឺ​អន់​ចិត្ត​ហាក់​ដូច​ជា មាន​ពក​ត្រមោង​មិន​រលាយ​រសាយ​ចេញ ។

ត្រមែង

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​ពក​ជា​ខ្នែង ។
ឧទាហរណ៍៖ ពក​ត្រមែង ។

ត្រមៀច

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មាន​រូប​រាង​ពៀច ឬ​ទ្រនាប់
ឧទាហរណ៍៖ រាង​ត្រមៀច ទ្រង់​មៀច ។

ត្រមួច, ត្រំព្រៃ, តែព្រៃ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ចុល្លព្រឹក្សកម្ពស់ ២-៣ម ដុះក្នុងព្រៃស្រោងនៃឥណ្ឌូចិន។ ផ្លែបរិភោគបាន តែមិនសូវចូលចិត្តទេ។ ឫស ស្ងោរផឹក ជាថ្នាំលើកម្លាំង ជាពិសេស សម្រាប់នារីដែលទើបនឹងសម្រាលកូនហើយ។

ត្រមូងសេក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ចុល្លព្រឹក្សមួយប្រភេទកម្ពស់ ២-៥ ម ដុះក្នុងព្រៃល្បោះ និងព្រៃតម្កោត នៃប្រទេសចិនហៃណាំ ឥណ្ឌា ឧបទ្វីបឥណ្ឌូចិន និងជ្វា។ សំបកសម្រាប់ធ្វើថ្នាំរំលាយអាហារ និងអាចផ្សំធ្វើថ្នាំជំងឺ ហើមជើងធ្មេញ ឬថ្នាំបញ្ចុះពេលមានជំងឺថ្លើម។ ក្នុងខេត្តពោធិសាត់ អ្នកស្រុកខ្លះប្រើស្លឹកធ្វើជាមន្តអាគម។

ត្រមុល

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​មូល​ខ្លី ។
ឧទាហរណ៍៖ រាងត្រមុល ឬ តូចត្រមុលៗ ( —ម៉ុល-ម៉ុល) ។

ត្រមង់

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា រលីង; ឯក​ឯង ។
ឧទាហរណ៍៖ ក្បាល​ត្រមង់; អង្គុយ​ត្រមង់ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា រលីង; ឯក​ឯង ។
ឧទាហរណ៍៖ ក្បាល​ត្រមង់; អង្គុយ​ត្រមង់ ។

ត្រមក់

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា (មើល​ពាក្យ ត្រប៉ក់) ។

ត្រពោក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. តពោក ) ។
ថ្ពាល់គូទ (ព. បុ.)
ឧទាហរណ៍៖ ដាក់ត្រពោកអង្គុយ គឺដាក់គូទអង្គុយ ។

ត្រពូងទឹក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ចុល្លព្រឹក្សមួយប្រភេទកម្ពស់១-៤ម ច្រើនដុះក្នុងព្រៃធំជិតមាត់ទឹក នៃប្រទេសកម្ពុជា និង វៀតណាម។ ស្លឹកគេប្រើសំរាប់ថ្នាំព្យាបាលជំងឺកើតកញ្ជ្រិល និង អុតធំ។

ត្រពឹន

?ថ្នាក់ពាក្យជា បរិវារសព្ទ
មានន័យថា ពាក្យ​សម្រាប់​និយាយ​ផ្សំ​នឹង​ពាក្យ​ត្រពោក ។
ឧទាហរណ៍៖ ត្រពោក​ត្រពឹន (ព. អា. ឬ ព. ទ្រ) ។

ត្រពីង

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ហើម​ប៉ោង​ធំ​តឹង​ពេញ​ទំហឹង ។ ពោះ​ធំ​ឡើង​កំប៉ោង​ជា​ ៧ ដែល​ដួល​ដេក​ឃើញ​ធំ​ត្រពីង ។

ត្រពាំងពាយ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​បទ​ភ្លេង​ខ្មែរ​បុរាណ​មួយ​មេ​អ្នក​ច្រៀង​ចាប់​ផ្ដើម រាយ​ទំនុក​រាល់​សង្កាត់​ថា ត្រពាំង​ពាយ​អើយ (អ្ហើយ)… ទើប​គេ​រាយ​ទំនុក​ត​ៗ​ទៅ​ទៀត​តាម​យោបល់​របស់​គេ; ត្រពាំងពាយ​នេះ​ជា​បទ​ភ្លេង​រាយ​រង​របស់​ខ្មែរ ពុំ​មែន​ជា​បទ​ភ្លេង​ធំ​ទេ ។

ត្រពាំង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ថ្លុក​ធំ​កើត​ពី​មនុស្ស​ជីក​សម្រាប់​ឲ្យ​ដក់​ទឹក ឬ​កើត​ដោយ​សារ​កម្លាំង​ទឹក​ហូរ​ច្រោះ​ក៏​មាន ។

ត្រប់វែង, ត្រប់ខារ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះតិណជាតិមានគល់រឹង កម្ពស់ ០,៤០ – ២ ម ដើមកំណើតក្នុង ប្រទេសឥណ្ឌា គេនាំមកដាំជាយូរណាស់ហើយក្នុងប្រទេសខ្មែរ និងប្រទេសក្តៅដទៃទៀត ដើម្បីយកផ្លែធ្វើជាអាហារ។ ផ្លែមានរាងរៅច្រើនសណ្ឋានណាស់ វែង ឬមូល ។ល។ ពណ៌ស, លឿងភ្លាវ, ស្វាយ ។ល។ គេអាចឃើញលក់ក្នុងផ្សារគ្រប់រដូវ។ គេអាចបរិភោគឆៅ ឬឆ្អិន។

ត្រប់រោម ឬត្រប់ជូរ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា រុក្ខជាតិមួយប្រភេទ ដែលគេដាំតិចតួចនៅតាមជនបទស្រុកស្រែចម្ការ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ – ឈ្មោះខ្មែរ ឬក្នុងតំបន់ ៖ ត្រប់រោម ឬត្រប់ជូរ – អំបូរ ៖ SOLANACEAE – ឈ្មោះវិទ្យាសាស្រ្ត ៖ Solanum stramonifolium Jacq. – ឈ្មោះអង់គ្លេស ៖ មិនទាន់មានព័ត៌មាន – ឈ្មោះបារាំង ៖ មិនទាន់មានព័ត៌មាន – ប្រភពដើម ៖ មិនមានព័ត៌មាន – លក្ខណៈរូបសាស្រ្ត ៖ ដើមកម្ពស់២-៦ស.ម រាងមូល មានបន្លា និងរោមគ្រប ដណ្តប់គ្រប់ផ្នែកទាំងអស់។ ស្លឹករាងជាស៊ុតរីកធំ ទទឹង១០-១៥ស.ម និងបណ្តោយ១៥-២០ស.ម។ គែមស្លឹកមានឆកធំៗ ផ្ទៃស្លឹកគ្របដណ្តប់ដោយរោមទន់ៗ និងមានបន្លាតាមទ្រនង់។ ផ្កាជាកញ្ចុំពណ៌ស មានទងខ្លីចេញពីប្រគាប។ ផ្លែមានរាងមូលគ្របដណ្តប់ដោយរោមទន់ពណ៌ស។ ផ្លែមានគ្រាប់ច្រើន និងមានរសជាតិជូរ ហើយមានពណ៌លឿងទឹកក្រូចពេលទុំ(៤៥)។ – លក្ខណៈជីវសាស្ត្រ ៖ – លក្ខណៈអេកូឡូស៊ី ៖ ដុះនៅតំបន់ដែលមានអាកាសធាតុក្តៅបង្គួរ។ – ការប្រើប្រាស់ ៖ ជាគ្រឿងទេស៖ ផ្លែទុំយកមកស្លម្ជូរ និងដុតបុកសម្រាប់ ជ្រលក់ជាមួយត្រីអាំង។ ជាឱសថ៖ ស្លឹកបុកបិទបំពោកលើបូសឈឺហើម និងកន្ទួលរមាស់។ ផ្កាបុកបិទព្យាបាលរមាស់លើស្បែក។ ផ្លែមានរសជាតិជូរព្យាបាលក្អក រំលាយស្លេស្ម និងរោគប្រម៉ាត់។ ឫសព្យាបាលគ្រុនពេលចេញកញ្ជ្រឹល ស្អូច អុតស្វាយ និងព្យាបាលទឹកប្រម៉ាត់ស្អិត។ ដើម និងឫសព្យាបាលពិស ឫសដូងបាត និងរបួ (៤៤)។
ឧទាហរណ៍៖ (៤៥) សៀវភៅរុក្ខជាតិឱសថកម្ពុជា របស់ក្រសួងសុខាភិបាល ឆ្នាំ២០០៦ ភាគ២ ទំព័រ៨៦

ត្រប់រុំ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះគុម្ពព្រឹក្សតូចមួយប្រភេទ កម្ពស់ ១ – ២.៥០ ម ​មិនសូវមានបន្លាទេ ច្រើនដុះតាមមាត់ផ្លូវ និងក្នុងចំការនៃប្រទេសកម្ពុជា លាវ វៀតណាម និងថៃ។ ផ្លែ មែកខ្ចីៗ និងស្លឹកខ្ចីៗ អាចធ្វើជាបន្លែបាន។

ត្រប់មមឹស, អាមែកន្ទួល

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះព្រឹក្សម្យ៉ាង កំពស់ ២-៦ ម ដើមកំណើតក្នុងប្រទេសអាមេរិកក្តៅ គេនាំមកដាំក្នុងប្រទេសក្តៅសកលលោក។ គេតែងប្រទះឃើញដើមនេះ ក្បែរមាត់ព្រៃ ឬមាត់ផ្លូវព្រៃ។ ពេលខ្លះ គេដាំវាក្នុងសួនជាលំអ ដើមនេះអាចធ្វើមេផ្សាំសាច់សម្រាប់ត្រប់វែង។ តាមក្បួនឱសថបុរាណគេបរិភោគមែកខ្ចី កាត់ជាចំណិត ជាមួយពងមាន់ ឬទា ដើម្បីជាថ្នាំព្យាបាលជំងឺគ្រឿងដកដង្ហើម។ ស្លឹកបុកល្អិត ហើយរោលភ្លើង ជាថ្នាំសម្រាប់រឹត ក្មេងខ្យល់គ ឬប្រើជាសាប៊ូក៏បានដែរ។

ត្រប់មមីស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ត្រប់មួយប្រភេទមានប្រភពមកពីអាមេរិកក្តៅ ហើយត្រូវបានយកទៅដាំនៅប្រទេសក្តៅ។ វាអាចដាំជារុក្ខជាតិលម្អ។ មែកខ្ចីគេបរិភោគជាមួយស៊ុតមាន់ ឬទា ដើម្បីព្យាបាលជំងឺផ្លូវដង្ហើម ឯស្លឹកបុករោលភ្លើង គេប្រើជាថ្នាំសម្រាប់រឹតក្មេងខ្យល់គរ ហើយស្លឹកនេះ គេប្រើជាសាប៊ូបាន។ ត្រប់នេះមានប្រយោជន៍ព្យាបាលជំងឺច្រើនយ៉ាងតាមបែបវេជ្ជសាស្ត្របុរាណ។ អ្នកខ្លះហៅត្រប់នេះថា អាមែកន្ទួល។

ត្រប់ពុតលំញង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះចុល្លព្រឹក្សតូចមួយប្រភេទ គេនាំពីប្រទេស Caraibes មក ដាំនៅគ្រប់ស្រុកក្តៅសកលលោក គេច្រើនឃើញដុះក្នុងគុម្ពបន្លា ឬក្នុងព្រៃលើដីទំនាប និងលើភ្នំ។ ផ្លែអាចបរិភោគឆៅជាមួយទឹកគ្រឿង ឬឆ្អិនក្នុងសម្លកកូរជាដើម។

ត្រប់ទុំ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះឈើធំមួយប្រភេទសាច់រឹង សម្បុរស្រដៀងនឹងអង្កោល ។
ឧទាហរណ៍៖ ដើមត្រប់ទុំ ។

ត្រប់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ដំណាំ​មាន​ផ្លែ​បរិភោគ​ជា​បន្លែ ឬអន្លក់ ត្រប់​មាន​ច្រើន​ប្រភេទ​គឺ ត្រប់​ក្រាម​រមាស ត្រប់​វែង ត្រប់​សំបក​ស្រួយ ត្រប់​ពុត​លំញង ជាដើម; ជា​បន្លែ មាន​ប្រយោជន៍​យ៉ាង​សំខាន់​ដល់​ការ​ចិញ្ចឹម​ជីវិត​របស់​មនុស្ស ។

ត្រប៉ែ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​បង្អែម​មួយ​ប្រភេទ ច្រើន​ធ្វើ​ដោយ​បាយ​ដំណើប​ពូត​ជា​ដុំ​ៗ មាន​ដំបែ​ជា​មេ ។
ឧទាហរណ៍៖ ត្រប៉ែ​ដំណើប​ខ្មៅ ត្រប៉ែ​ដំណើប​ស ។

ត្រប៉ិល

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា រេចរឹល ដោយ​រួញ ដោយ​រេច ដោយ​ខើច ដែល​ខ្លី​ក្រញុញ ។

ត្រប៉ក់

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលហើមឡើងកន្ទួលពកតូចៗ ។
ឧទាហរណ៍៖ ហើមត្រប៉ក់ ឬ ហើមត្រប៉ក់ៗ (—ប៉ក់-ប៉ក់) ។

ត្របះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា កឹះ​ឲ្យ​បះ​ឡើង ឲ្យ​ងើប​ឡើង (ព. អា.) ។ សង្កួត​នឹង​បាត​ដៃ​ឲ្យ​មុត ។
ឧទាហរណ៍៖  ត្របះ​កាំបិត​កោរ ។

ត្របោម

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា អង្គុយ​បញ្ឈរ​ជង្គង់​រួម​ក្បាល​ជង្គង់​ជិត​គ្នា​យក​ដៃ​ទាំង​២​គង​លើ​ជង្គង់​ ឬ​ឱប​រួប​ក្បាល​ជង្គង់​ទាំង​ពីរ ។
ឧទាហរណ៍៖ អង្គុយ​ត្របោម​ក្បាល​ជង្គង់ ។

ត្របែងដៃ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា តម្រុយធ្វើដោយប្រទាស មានដងខ្ពស់ដាក់ឲ្យមើលឃើញពីចម្ងាយសម្រាប់សម្គាល់ឲ្យដឹងទីគយល្បាត ។
ឧទាហរណ៍៖ ឈប់ត្រង់ត្របែងដៃ ។

ត្របែង

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ចង​ហើយ​រឹត​ដោយ​មេ​កំព្រា ​ឬ​កូន​កំព្រា
ឧទាហរណ៍៖ ត្របែង​នឹម ត្របែង​ក្បូន ។

ត្របែកព្រៃ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ឈើ​មួយ​ប្រភេទ មាន​ផ្កា​សម្បុរ​ស្រគាំ​លាយ​ស្វាយ​និង​ក្រហម ដើម​ចាប់​ច្រឡំ​គ្នា​នឹង​ស្រឡៅ​ប៉ុន្តែ​តូច​ៗ​ជាង​ស្រឡៅ​ដើម​ច្រើន​តែ​វៀច ។
ព្រឹក្សម្យ៉ាង មានកម្ពស់ ៨-៤០ ម ដុះក្នុងព្រៃធំ ឬធំមធ្យមនៅឧបទ្វីបឥណ្ឌូចិន និងជ្វា។ គេនិយមដាំវា ជាលំអតាមដងវិថីនានា ក្រុងធំៗ ហើយឈើប្រើសម្រាប់សង់ផ្ទះបាន។

ត្របែកបារាំង, ស្រ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ព្រឹក្សម៉្យាងកម្ពស់១៥ -២០ ម ដុះក្នុងព្រៃល្បោះនៃឥណ្ឌូចិន។ គេច្រើនដាំជាលំអតាមវិថីនានាក្នុងប្រទេសខ្មែរ។ ផ្លែទុំអាចបរិភោគបានដូចល្មុតដែរ ។

ត្របែកជូរ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ឈើ​ព្រៃ​រនាម​មួយ​ប្រភេទ ស្លឹក​តូច​ជាង​ត្របែក​ព្រៃ តែ​ផ្កា​មាន​សណ្ឋាន​ដូច​ត្របែក​ព្រៃ​ដែរ ។

ត្របែក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ឈើ​ពួក​មួយ ផ្លែ​មាន​រស​ជូរ​ផ្អែម​ប្រើ​ជា​ចំណី ជា​ដំណាំ​ឬ​ដុះ​ឯង​តាម​ព្រៃ​ក្បែរ​ភូមិ ។
ចុល្លព្រឹក្សមួយកម្ពស់ ៤-៨ ម គេនាំពីអាមេរិកក្តៅ​មកដាំជិតផ្ទះ ជាដំណាំដែលផ្លែបរិភោគបាន។ ស្លឹករសជាតិចត់សម្រាប់ធ្វើថ្នាំរាក។ គេស្ងោរសំបក ឬបរិភោគផ្លែខ្ចីៗ ដើម្បីព្យាបាលរោគដែរ។

ត្របាំងបះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​បះ​ងើយ​ងើប​ជាង​គេ មាន​លំនាំ ទំនង មិន​ស្មើ​គ្នា ។
ឧទាហរណ៍៖ ចុង​ក្ដារ​ត្របាំង​បះ ។

ត្របាញ់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា វេញ ​ឬ​ត្រកួញ​ឲ្យ​ខ្មាញ់ មូរ​បង្វិល​យ៉ាង​ញាប់​ឲ្យ​ចូល​ណែន​ខ្មាញ់​ជា​ធ្លុង​មួយ ។
ឧទាហរណ៍៖ ត្របាញ់​ខ្សែ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​លឿន​ញាប់​ខ្មាញ់​ដូច​គេ​ត្របាញ់ ។
ឧទាហរណ៍៖ រត់​ត្របាញ់​ជើង; ទឹក​ហូរ​ត្របាញ់ ។

ត្របាក់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ខាំ លេប​ស៊ី​ដោយ​រហ័ស (ពាក្យ​សម្រាប់​ប្រើ​ចំពោះ​តែ​ខាង​សត្វ​តិរច្ឆាន) ។
ឧទាហរណ៍៖ ឆ្កែ​ត្របាក់ ត្រី​ឆ្ដោរ​ត្របាក់ ជ្រូក​ត្របាក់​បាយ​ក្នុង​ស្នូក ។

ត្របកឈូក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ក្បាច់​រចនា​មួយ​ប្រភេទ មាន​ទ្រង់​សណ្ឋាន​ជា​រូប​ត្របក​ផ្កា​ឈូក ។
ឧទាហរណ៍៖ ក្បាច់​ត្របក​ឈូក ។

ត្របក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ស្រទាប់ ។
ឧទាហរណ៍៖ ត្របក​ភ្នែក ត្របក​ផ្កា ត្របក​ឈូក ។

                 ចំនួន​ម្លូ ១០ ស្នើរ គឺ​ម្លូ ២០ សន្លឹក ។
ឧទាហរណ៍៖ ទិញ​ម្លូ ១ ត្របក​ផ្ញើ​គ្នា​ផង !

ត្រនែង- ពួចជូរ, ចង្ក្រង់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ចុល្លព្រឹក្សកម្ពស់ ៣-៤ ម ដុះក្នុងព្រៃលើភ្នំនៃអាស៊ីក្តៅ។ ផ្លែមានរសជាតិជូរតិចៗអាចបរិភោគបាន។ ផ្កាពណ៌កូលាបគេតែងបេះតាំងជាលំអ។

ត្រថឿង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ស្មៅ​ពួក​ធ្មៃ ពួក​ក្រចៅ សម្បក​សម្រាប់​វេញ​ខ្សែ ។ តាថឿង ។
ឈ្មោះ​ប្រទាល​ដើម​ស្រដៀង​នឹង​ទាល់​តែ​តូច​ជាង​ទាល់ ច្រើន​ដុះ​នៅ​ដី​ជើង​ភ្នំ ឬ​នៅ​លើ​ទួល ដើម​ប្រើ​ជា​អាហារ​បាន ។
ឧទាហរណ៍៖ សម្ល​ត្រថឿង ។

ត្រថុក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ប្រទាល​មួយ​ប្រភេទ ឬឈ្មោះ​ឈើ​មួយ​ប្រភេទ ដើម​ស្រដៀង​នឹង​ស្លា​ព្រៃ តែ​តូច​ជាង​ស្លា​ព្រៃ ហៅ ត្រថុក​ភ្នំ ។ តាថុក
ប្រទាលមួយប្រភេទសន្តានខ្ញី រមៀត រំដេង កម្ពស់ ០,៥-១ម ដុះក្រោមដើមឈើក្នុងព្រៃក្រាស់នៃអាស៊ីក្តៅ។ ត្រួយខ្ចីអាចស្លរបាន។ គ្រូខ្មែរភាគច្រើនឆុងមើមត្រថុកឱ្យនារីកំពុងសម្រាលកូនផឹកឱ្យសម្រាលបានឆាប់ៗ។ គេយកមើលផ្សំជាមួយដើមដទៃទៀត ខ្លះសម្រាប់ធ្វើថ្នាំព្យាបាលជំងឺកញ្រ្ជិល និងអុតព្រៃ ឬអុតធំ។

ត្រតៗ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែលរត់តិចៗមិនមាំមួនហើយធូរទន់ផតៗ ។
ឧទាហរណ៍៖ រត់ត្រតៗ ។

ត្រណោត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា វល្លិ ចម្រៀក​ផ្ដៅ ដើម​រពាក់​ឬ​ខ្សែ​ជាដើម សម្រាប់​ដោត​អ្វី​ៗ​ដែល​គូរ​ដោត​បាន ។
ឧទាហរណ៍៖ ត្រណោត​ត្រី ត្រី​មួយ​ត្រណោត ។

                  កាស​មួយ​ត្រណោត គឺ​កាស​ចំនួន ១០ តៀន ក្នុង​មួយ​តៀន​មាន ៦០ កាស មួយ​ត្រណោត​ត្រូវ​ជា ៦ រយ​កាស ដប់​ត្រណោត​ហៅ​ថា មួយ​បាច់ មាន ៦ ពាន់​កាស (មាន​ប្រើ​តែ​ក្នុង​សម័យ​ចាយ​កាស) ។ ហៅ ហ្រ្វង្សចាស់ (ancien franc) ប្រទេស​បារាំង​ថា ត្រណោត​ដែរ ហៅ​ដោយ​ធៀប​នឹង​កាស​មួយ​ត្រណោត; ក្នុង​សម័យ​នោះ​មាន​សំដី​ថា ត្រណោត​ខ្មែរ ត្រណោត​បារាំង ។ ជាប់​មួយ​ត្រណោត ឬជាប់​ទោស​មួយ​ត្រណោត (ព. ប្រ.) គឺ​ជាប់​ទោស​ទាំង​មួយ​ពួក ​ឬ​ទាំង​មួយ​ក្រុម​រួម​ក្នុង​ពន្ធនាគារ​ជា​មួយ​គ្នា ។ចាប់​បាន​មួយ​ត្រណោត (ព. ប្រ.) គឺ​ចាប់​ចោរ​បាន​ទាំង​មួយ​ពួក ហើយ​ដាក់​ឃ្នាង​ឬ​ដាក់​ខ្នោះ​ដៃ​ចង​ភ្ជាប់​គ្នា​បណ្ដើរ​ទៅ​កាន់​ទី​ឃុំ​ឃាំង ។

ត្រណាក់ចិត្ត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ស. ត្រៈហ្ន័ក គុ. “ពិត, ប្រាកដ, ច្បាស់លាស់”) សេចក្តីអាក់អន់ចិត្ត, សេចក្តីថ្នាំងថ្នាក់ (ច្រើនប្រើតែក្នុងកាព្យ) ។

ត្រណម

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ដំណើរ ឬ​អំពើ​ដែល​តម ។
ឧទាហរណ៍៖ កាន់​ត្រណម ដាច់​ត្រណម ត្រាស់​ត្រណម ។

ត្រដោះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ស្រាយ រុះ​សូត្រ​ឬ​អំបោះ ដែល​ចំ​បាក់​ចាក់​ស្រេះ ឲ្យ​មាន​របៀប​ស្រួល​ល្អ​ឡើង​វិញ ។
ឧទាហរណ៍៖ ត្រដោះ​សូត្រ ត្រដោះ​សូត្រ​ដែល​ចំពាក់ ។

ត្រដោម

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ខ្ពស់​ជា​ដុំ​ត្រសុំ​ទៅ​ឯ​អាកាស ឬ​ដែល​សាត់​អណ្ដែត​អាកាស​ជា​ដុំ​មូល​គ្នា ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្ពស់​ត្រដោម; មើល​ទៅ​ឃើញ​ត្រដោម ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​ខ្ពស់​ជា​ដុំ​ត្រសុំ​ទៅ​ឯ​អាកាស ឬ​ដែល​សាត់​អណ្ដែត​អាកាស​ជា​ដុំ​មូល​គ្នា ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្ពស់​ត្រដោម; មើល​ទៅ​ឃើញ​ត្រដោម ។

ត្រដោកជើងចែវ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈើរណបអបនៅគែមទូកត្រង់ខាងក្បាលឬខាងកន្សៃ សម្រាប់ប្រហកជើងចែវ ។

ត្រដោកក្ដារ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ប្រដាប់ធ្វើដោយឈើឬឫស្សី សម្រាប់ប្រហកច្រកក្ដារមូរត្បាញ ។

ត្រដោក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ប្រដាប់​ធ្វើ​ដោយ​ឈើ មាន​មេ​មាន​គ្រាប់​សំឡេង​លាន់​ឮ សម្រាប់​ចង​ព្យួរ​នៅ​ក​គោ ក្របី ដំរី សេះ ។ ឈើ​ឬ​ឫស្សី​ដែល​គេ​ចោះ​ជា​ប្រហោង​តែ​ម្ខាង​សម្រាប់​វាយ​ចាំ​យាម​ល្បាត​ជាដើម ។
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្ស​យាម​វាយ​ត្រដោក, គោះ​ត្រដោក ។ ថ្ដោក

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ខ្ពស់​អណ្ដែត​ឡើង​ និង​ខ្ពស់​ត្រដួច​ដូច​សន្លឹម​ឡើង ។

ត្រដែត​ត្រដឹង

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ខ្ពង់ខ្ពស់​មហិមា ខ្ពស់​សន្លឹម​សន្លោច ។ មើល​ទៅ​ឃើញ​ខ្ពស់​ស្ដឹង ។

ត្រដែត

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​សាត់​អណ្ដែត​ខ្ពស់​ឡើង​ៗ ហើយ​កាន់​តែ​ឆ្ងាយ​ទៅ ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្ពស់​ត្រដែត; មើល​ទៅ​ឃើញ​ត្រដែត គោម​ហោះ​ខ្ពស់​ឡើង​ត្រដែត ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​សាត់​អណ្ដែត​ខ្ពស់​ឡើង​ៗ ហើយ​កាន់​តែ​ឆ្ងាយ​ទៅ ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្ពស់​ត្រដែត; មើល​ទៅ​ឃើញ​ត្រដែត គោម​ហោះ​ខ្ពស់​ឡើង​ត្រដែត ។

ត្រដែ

?ថ្នាក់ពាក្យជា បរិវារសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. ត្រដេ ) ។

ត្រដេវិចទួល

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ៣១,៥-៣៥ ស.ម។ ក្បាល ក បំពង់ក និងទ្រូងពណ៌ខ្មៅ ត្រចៀក ជើងលឿង ស្លាបពណ៌ត្នោតខ្ចី និងពោះពណ៌ស។ ចំពុះក្រហមដៅចុងខ្មៅ ជើងលឿង ថ្ងាសក្រហម។ ឆ្នូតពណ៌សកាត់ទទឹងលើស្លាបទី១ និងទី២។ ទីជំរកៈ នៅតាមមាត់បឹង ត្រពាំង មាត់ស្ទឹង តំបន់ដីសើម និងដំណាំកសិកម្ម។ របាយៈ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ និងមានគ្រប់ទីកន្លែង។ រដូវបន្តពូជៈ ខែកុម្ភៈ ដល់មិថុនា។

ត្រដេវិចទន្លេ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ២៩-៣២ ស.ម ក្បាល កញ្ចឹងក ដើមទ្រូង ចំពុះ និងជើងមានពណ៌ខ្មៅ ត្រចៀកពណ៌ស ស្លាបហើរទី១ និងទី២ ពណ៌ខ្មៅ។ ទីជំរកៈ វាលខ្សាច់តាមមាត់ទន្លេធំៗ។ របាយៈ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំមានគ្រប់ទីកន្លែង។ រដូវបន្តពូជៈ នៅប្រទេសឥណ្ឌាខែ មិនា ដល់មិថុនា ពងចំនួន ៣ ទៅ ៤។

ត្រដេវិចក្បាលប្រផេះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ៣៤-៣៧ ស.ម។ មាឌធំជាងត្រដេវិចដទៃ ក្បាល ក និងទ្រូងពណ៌ប្រផេះ វ័ណ្ឌទ្រូងខ្មៅ ចំពុះលឿងចុងខ្មៅ ជើងវែងលឿង ពោះស។ ទីជំរកៈ ទំនាបលិចទឹក វាលស្រែ។ ជីវសាស្ត្រៈ រកចំណីលើដី និងពងលើដី។ របាយៈ ជាប្រភេទឆ្លងកាត់ មានគ្រប់ទីកន្លែង។

ត្រដេវវ៉ិច

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (ម. ព. ត្រដេវវិច) ។

ត្រដេវវិច

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​សត្វ​ស្លាប​ដោយ​សន្មត​តាម​សូរ​ដែល​វា​យំ ច្រើន​នៅ​អាស្រ័យ​តែ​នឹង​ទី​វាល​ទំនាប​ដេក​តែ​នៅ​លើ​ផែន​ដី តាម​ពាក្យ​បោរាណាចារ្យ​ថា វា​ដេក​ផ្ងារ​យក​ជើង​ច្រោង​ឡើង​លើ ព្រោះ​ខ្លាច​ក្រែង​មេឃ​រលំ​សង្កត់ ជា​បក្សី​ចេះ​ថែ​រក្សា​ស៊ុត​របស់​វា​ដោយ​ប្រយ័ត្ន​ជា​បំផុត ។ ត្រដេវវ៉ិច

ត្រដេវវិច

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​សត្វ​ស្លាប​ដោយ​សន្មត​តាម​សូរ​ដែល​វា​យំ ច្រើន​នៅ​អាស្រ័យ​តែ​នឹង​ទី​វាល​ទំនាប​ដេក​តែ​នៅ​លើ​ផែន​ដី តាម​ពាក្យ​បោរាណាចារ្យ​ថា វា​ដេក​ផ្ងារ​យក​ជើង​ច្រោង​ឡើង​លើ ព្រោះ​ខ្លាច​ក្រែង​មេឃ​រលំ​សង្កត់ ជា​បក្សី​ចេះ​ថែ​រក្សា​ស៊ុត​របស់​វា​ដោយ​ប្រយ័ត្ន​ជា​បំផុត ។ ត្រដេវវ៉ិច

ត្រដេវតូច

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៩-២០ ស.ម។ ដងខ្លួនទាំងមូលស្ទើរតែពណ៌បៃតង បន្ទូលក្បាល និងកញ្ចឹងកពណ៌ត្នោត មានស្រង់កខ្មៅ កន្ទុយលយវែងផ្នែកកណ្តាល (កន្ទុយម្ជុល)។ សំឡេង៖ តែមួយបែបជាប់ៗគ្នា ទ្រី ទ្រី ទ្រី ទ្រី… នៅពេលមានអាសន្ន វាបន្លឺសំឡេងផ្សេង ធី. ធី. ធី។ ទីជំរក៖ តំបន់វាលលំហស្ងួតដំណាំកសិកម្ម។ ជីវសាស្ត្រ៖ ធ្វើសំបុកនៅក្នុងរន្ធដី។ របាយ៖ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង។ រដូវបន្តពូជ៖ ចាប់ពីខែកុម្ភៈ ដល់ខែឧសភា។

ត្រដេវក្បាលបៃតង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ២៣-២៤ ស.ម។ បន្ទូលក្បាល និងដើមខ្នងពណ៌បៃតង បំពង់កផ្នែកលើពណ៌លឿង និងបំពង់កផ្នែកក្រោមពណ៌ត្នោត ចុងខ្នង និងកន្ទុយផ្នែកលើ ពណ៌ខៀវ។ ទីជំរក៖ វាលលំហ ជាទូទៅតាមទន្លេ វាលភក់ ព្រៃកោងកាង។ ជីវសាស្ត្រ៖ ហើរឆាបចាប់សត្វល្អិតជាចំណី និងទំលើមែកឈើស្រឡះ។ របាយ៖ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទិកន្លែង។ រដូវបន្តពូជ៖ ចាប់ពីខែកុម្ភៈ ដល់ខែឧសភា។

ត្រដេវក្បាលត្នោតខ្ជី

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ២១-២២.៥ស.ម។ បន្ទូលក្បាល ក្បាល និងកញ្ចឹងកពណ៌ត្នោត បំពង់កពណ៌លឿង និងមានដៅពណ៌ត្នោតមួយដុំតូចចំកណ្តាល កន្ទុយរាងការេ ចុងខ្នងពណ៌ខៀវខ្ចី។ ទីជំរកៈ ព្រៃស្រោង ពាក់កណ្តាលស្រោង ព្រៃរបោះ និងព្រៃឫស្សី។ ជីវសាស្ត្រៈ ហើរចាប់សត្វល្អិតជាអាហារ ធ្វើសំបុកតាមរន្ធដី តាមមាត់ច្រាំងទន្លេ។ របាយៈ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង។ រដូវបន្តពូជៈ ចាប់ពីខែ មករា ដល់ ឧសភា។

ត្រដេវ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​សត្វ​ស្លាប​ពួក​ចចាត ពួក​រងាវ​កក​ធ្វើ​រន្ធ​ក្នុង​ដី​ជា​លំនៅ ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្ទប់​រន្ធ​ត្រដេវ ។

ត្រដេប

?ថ្នាក់ពាក្យជា បរិវារសព្ទ
មានន័យថា ពាក្យ​សម្រាប់​និយាយ​ផ្សំ​នឹង​ពាក្យ​ត្រដាប ។
ឧទាហរណ៍៖ ត្រដេបត្រដាប គឺ​ដាប​ៗ លិច​ៗ អណ្ដែត​ៗ (ម. ព. ត្រដាបត្រដួស ផង) ។

ត្រដេ

?ថ្នាក់ពាក្យជា បរិវារសព្ទ
មានន័យថា ពាក្យ​សម្រាប់​និយាយ​ផ្សំ​នឹង​ពាក្យ​ត្រដរ។
ឧទាហរណ៍៖  ត្រដេរត្រដរ ឬ​ត្រដែត្រដរ គឺ​ត្រដរ​ច្រើន​ដង​លិច​ៗ អណ្ដែត​ៗ ។ ត្រដែ

ត្រដួច

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ខ្ពស់​ឆ្ងាយ​សន្លឹម​ទៅ​ខាង​លើ ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្ពស់​ត្រដួច; មើល​ទៅ​ឃើញ​ត្រដួច ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​ខ្ពស់​ឆ្ងាយ​សន្លឹម​ទៅ​ខាង​លើ ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្ពស់​ត្រដួច; មើល​ទៅ​ឃើញ​ត្រដួច ។

ត្រដុស

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ដុស​រឿយ​ៗ កកិត ។
ឧទាហរណ៍៖ គោ​ត្រដុស​បង្គោល ។ ដដុស

ត្រដឹម

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ខ្ពស់​ត្រដួច​សន្លឹម ។
ឧទាហរណ៍៖  ខ្ពស់​ត្រដឹម មើល​ទៅ​ឃើញ​ត្រដឹម (ម. ព. ត្រដួច ផង) ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ខ្ពស់​ត្រដួច​សន្លឹម ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្ពស់​ត្រដឹម មើល​ទៅ​ឃើញ​ត្រដឹម (ម. ព. ត្រដួច ផង) ។

ត្រដឹង

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ខ្ពស់​ស្ដឹង ដែល​អណ្ដែត​ស្ដឹង ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្ពស់​ត្រដឹង; មើល​ទៅ​ឃើញ​ត្រដឹង ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​ខ្ពស់​ស្ដឹង ដែល​អណ្ដែត​ស្ដឹង ។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្ពស់​ត្រដឹង; មើល​ទៅ​ឃើញ​ត្រដឹង ។