Category: A Khmer Dictionary

ចាប៉ឹង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា គ្រឿង​ប្រដាប់​មួយ​ប្រភេទ មាន​សណ្ឋាន​ស្រដៀង​នឹង​ស្លឹក​ពោធិ៍ ធ្វើ​ដោយ​មាស​ ឬ​ប្រាក់ សម្រាប់​ចង​ក្រវាត់​បិទ​បាំង​ខ្មាស​ក្មេង​ស្រី​តូច​ៗ ។

ចាប៉ឹក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ល្បែង​ស៊ី​សង​មួយ​ប្រភេទ មាន​រន្ធ​តូច​រាក់​ដែល​ហៅ​ថា ឡូ សម្រាប់​បោះ​កាស ឬ​លុយ​បញ្ចូល​មាន​ដំណើរ​ចាញ់​ឈ្នះ​គ្នា​តាម​កំណត់។
ឧទាហរណ៍៖ ក្មេង​លេង​ចាប៉ឹក ឬ​លេង​ឡូ ។ ឡូ

ចាប៉ី

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​គ្រឿង​ភ្លេង​ខ្មែរ​មួយ​ប្រភេទ មាន​ស្នូក ដង បង្គាន​សម្រាប់​រឹត ឬ​បន្ធូរ​ខ្សែ មាន​ខ្សែ ២។
ឧទាហរណ៍៖ ដេញ​ចាប៉ី គឺ​ត្រែះ​ខ្សែ​ចាប៉ី​ឲ្យ​លាន់​ឮ​តាម​បទ​ភ្លេង ចម្រៀង (ម. ព. ពិណ) ។

ចាបអឺរ៉ុប

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​បក្សី​មួយ​ប្រភេទ ប្រវែង ១៥ សម ៖ ឈ្មោលរដូវបន្តពូជ៖ បន្ទូលក្បាល និងចុងខ្នងពណ៌ប្រផេះ បំពង់កខ្មៅ ចំពុះខ្មៅ។ និងរដូវមិនបន្តពូជ៖ ចំពុះលឿងខ្ចី បន្ទូលក្បាលពណ៌លឿងខ្ចី។ ញី៖ ជាទូទៅខ្លួនមានពណ៌ត្នោតខ្ចី ចិញ្ចើម និងផ្នែកពោះពណ៌សព្រលែត។ ទីជំរក៖ រស់នៅតាមទីក្រុង តាមភូមិ ដំណាំ កសិកម្ម និងតំបន់វាលស្ងួត។ របាយ៖ មិនប្រាកដ។ រដូវបន្តពូជ៖ ពេញមួយឆ្នាំ ពងចំនួនពី៣-៦។

ចាបស្រុក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៥ សម៖ ឈ្មោល៖ បន្ទូលក្បាល កញ្ចឹងក និងត្រចៀក ពណ៌ត្នោត ដើមផ្ទាំងស្លាប និងក្រោយភ្នែកពណ៌ត្នោតទុំ។ ញី៖ ខ្នងពណ៌ត្នោតខ្ចី និងផ្នែកពោះពណ៌ត្នោតខ្ចី ។ ទីជំរក៖ តំបន់លំហ គុម្ពោតព្រៃ តំបន់សមុទ្រ តំបន់កសិកម្មស្ងួត ក្បែរទីប្រជុំជន និងក្បែរភូមិ។ ជីវសាស្រ្ត៖ រកចំណីតាមជើងភូមិ។ របាយ៖ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង។ រដូវបន្តពូជ៖ ពេញមួយឆ្នាំ ពងចំនួនពី២-៤ ។

ចាបស៊ីរុយសមុទ្រ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៥.៥-១៧ ស.ម។ ផ្នែកខ្នងពណ៌ដី ផ្នែកពោះពណ៌ស ចំពុះធំជាងចាបស៊ីរុយ និងពណ៌ខ្មៅសុទ្ធ។ ទីជំរកៈ ព្រៃកោងកាង ដីប្រែស្ងួតនៅតំបន់ឆ្នេរ និងកោះ។ របាយៈ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានបង្គូរ។ រដូវបន្តពូជៈ ចាប់ពីខែ មិនា ដល់ មិថុនា ពងចំនួន២។

ចាបស៊ីរុយវាលទំនាប

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៣.៥-១៥.៥ ស.ម។ ឈ្មោល: ដើមទ្រូងពណ៌ទឹកក្រូចចាស់ និងខ្នងពណ៌ខៀវចាស់ ពោះស ។ ញី: ផ្នែកខ្នងពណ៌ខៀវខ្ចីទៅប្រផេះ ស្រាល ។ ទីជំរក: ព្រៃស្រោង ពាក់កណ្ដាលព្រៃស្រោង និងព្រៃរបោះ ។ របាយ: វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានសំបូរគ្រប់ទីកន្លែង ។ រដូវបន្តពូជ: ចាប់ពីខែ មេសា ដល់សីហា ។

ចាបស៊ីរុយខ្នងត្នោត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៣-១៣.៥ ស.ម ៖ជាទូទៅផ្នែកខ្នងមានពណ៌ត្នោតខ្ចី ផ្នែកពោះពណ៌សស្រអាប់ ទ្រូងមានពណ៌ប្រផេះ។ គល់ចំពុះផ្នែកខាងក្រោមពណ៌លឿង និងចុងពណ៌ខ្មៅ។ ទីជំរក៖ តំបន់វាល ដំណុះព្រៃក្មេង សួនច្បារ ព្រៃកោងកា។ របាយ៖ ជាប្រភេទហើរឆ្លងកាត់ មានគ្រប់ទីកន្លែង។ រដូវបន្តពូជ៖ ចាប់ពីខែមេសា ដល់ខែមិថុនា។

ចាបស៊ីរុយខៀវខ្ចីលាត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៥-១៧ ស.ម។ ឈ្មោល: ខ្លួនមានពណ៌ខៀវខ្ចី និងដៅខ្មីនៅដើមភ្នែក ។ ញី: ពណ៌កាន់តែខៀវខ្ចីជាងឈ្មោល ។ ទីជំរក: ព្រៃស្រោង ព្រៃចំការ។ របាយ: វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានសំបូរគ្រប់ទីកន្លែង ។ រដូវបន្តពូជ: ចាប់ពីខែ មេសា ដល់កក្កដា ។

ចាបស៊ីរុយក្បាលប្រផេះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១១.៥-១៣ ស.ម។ ជាទូទៅក្បាល និងដើមទ្រូងមានពណ៌ប្រផេះ ផ្នែកពោះពណ៌លឿងភ្លឺ ផ្នែកខ្នងពណ៌បៃតងខ្ចី ។ ទីជំរក: ព្រៃស្រោង ពាក់កណ្ដាលព្រៃស្រោង និងព្រៃរបោះ ។ របាយ: វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានសំបូរគ្រប់ទីកន្លែង ។ រដូវបន្តពូជ: ចាប់ពីខែ មិនា ដល់មិថុនា ។

ចាបស៊ីរុយកក្រហម

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៣-១៣.៥ ស.ម ៖ ខុសស្រឡះពីចាបស៊ីរុយខ្នងត្នោត ដោយនៅក្រោមគល់កន្ទុយ និងសងខាងកន្ទុយពណ៌ស ផ្នែកខាងលើកន្ទុយពណ៌ខ្មៅ។ ឈ្មោល៖ នៅរដូវបន្តពូជមានបំពង់កពណ៌ទឹកក្រូចចាស់។ ទីជំរក៖ ជាយព្រៃ តំបន់ព្រៃ សួនច្បារ និងព្រៃគុម្ពោត។ ជីវសាស្រ្ត៖ ជារឿយៗ ទម្លាក់ខ្លួនចុះពីមែកឈើមករកចំណី រួចហើរទៅទំកន្លែងដដែលវិញ។ របាយ៖ ជាប្រភេទហើរឆ្លងកាត់ មានគ្រប់ទីកន្លែង។

ចាបវាលស្រែកខៀវ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៣,៥-១៥ ស.ម។ ឈ្មោលនៅរដូវមិនបន្តពូជៈ កមានពណ៌ខៀវខ្ចីរាងជាស្រកា ទ្រូងពណ៌ខ្មៅ និងពណ៌ទឹកក្រូចដែលតំរៀបជាស្រកាដែរ ចិញ្ចើមសធំ គល់កន្ទុយឆ្លាស់ក្រៅមានពណ៌ទឹកក្រូច។ ឈ្មោលនៅរដូវបន្តពូជៈ កមានពណ៌ខៀវចាស់ដោយមានដៅពណ៌ក្រហមនៅកណ្តាល រួចបន្តទៅទ្រូងដោយពណ៌ខ្មៅ និងពណ៌ក្រហម។ ញីៈ ពុកចង្កា និងវ័ណ្ឌទ្រូងពណ៌ខ្មៅ។ ទីជំរកៈ វាលស្មៅ និងគុម្ពោតព្រៃដែលជាទូទៅនៅក្បែរទឹក។ របាយៈ វត្តមាននៅរដូវប្រាំង មានដោយក្រ។

ចាបមាស ឬចាបចង្ក្រង់ក្រហម

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១០ ស.ម។ ឈ្មោលៈ នៅរដូវបន្តពូជ ខ្លួនមានពណ៌ក្រហមឆេះលាយអុជៗពណ៌សពាសពេញ។ ញីៈ ពោះពណ៌ខៀវខ្ចី និងខ្នងពណ៌ត្នោតខ្ចី ចុងខ្នង និងចំពុះក្រហម ឆ្នូតស្លាបសពីរខ្សែ។ ទីជំរកៈ តំបន់វាលស្មៅ តំបន់ដីសើម គុម្ពោតព្រៃ និងតំបន់វាលលំហ។ របាយៈ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង ជាប្រភេទកំរ។ រដូវបន្តពូជៈ ចាប់ពីខែ មករា ដល់ កញ្ញា។

ចាបព្រៃវែង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៥ សម ៖ ឈ្មោលរដូវបន្តពូជ៖ មុខ និងបំពង់កពណ៌ខ្មៅ ផ្នែកពោះពណ៌លឿង វ័ណ្ឌទ្រូងត្នោត និងមានឆ្នូតសនៅដើមស្លាប។ ឈ្មោលរដូវមិនបន្តពូជ៖ មានបំពង់ក និងផ្នែកពោះពណ៌លឿងទុំ និងមានវ័ណ្ឌទ្រូងពណ៌ត្នោត មានឆ្នូតស្លាបស។ ញី៖ ស្រដៀងឈ្មោលនៅរដូវមិនបន្តពូជ ប៉ុន្តែគ្មានវ័ណ្ឌទ្រូងត្នោតទេ ផ្នែកពោះពណ៌លឿងខ្ចី និងផ្នែកខ្នងពណ៌ត្នោតខ្ចី។ ទីជំរក៖ វាលស្មៅ គុម្ពោតព្រៃ តំបន់វាលលំហ តំបន់កសិកម្ម ជាទូទៅក្បែរមាត់ទឹក។ របាយ៖ ជាប្រភេទហើរឆ្លងកាត់ មានគ្រប់កន្លែង។

ចាបពូកទ្រូងលឿង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៥ ស.ម។ ឈ្មោលពេលបន្តពូជៈ ក្បាល និងដងខ្លួនពណ៌លឿង គុម្ពត្រចៀក បំពង់ក និងកន្ទុយពណ៌ខ្មៅ។ ញីៈ ស្រដៀងនឹងចាបពូកទ្រូងត្នោតដែរ តែបន្ទូលក្បាលឆ្នូតៗញឹកជាង។ ទីជំរកៈ តំបន់វាលភក់ រុក្ខជាតិ វាលស្មៅ និងគុម្ពត្រែង តំបន់ផ្សេងៗដែលនៅក្បែរមាត់ទឹក។ ជីវសាស្ត្រៈ ធ្វើសំបុក តាមត្រែង ឫខ្មៅដែលមានផ្លូវចូលចំហៀង។ របាយៈ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ ច្រើនមានតាមតំបន់ទំនាបទន្លែមេគង្គ និងតំបន់ជុំវិញបឹងទន្លេសាបជាប្រភេទកំរ។ រដូវបន្តពូជ ចាប់ពីខែ មេសា ដល់ តុលា ពងចំនួនពី ២ ទៅ ៤។

ចាបពូកទ្រូងលឿង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៥ ស.ម។ ឈ្មោលពេលបន្តពូជៈ ក្បាល និងដងខ្លួនពណ៌លឿង គុម្ពត្រចៀក បំពង់ក និងកន្ទុយពណ៌ខ្មៅ។ ញីៈ ស្រដៀងនឹងចាបពូកទ្រូងត្នោតដែរ តែបន្ទូលក្បាលឆ្នូតៗញឹកជាង។ ទីជំរកៈ តំបន់វាលភក់ រុក្ខជាតិ វាលស្មៅ និងគុម្ពត្រែង តំបន់ផ្សេងៗដែលនៅក្បែរមាត់ទឹក។ ជីវសាស្ត្រៈ ធ្វើសំបុក តាមត្រែង ឫខ្មៅដែលមានផ្លូវចូលចំហៀង។ របាយៈ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ ច្រើនមានតាមតំបន់ទំនាបទន្លែមេគង្គ និងតំបន់ជុំវិញបឹងទន្លេសាបជាប្រភេទកំរ។ រដូវបន្តពូជ ចាប់ពីខែ មេសា ដល់ តុលា ពងចំនួនពី ២ ទៅ ៤។

ចាបពូកទ្រូងត្នោតលាត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៥ ស.ម។ ឈ្មោលរដូវបន្តពូជៈ បន្ទូលក្បាលពណ៌លឿង បំពង់កពណ៌ត្នោតចាស់ មុខប្រផេះជាំ និងទ្រូងគ្មានឆូតទេ។ ញីៈ មានពណ៌ចំរុះ បន្ទូលក្បាល និងត្រចៀកគ្មានពណ៌ខ្មៅទេ។ រដូវមិនបន្តពូជៈ ឈ្មោល និងញីមានពណ៌សំបុរដូចគ្នា។ ទីជំរកៈ តំបន់កសិកម្ម វាលស្មៅ និងព្រៃត្រែង ដំណុះព្រៃក្មេង តំបន់វាល។ របាយៈ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ ជាប្រភេទកំរ។ រដូវបន្តពូជៈ ពេញមួយឆ្នាំជាពិសេសចាប់ពីខែ ធ្នូ ដល់ មិថុនា ពងចំនួនពី ២-៥ ពណ៌ស។

ចាបពូកទ្រូងឆ្នូត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៣,៥ស.ម។ ឈ្មោលរដូវបន្តពូជៈ បន្ទូលក្បាលលឿង មុខពណ៌ខ្មៅ ទ្រូងពណ៌ត្នោតចាស់ និងមានឆ្នូតៗខ្មៅជាជួរ ខ្នងពណ៌ក្រម៉ៅ និងមានឆ្នូតខ្មៅធំៗ។ ឈ្មោលរដូវមិនប្តនពូជៈ ឈ្មោលចិញ្ចើមពន៌លឿងខ្ចី ត្រចៀកមានពណ៌ខ្មៅឆូតលឿង។ ឈ្មោលប្រភេទ peguensis នៅរដូវបន្តពូជៈ ឆ្នូតទ្រូង និងខ្នងមានពណ៌ខ្មៅជាំ។ ជីវាសាស្ត្រៈ សំបុកមានលក្ខណៈពិសេស ហើយស្អាតជាងគេ ផ្លូវចូលពីក្រោម ឈញមោលសំបុកវែង ញីសំបុកខ្លី។ ទីជំរកៈ តំបន់កសិកម្ម វាលស្មៅ វាលភក់ ជាទូទៅក្បែរមានត់ទឹក រយៈកំពល់ មិនលើសពី ៩១៥ម។ រដូវបន្តពូជៈ ចាប់ពីខែ ឧសភា ដល់ សីហា ពងចំនួនពី ២-៥ ពណ៌ស។

ចាបផ្ទះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៤-១៤.៥ សម៖ ឈ្មោលនិងញីស្រដៀងគ្នា ថ្ពាល់ពណ៌ស ត្រចៀកមានដៅខ្មៅមួយដុំ។ បន្ទូលក្បាលពណ៌ត្នោតទុំ ពោះពណ៌ត្នោតចាស់។ ទីជំរក៖ តាមតំប់ទីក្រុង ទីប្រជុំជន តំបន់ដំណាំកសិកម្ម។ ជីវសាស្រ្ត៖ រកចំណីតាមជើងភូមិ និងទីប្រជុំជន។ របាយ៖ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង។ រដូវបន្តពូជ៖ ពេញមួយឆ្នាំ ពងចំនួនពី៣-៦ ។

ចាបតេតព្រៃ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែងខ្លួន ១០.៥០-១២ ស.ម។ ឈ្មោល: ស្រដៀងចាបតេតដែរតែមានបំពង់កពណ៌ខ្មៅ ផ្នែកខ្នងពណ៌បៃតងភ្លឺ គ្មានចិញ្ចើមសទេ ។ ញី: បំពង់កពណ៌ខ្មៅព្រាលៗ ។ ទីជំរក: ព្រៃស្រោង ពាក់កណ្ដាលព្រៃស្រោង ដំណុះព្រៃក្មេង គម្ពោតព្រៃ ព្រៃកោងកាង សួបច្បារ ។ របាយ: វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង ។ រដូវបន្តពូជ: ចាប់ពីខែ កុម្ភៈ ដល់កញ្ញា ។

ចាបតេត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១១-១៣ សម៖ ឈ្មោលនៅរដូវបន្តពូជ៖ បន្ទូលក្បាលមានពណ៌ទឹកក្រូចចាស់ ផ្នែកខ្នងមានពណ៌បៃតង ផ្នែកពោះមានពណ៌សស្រអាប់ មានចំពុះវែង និងកន្ទុយវែង។ ញី៖ ស្រដៀងឈ្មោលដែរ តែកន្ទុយខ្លី។ ទីជំរក៖ សួនច្បារ គុម្ពោតព្រៃ គុម្ពឫស្សី ព្រៃកោងកាង ដំណាំកសិកម្ម ។ របាយ៖ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ សំបូរគ្រប់ទីកន្លែង។ សំឡេង៖ ជីយ៉ុប ជីយ៉ុប….។ រដូវបន្តពូជ៖ ចាប់ពីខែមករា ដល់ខែតុលា។

ចាបដូនតាវាលស្រែ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៣-១៤,៥ ស.ម។ មេចាស់ៈ ផ្នែកខ្នងពណ៌ប្រផេះ ផ្នែកពោះពណ៌ស ចិញ្ចើមសវែង មានឆ្នូតខ្មៅមិនច្បាស់នៅចំហៀងបន្ទូលក្បាល។ មេថ្មីៈ មានឆ្នូតខ្មៅច្បាស់នៅចំហៀងបន្ទូលក្បាល។ ទីជំរកៈ តាមគុម្ភត្រែង តាមវាលស្មៅនៃតំបន់លិចទឹក។ របាយៈ វត្តមាននៅរដូវប្រាំង ភាគច្រើននៅតំបន់ទំនាបជុំវិញបឹងទន្លេសាប។

ចាបដូនតាបំពង់កប៉ោង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៦-១៨ ស.ម។ បន្ទូលក្បាលពណ៌ច្រេះ ខ្នងពណ៌ត្នោតទុំ ពោះសមានឆ្នូតខ្មៅនៅដើមទ្រូង និងចំហៀងខ្លួន ។ ទីជំរក: ព្រៃរបោះចំរុះ ព្រៃស្រោង គម្ពោតព្រៃ និងព្រៃឬស្សី ។ របាយ: វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានសំបូរគ្រប់ទីកន្លែង ។ រដូវបន្តពូជ: ចាប់ពីខែ មករា ដល់សីហា ។

ចាបដូនតាទូរស័ព្ទ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១២.៥-១៤ ស.ម។ បន្ទូលក្បាលពណ៌ច្រេះ ផ្នែកពោះពណ៌លឿងណព្រលែតដោយមានស្នាមតូចៗពណ៌ត្នោត មានចិញ្ចើមលឿងវែងកាត់តាមភ្នែក ។ ទីជំរក: គ្រប់ប្រភេទព្រៃ ។ របាយ: វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានសំបូរគ្រប់ទីកន្លែង ។ រដូវបន្តពូជ: ចាប់ពីខែ ធ្នូ ដល់សីហា ។

ចាបដូនតាត្រចៀកប្រាក់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៦.៥-១៨ ស.ម។ ឈ្មោល galbana: ចំពុះ ថ្ងាស ក និងផ្នែកពោះពណ៌លឿងស្រស់ បន្ទូលក្បាលខ្មៅ ត្រចៀកពណ៌ប្រាក់ ស្លាបពណ៌ប្រផេះក្រហមលឿង ចុងខ្នង និងគូថពណ៌ក្រហម ។ ញី: ស្រដៀងឈ្មោល តែពណ៌ស្លេកជាង ។ ទីជំរក: នៅតាមជាយព្រៃស្រោង គម្ពោតព្រៃ ដំណុះក្មេង ។ របាយ: វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានសំបូរគ្រប់ទីកន្លែង ។ រដូវបន្តពូជ: ចាប់ពីខែ កុម្ភៈដល់សីហា ។

ចាបដូនតាឆ្នូតចុងខ្នង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១២-១៣ ស.ម។ មាឌតូចស្រដៀងចាបដូចនតាដទៃទៀតដែរតែពណ៌ក្រម៉ៅជាង មានឆ្នូតៗខ្មៅពាសពេញដងខ្លួនល់លែងពោះ។ ទីជំរកៈ វាលស្មៅ កូម្ពោតព្រៃ ជាទូទៅនៅតំបន់ដីសើម។ របាយៈ ជាប្រភេទឆ្លងកាត់ មានគ្រប់ទីកន្លែង។

ចាបដូនតាចំពុះវែង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១២.៥-១៣ ស.ម ផ្នែកខ្នង ពណ៌បៃតងខ្ចី ចិញ្ចើមវែងលឿង ពោះពណ៌សព្រលែត និងទ្រូងពណ៌ប្រផេះ។ មានឆ្នូតស្លាបពីរ មួយរាងធំហើយវែង និងមួយទៀតខ្លី និងចុងស្លាបស្រួច ។ ទីជំរក: ព្រៃស្រោង និងព្រៃល្បោះ ដំណុះព្រៃក្មេង សួនច្បារ ព្រៃកោងកាង តាមធម្មតា នៅតាមតំបន់ទំនាបៗ ។ ជីវសាស្រ្ត: ជាសត្វផ្លាស់ប្ដូរទីកន្លែងច្រើន ។ របាយ: វត្តមាន នៅរដូវប្រាំង ។

ចាបដូនតាចិញ្ចើមលឿង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង​​ ១១-១១.៥ ស.ម ៖ ផ្នែកខ្នងពណ៌បៃតងភ្លឺ ដោយមានឆ្នូតសពីរធំៗ កាត់ទទឹងស្លាប។ ផ្នែកពោះពណ៌សព្រឿងៗ និងមានចិញ្ចើមធំវែងពណ៌លឿង។ សំឡេង៖ ធីស្វីអីប ធីស្វីត។ ជំរក៖ ក្នុងព្រៃ ដំណុះព្រៃក្មេង ព្រៃគុម្ពោត និងគ្រប់ស្ថានភាពទាំងអស់នៃតំបន់ព្រៃឈើ។ ជីវសាស្ត្រ៖រស់នៅ និងរកចំណីនៅលើចុងឈើ ពិបាករកមើល។ របាយ៖ ជាប្រភេទហើរឆ្លងកាត់ មានគ្រប់ទីកន្លែង។

ចាបដូនតាចិញ្ចើមខ្មៅស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៣.៥-១៤ ស.ម។ ឆ្នូតក្បាលចំហៀងខ្មៅ ចិញ្ចើមស ផ្នែកខ្នងបៃតងខ្ចី ផ្នែកពោះសពពាល។ ទីជំរកៈ ស្មៅត្រែងគុម្ពោតព្រៃតាមវាលភក់រុក្ខជាតិ បឹង និជិតវាលស្រែ។ របាយៈ ជាប្រភេទឆ្លងកាត់ វត្តមានគ្រប់ទីកន្លែង។

ចាបដូនតាខ្នងត្នោតពោះស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៩-២១ ស.ម។ ឈ្មោល: ខ្នងពណ៌ត្នោតចាស់ ក្បាលពណ៌ប្រផេះ ពោះស មានដៅសលើស្លាបទាំងពីរ កន្ទុយសឆ្លាស់ក្រៅ ។ ញី: មានពណ៌ស្រអាប់ជាងឈ្មោល ចុងភ្នែកមានពណ៌ស ។ មិនទាន់ពែញវ័យ: ខ្លួនអង្កន់ស្រកាពាសពេញ ។ ទីជំរក: ព្រៃគ្រប់ប្រភេទ។ ជីវសាស្រ្ត: ចឹកស៊ីសត្វល្អិត និងសត្វតូចៗលើបន្លា ។ របាយ: វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង ។ រដូវបន្តពូជ: ចាប់ពីខែ មិនា ដល់ ខែមិថុនា ។

ចាបដូនតាខ្នងត្នោត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៩-២០ ស.ម ៖ ផ្នែកខ្នងពណ៌ត្នោតខ្ចី បំពង់ក និងពោះស ឆ្នូតខ្មៅធំកាត់ភ្នែក អាស្រ័យតាមពូជ។ ទីជំរក៖ តំបន់វាលលំហ រួមបញ្ចូលទាំងទីស្ងួត និងវាលស្រែ វាលភក់ ព្រៃគុម្ពោត និងតាមសួនច្បារ។ ជីវសាស្រ្ត៖ ចាប់សត្វល្អិត កង្កែបទុកលើដើមឈើ ដើម្បីស៊ីពេលក្រោយទៀត របាយ៖ ជាប្រភេទហើរឆ្លងកាត់ និងមានគ្រប់ទីកន្លែង។

ចាបដូនតាក្បាលប្រផេះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១២.៥-១៣ ស.ម។ មានមាឌប្រហាក់ប្រហែល នឹង និង ដែរ ប៉ុន្តែវាមានបន្ទូលក្បាលពណ៌ចាស់ ចុងខ្នងពណ៌ត្នោតខ្ចី ជាទូទៅមានឆ្នូតស្លាបពីរ ។ ទីជំរក: ព្រៃរបោះចំរុះ ព្រៃស្រោង និងពាក់កណ្ដាលព្រៃស្រោង ។ របាយ: វត្តមាននៅរដូវប្រាំង មានគ្រប់កន្លែង ។

ចាបដូនតាកំប៉ោយគូថលឿង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១២-១៣.៥ ស.ម។ ខ្នងពណ៌បៃតង-លឿង មានមាឌល្អិត មានកំប៉ោយខ្លី ផ្នែកពោះពណ៌សព្រលែត គូងពណ៌លឿង ។ ទីជំរក: ព្រៃស្រោង ព្រៃរបោះចំរុះ។ របាយ: វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានសំបូរគ្រប់ទីកន្លែង ។ រដូវបន្តពូជ: ចាប់ពីខែ កុម្ភៈ ដល់មិថុនា ។

ចាបដូនតា

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង​ ១៨-២០ ស.ម។ ផ្នែកខ្នងពណ៌ត្នោតខ្ចី បំពង់កសពពាល ពោះស ចិញ្ចើមធំស។ ទីជំរកៈ វាលត្រែង ស្មៅ គុម្ពោតព្រៃដែលនៅក្បែរទឹក។ ជីវសាស្ត្រៈ រកចំណីតាមដើមឈើទាបៗ។ របាយៈ វត្តមាននៅរដូវប្រាំង មួយចំនួនគ្រាន់ឆ្លងកាត់ មានគ្រប់ទីកន្លែង។

ចាបដង្កូវស្លាបពណ៌ច្រេះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១០-១២.៥ ស.ម។ ដងខ្លួនពណ៌ច្រេះ ចិញ្ចើមស កន្ទុយតំរៀបជាកាំ ។ ទីជំរក: វាលស្មៅ តាមជាយព្រៃ ព្រៃរបោះ។ របាយ: វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង ។ រដូវបន្តពូជ: ចាប់ពីខែ មករា ដល់កញ្ញា ។

ចាបដង្កូវលឿង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ប្រវែង ១២-១៤.៥ សម៖ ពេញវ័យ៖ ក្បាលពណ៌ប្រផេះខ្នងពណ៌បៃតង បំពង់ក និងដើមទ្រូងពណ៌ស ពោះ និងគូថពណ៌លឿង។ មិនទាន់ពេញវ័យខ្លួនទាំងមូលស្ទើរតែពណ៌ត្នោតខ្ចី។ ទីជំរក៖ គុម្ពត្រែង វាលស្មៅ គុម្ពោតព្រៃ តំបន់ឆ្នេរ តាមជាយព្រៃកោងកាង ។ របាយ៖ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង។ រដូវបន្តពូជ៖ ចាប់ពីខែមករា ដល់ខែកញ្ញា។

ចាបដង្កូវទ្រូងប្រផេះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១០-១២ សម៖ បន្ទូលក្បាល និងគុម្ពត្រចៀកពណ៌ប្រផេះក្រម៉ៅ ខុសពីប្រភេទចាបដង្កូវច្រេះ ដោយសំឡេងយំ និងទ្រូងពណ៌ប្រផេះ។ នៅរដូវបន្តពូជ៖ ក្បាល និងទ្រូងកាន់តែក្រម៉ៅជាំ។ សំឡេង៖ ធីស្វី ស្វី ស្វី ស្វី។ ទីជំរក៖ តំបន់វាលស្មៅស្ងួត គុម្ពោតព្រៃ ដំណុះព្រៃក្មោង ។ របាយ៖ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ សំបូរគ្រប់ទីកន្លែង។ រដូវបន្តពូជ៖ ចាប់ពីខែមេសា ដល់ខែសីហា។

ចាបដង្កូវចុងកន្ទុយស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១០,៥-១២ ស.ម។ មាឌតូចល្អិត បន្ទូលក្បាលពណ៌ត្នោតទុំ ឆ្នូតខ្មៅកណ្តាលក្បាល ចុងខ្នងក្រហមព្រឿងៗ បំពង់កពណ៌ស ចុងកន្ទុយឆ្នូតពណ៌ស។ ពេលបន្តពូជៈ ឆ្នូតខ្មៅនៅខ្នងធំៗ។ ទីជំរកៈ វាលស្រែដីភក់ រុក្ខជាតិ ស្មៅ និងគុម្ពោតព្រៃទំនាប។ របាយៈ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំមានគ្រប់តីកន្លែង។ រដូវបន្តពូជៈ ចាប់ពីខែ កុម្ភៈ ដល់ តុលា ពងចំនួនពី ២ ទៅ ៦។

ចាបដង្កូវចិញ្ចើមស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៣,៥-១៥ស.ម។ កន្ទុយវែងតំរៀបជាកាំៗ ផ្នែកខាងខ្នងពណ៌ត្នោតខ្ចី បំពង់កស ដើមទ្រូងលឿងខ្ចី ចិញ្ចើមសវែង។ ទីជំរកៈ តំបន់ដីសើមផ្សេងៗ ត្រែង ស្មៅ និងគុម្ពោតព្រៃ ព្រៃល្បោះ ប្រឡាយ វាលស្រែ និងជិតព្រៃកោងកាង។ ជីវសាស្ត្រៈ ធ្វើសំបុកដូចពែងអាកោ។ របាយៈ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានសំបូរគ្រប់ទីកន្លែង។ រដូវបន្តពូជៈ ចាប់ពីខែ មិនា ដល់ តុលា ពងចំនួនពី ៣ ទៅ ៦។

ចាបចៀបពោះក្រហមោ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ៣១-៣៥,៥ ស.ម។ ឈ្មោល: មានក្បាល និងពោះព៍ណក្រហម វ៍ណ្ឌទ្រូងស ស្លាបព៍ណប្រផេះក្រម៉ៅ ។ ញី: ខុសពីឈ្មោល។

ចាបចៀនពោះលឿង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ២៦.៥-៣១.៥ស.ម ។ ឈ្មោល៖ ក្បាល និងទ្រូងពណ៌បៃតងភ្លឺ ខ្នងពណ៌ត្នោតធុំ។ ញី៖ ក្បាលណព៌ត្នោតខ្ចី ទ្រូងពណ៌ប្រផេះ ពោះពណ៌លឿងខ្ចីជាងឈ្មោល ជម្រក៖ ព្រៃស្រោងពាក់កណ្តាលស្រោង ព្រៃរបោះចំរុះ និងព្រៃឫស្សី របាយ៖ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំមានគ្រប់ទីកន្លែង រដូវបន្តពូជ៖ មករា ដល់ឧសភា ធ្វើរន្ធក្នុងដើមឈើ ឬដើមឫស្សីងាប់ ពងម្តងចំនួន ២ ទៅ ៣។

ចាបចង្ក្រង់ចុងខ្នងស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១១ សម៖ ពេញវ័យ៖ ផ្នែកខ្នងពណ៌ត្នោតក្រម៉ៅ ចុងខ្នង និងពោះពណ៌ស។ មិនទាន់ពេញវ័យ៖ ផ្នែកខ្នងពណ៌ត្នោតខ្ចី ចុងខ្នង និងពោះពណ៌ប្រផេះស្រាល។ ទីជំរក៖ ដំណុះព្រៃក្មេង គុម្ពោតព្រៃ វាលស្មៅ តំបន់កសិកម្ម ។សំឡេង៖ បន្លឺតិចៗដូចសំឡេងសើច ពីត ពីត ពីត រួចបន្តដោយស្តី បោយី…។ របាយ៖ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង។ រដូវបន្តពូជ៖ ពេញមួយឆ្នាំ ច្រើនធ្វើសំបុកនៅតាមគុម្ពោតព្រៃទាបៗ ។

ចាបចង្ក្រង់ក្បាលខ្មៅ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែងបណ្តោយខ្លួន ១១-១១.៥ សម៖ ពេញវ័យ៖ ខ្លួនពណ៌ត្នោតទំ លើកលែងតែក្បាល បំពង់ ពោះ និងគូថពណ៌ខ្មៅ ចំពុះពណ៌ខៀវខ្ចី។ មិនទាន់ពេញវ័យ៖ ផ្នែកខ្នងពណ៌ត្នោតខ្ចី និងផ្នែកពោះពណ៌លឿងខ្ចី។ ចំណែកប្រភេទ ferruginosa មានក្បាលពណ៌ស បំពង់កខ្មៅ និងពោះទាំងមូលពណ៌ខ្មៅ។ ទីជំរក៖ វាលស្មៅ ព្រៃគុម្ពោត វាលស្រែ ដំណុះព្រៃក្មេង។ របាយ៖ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង។ រដូវបន្តពូជ៖ ចាប់ពីខែធ្នូ ដល់ខែតុលា។

ចាបចង្ក្រង់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ចាប​ព្រៃ​មួយ​ប្រភេទ រូប​តូច​សម្បុរ​ស​ផ្អុច​ក្រហម ។

ចាបក្រុក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ២៥-២៨ ស.ម ញី ២១.៥-២៤ ស.ម។ មានបណ្តោយខ្លួនធំជាងចាបដទៃ កន្ទុយវែងបែកចុងបែកវែងខ្លីតំរៀបជាកាំ ខ្លយនពណ៌ត្នោតចាស់ ចំពុះខ្មៅឆ្នូតៗស។ មានឆ្នូតខ្មៅធំៗជាជួរនៅផ្នែកខ្នង និងឆ្នូតតូចៗនៅផ្នែកពោះ។ ទីជំរកៈ វាលស្មៅ តំបន់ដីសើម និងវាលភក់រុក្ខជាតិនៅតំបន់ទំនាប និងគុម្ពត្រែង។ ជីវសាស្ត្រៈ ធ្វើសំបុកដូចពែង ឫកាបូបស្រី។ របាយៈ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង។ រដូវបន្តពូជៈ ចាប់ពីខែ មេសា ដល់ ឧសភា ពងចំនួនពី ៣ ទៅ ៤។

ចាបក្រច

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ២០-២០.៥ ស.ម ៖ មានបំពង់ក និងចិញ្ចើមធំពណ៌ស បន្ទូលក្បាលពណ៌ក្រម៉ៅ ផ្នែកគូថពណ៌លឿង។ សំ ឡេង៖ ដូចពពុះទឹក ជិក ជិក ជិក រួចបន្តទៅដោយ ចាវិច – ចាវិច – ចាវិច។ ទីជំរក៖ គម្ពោតព្រៃ តំបន់កោះ ព្រៃកោងកាងចំការ តំបន់កសិកម្ម តាមភូមិ និងទីក្រុង ។ របាយ៖ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ សំបូរគ្រប់ទីកន្លែង ។ រដូវបន្តពូជ៖ ចាប់ពីខែមករា ដល់ខែកញ្ញា ពងចំនួនពី២ ទៅ ៣។

ចាបកន្លង់បំពង់កត្នោតចាស់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង​ ១៤ ស.ម ៖ ឈ្មោល៖ ផ្នែកខ្នងមានពណ៌បៃតងភ្លឺ ផ្នែកពោះពណ៌ប្រផេះស្រាល តែបំពង់ក និងទ្រូងពណ៌ប្រផេះក្រម៉ៅជាង កន្ទុយពណ៌ត្នោតខ្ចី ថ្ងាសពណ៌បៃតងចាស់។ ញី៖ ថ្ងាសគ្មានពណ៌បៃតងចាស់ទេ។ ទីជំរក៖ ជាយព្រៃ ព្រៃកោងកាង ព្រៃជាំ ដំណុះព្រៃក្មេង គុម្ពោតព្រៃតំបន់កោះ ព្រៃចំការ និងវាលទំនាប។ របាយ៖ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង។ រដូវបន្តពូជ៖ ចាប់ពីខែធ្នូ ដល់ខែសីហា។

ចាបកន្លង់បំពង់កត្នោតខ្ចី

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ ប្រវែង ១០.៥-១១ ស.ម ឈ្មោល: ផ្នែកខ្នងពណ៌បៃតងភ្លឺ ត្រចៀកក្រហម ចំពុះ ជើង និងស្លាបពណ៌ខ្មៅ បំពង់ក និងទ្រូងពណ៌ទឹកក្រូច ពោះពណ៌លឿង។ ញី: ខ្នងពណ៌បៃតងខ្ចី ស្លាបពណ៌ត្នោតខ្ចី ។ ទីជំរក: ព្រៃស្រោង ព្រៃរបោះ ព្រៃជាំ ដំណុះព្រៃក្មេង ។ របាយ: វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង ។ រដូវបន្តពូជ: ចាប់ពីខែ កុម្ភៈ ដល់សីហា ។

ចាបកន្លង់បំពង់កត្នោតខ្ចី

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ ប្រវែង ១០.៥-១១ ស.ម ឈ្មោល: ផ្នែកខ្នងពណ៌បៃតងភ្លឺ ត្រចៀកក្រហម ចំពុះ ជើង និងស្លាបពណ៌ខ្មៅ បំពង់ក និងទ្រូងពណ៌ទឹកក្រូច ពោះពណ៌លឿង។ ញី: ខ្នងពណ៌បៃតងខ្ចី ស្លាបពណ៌ត្នោតខ្ចី ។ ទីជំរក: ព្រៃស្រោង ព្រៃរបោះ ព្រៃជាំ ដំណុះព្រៃក្មេង ។ របាយ: វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង ។ រដូវបន្តពូជ: ចាប់ពីខែ កុម្ភៈ ដល់សីហា ។

ចាបកន្លង់ទ្រូងភ្លើង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ៨-៩ ស.ម។ ឈ្មោល: ផ្នែកខ្នងមានពណ៌ខៀវក្រម៉ៅរលោង ផ្នែកទ្រូងមានវ័ណ្ឌក្រហម មានឆ្នូតខ្មៅចំកណ្ដាល និងមុខខ្មៅ ។ ញី: ក្បាល និងខ្នងពណ៌បៃតងខ្ចី ផ្នែកពោះពណ៌សព្រលែត ។ របាយ: វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង ។ ទីជំរក: ព្រៃស្រោង ដំណុះព្រៃក្មេង ។ ជីវសាស្រ្ត: រកស៊ីលំអងផ្កា ។ រដូវបន្តពូជ: ចាប់ពីខែ មិនា ដល់សីហា ។

ចាបកន្លង់តូចពីងពាង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៦-១៦.៥ ស.ម។ មាឌតូច ចំពុះវែងកោង ក្បាលពណ៌ប្រផេះចាស់ បំពង់កស ផ្នែកពោះពណ៌លឿង និងខ្នងពណ៌បៃតងខ្ចី ។ ទីជំរក: ព្រៃស្រោង ពាក់កណ្ដាលស្រោង ព្រៃជាំ ជាយព្រៃ សួនច្បារ និងតំបន់កសិកម្ម ។ របាយ: វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានសំបូរគ្រប់ទីកន្លែង ។ រដូវបន្តពូជ: ចាប់ពីខែ ធ្នូ ដល់តុលា ។

ចាបកន្លង់ចំពុះធំ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១០​​ ស.ម។ ផ្នែកខ្នងពណ៌ត្នោត-ប្រផេះ ផ្នែកពោះមានស្នាមឆូតៗស្រាលពណ៌ប្រផេះ ភ្នែកក្រហម ជ្រលក់សចុងកន្ទុយ ។ ទីជំរក: ព្រៃស្រោង ពាក់កណ្ដាលព្រៃស្រោង និងព្រៃរបោះចំរុះ ។ របាយ: វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង ។ រដូវបន្តពូជ: ចាប់ពីខែ មករា ដល់ សីហា ។

ចាបកន្លង់ខ្នងក្រហម

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ៨.៥-៩ ស.ម ៖ ឈ្មោល៖ ខ្នងមានពណ៌ក្រហម ចាប់ពីគល់ចំពុះរហូតដល់គល់កន្ទុយ ចំហៀងក្បាល និងចំហៀងទ្រូងពណ៌ខ្មៅ ស្លាបមានពណ៌ខៀវចាស់។ ញី៖ ផ្នែកខ្នងពណ៌ត្នោតខ្ចី ដោយចុងខ្នង និងលើគល់កន្ទុយពណ៌ក្រហម។ មិនទាន់ពេញវ័យ៖ គល់ចំពុះពណ៌ក្រហម ចុងខ្នង និងលើគល់កន្ទុយពណ៌លឿង។ ទីជំរក៖ព្រៃរបោះ ជាយព្រៃស្រោង តំបន់កសិកម្ម និងវាលលំហ ថែមទាំងតាមសួនច្បារ កណ្តាលទីប្រជុំជន ទីក្រុង។ របាយ៖ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង។ រដូវបន្តពូជ៖ ចាប់ពីខែមករា ដល់ខែសីហា ពងចំនួនពី ២-៣។

ចាបកន្លង់ខៀវ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១០.៥-១១.៥ ស.ម។ ឈ្មោល: ជាទូទៅឈ្មោលមានពណ៌ខៀវចាស់ភ្លឺចាំង ស្លាបខ្មៅ វ័ណ្ឌទ្រូងក្រហម ប៉ុន្តែក្រោយពីបន្តពូជហើយ ក្នុងរយៈពេលខ្លីសត្វឈ្មោល វាដូរពណ៌ទៅជាបំពង់កមានពណ៌ខៀវឆ្នូត តាមបំពង់ក និងស្លាបពណ៌ខៀវចាស់ ។ ញី: ផ្នែកពោះពណ៌លឿង ផ្នែកខ្នងពណ៌ប្រផេះស្រអាប់។ ទីជំរក: ព្រៃរបោះ គម្ពោតព្រៃតាមឆ្នេរ សួនច្បារ និងតាមដំណាំកសិកម្ម។ របាយ: វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង ។ រដូវបន្តពូជ: ចាប់ពីខែ កុម្ភៈ ដល់មិថុនា ។

ចាបកន្លង់ក្រហម

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១១ ស.ម។ ឈ្មោល: ក្បាល ទ្រូង និងខ្នងពណ៌ក្រហម បន្ទូលក្បាល និងកន្ទុយពណ៌បៃតងជាំ ពោះពណ៌ប្រផេះ ចុងខ្នងពណ៌លឿង ។ ឈ្មោលពេលបន្តពូជ: សំបុរស្រដៀងញីតែបំពង់ក និងទ្រូងពណ៌ក្រហម ។ ញី: ខ្នងពណ៌បៃតងខ្ចីស្រអាប់ ពោះពណ៌លឿងខ្ចីស្រអាប់ ។ ទីជំរក: ព្រៃគ្រប់ប្រភេទទាំងអស់ ។ របាយ: វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង ។ ជីវសាស្រ្ត: ហើរសំកាំងស៊ីលំអងផ្កា។ រដូវបន្តពូជ: ចាប់ពីខែ កុម្ភៈ ដល់សីហា ។

ចាបកន្លង់កោងកាង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ១៤ ស.ម។ ឈ្មោលៈ ផ្នែកខ្នងមានពណ៌ស្លាបកំភែន បំពង់កពណ៌ក្រហម ទ្រូង និងពោះពណ៌ស្វាយ បន្ទូល ក្បាល ស្មា និងចុងខ្នងពណ៌បៃតង។ ញីៈ ក្បាល និងខ្នងពណ៌ប្រផេះ បំពង់កពណ៌ស ពោះពណ៌លឿងខ្ចី។ ទីជំរកៈ ព្រៃកោងកាង រុក្ខជាតិតំបន់ឆ្នេរ ជួនកាលនៅលើកោះ និងដំណាំកសិកម្ម។ របាយៈ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ ជាប្រភេទកំរ។ រដូវបន្តពូជៈ ចាប់ពីខែ មករា ដល់ កញ្ញា។

ចាបកន្លង់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង១១.៥ ស.ម ៖ ឈ្មោល៖ ខ្នងមានពណ៌បៃតងខ្ចីរលោង ថ្ងាស បំពង់ក និងដើមទ្រូង មានពណ៌ខៀវចាស់ ពោះនិងគូថពណ៌លឿង ក្រោមកន្ទុយពណ៌ស។ ឈ្មោលក្រោយបន្តពូជ៖ មានបំពង់កពណ៌ខៀវចាស់។ ញី៖ ផ្នែកពោះពណ៌លឿង ខាងក្រោមកន្ទុយពណ៌ស។ ទីជំរក៖ ព្រៃរបោះ តំបន់វាល សួនច្បារ និងតំបន់កសិកម្ម ព្រៃកោងកាង និងតាមព្រៃគុម្ពោត ឆ្នេរសមុទ្រ ។ ជីវសាស្រ្ត៖ ស៊ីលំអងផ្កា ។ របាយ៖ វត្តមានពេញមួយឆ្នាំ មានគ្រប់ទីកន្លែង។ រដូវបន្តពូជ៖ ចាប់ពីខែធ្នូ ដល់ខែកញ្ញា។

ចាប

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​បក្សី​តូច​ៗ មាន​ច្រើន​ប្រភេទ​គឺ ចាប​ស្រុក ចាប​ចៀប​កប្បាស ចាប​បំណែក​ល្ង ចាប​ពូក ជាដើម ។

ចាន់សមុទ្រ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះដើមឈើមួយមានកម្ពស់ ១៥ ទៅ ២៥ម ដុះក្នុងព្រៃក្រាស់នៃប្រទេសកម្ពុជា ច្រើនដុះក្នុងខេត្តកំពត និងក្នុងប្រទេសវៀតណាម។ ផ្លែទុំ គេចូលចិត្តបរិភោគដែរ។ ជ័រដែលបានមក ដោយកាត់គល់បន្តិច នឹងកាបិត ជាជ័រដែលបង្ហុយក្លិនក្រអូប ពេលយើងដុតវា ។ ឈើចាន់សមុទ្រមានខ្លឹមល្អ ពណ៌ក្រហមជាប់យូរ អាចប្រើការបានសម្រាប់ធ្វើតុ ទូ និងសង់ផ្ទះ។

ចាន់ស, ម្រះព្រៅភ្នំ,ស្តៅភ្នំ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ព្រឹក្សមួយប្រភេទកម្ពស់ ២០-៣៥ ម ដុះក្នុងព្រៃក្រាស់ត្រជាក់ច្រើនមានលើដីទំនាប និងជីតសមុទ្រនៃប្រទេសកម្ពុជា និងវៀតណាមខាងត្បូង។ ឈើពណ៌លឿងភាវក្លិនក្រអូបណាស់ មិនចេះរលួយ តែអាចបែកក្រហែង ពេលក្តៅខ្លាំងពេក។ គេប្រើឈើនេះសម្រាប់ធ្វើតុ ទូ ដែលមានតម្លៃ និងធ្វើមឈូសប្រណីត។ ពេលខ្លះគេយកឈើចិត្តស្តើងៗដុតថ្វាយព្រះ។ ប្រេងក្រអូបសម្រាប់ធ្វើថ្នាំព្យាបាលជំងឺស្ទះនោម និងខ្សោយបេះដូង។

ចាន់ទំពាំង (ធំ)

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ព្រឹក្សមួយប្រភេទ កម្ពស់ ១៥-៣០ ម ដុះក្នុងព្រៃធំ ឬព្រៃស្រោង នៃ អាស៊ីផ្នេកអាគ្នេយ៍។ ឈើជាឈើលេខ ៣ សម្រាប់ធ្វើប្រដាប់ក្មេងលេង និងធ្វើជាប្រអប់ផ្សេងៗ។ គ្រាប់អាចបរិភោគបានតែអាចធ្វើឱ្យស្កៀបក ឬឱ្យងងុយដេក ច្រើនតែពួកភ្នងទេ ដែលបរិភោគវា។

ចាន់ទំពាំង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ព្រឹក្សមួយពួក កម្ពស់ 6-15ម ដុះក្នុងព្រៃក្រាស់ ឬល្បោះនៃទ្វីបអាស៊ីក្តៅ។ ឈើពណ៌ស​ ឆាប់បាក់ ទន់ សម្រាប់ធ្វើឈើគូស។ សំបកជាថ្នាំជ្រលក់។

ចាន់ត្រី

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ដើមព្រឹកមួយមានកម្ពស់ ៨ ទៅ ១៥ ម មានសំបកក្នុងពណ៌លឿង ច្រើនដុះក្នុងព្រៃវាល និងលើភ្នំដែលខ្ពស់មិនលើសពី ៩០០ ម នៃឧបទ្វីបជ្វា គេនាំចូលសម្រាប់ដាំក្នុងប្រទេសក្តៅសកលលោក។ ឈើមិនសូវជាប់ល្អទេ តែអាចប្រើបណ្តោះអាសន្នបាន។ សំបកចាន់ត្រី មានជាតិថ្នាំពណ៌លឿង ប្រើជាថ្នាំជ្រលក់សំពត់អាវបាន។

ចាន់កោះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ជាព្រឹក្សម៉្យាងកម្ពស់ ៨ -១៥ ម ដុះក្នុងព្រៃក្រាស់មធ្យមតាមមាត់ទឹកទន្លេ នៃប្រទេសកម្ពុជា និងវៀតណាមខាងត្បូង ។​ ឈើមានតម្លៃណាស់សំរាប់សង់ផ្ទះ ។

ចាន់កោះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ជាព្រឹក្សម៉្យាងកម្ពស់ ៨ -១៥ ម ដុះក្នុងព្រៃក្រាស់មធ្យមតាមមាត់ទឹកទន្លេ នៃប្រទេសកម្ពុជា និងវៀតណាមខាងត្បូង ។​ ឈើមានតម្លៃណាស់សំរាប់សង់ផ្ទះ ។

ចាន់, ប៉ែន

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ព្រឹក្ស ឬចុល្លព្រឹក្សម្យ៉ាងកម្ពស់ ៥-១០ ម ដុះក្នុងព្រៃធំនៃឧបទ្វីបឥណ្ឌូចិន គេដាំជិតផ្ទះសម្រាប់យកផ្លែ។ ផ្លែពណ៌មាស មានក្លិនក្រអូប បរិភោគឆ្ងាញ់ពិសារ។ ពេលដើមនៅតូច ផ្លែចេញមករាងសំប៉ែត (ប៉ែន) ដល់ដើមចាស់បន្តិចផ្លែមូលៗ (ចាន់) ។ ឈើរឹងសម្រាប់ធ្វើតុ ទូ​ ឬគ្រឿងលំអ។ គ្រូថ្នាំខ្មែរ ប្រើស្លឹក ឫស និងផ្លែផ្សំធ្វើថ្នាំ។ ស្លឹកបុកអោយម៉ដ្ឋជាថ្នាំបំពោកលើដំបៅរលួយ ឫសលាយជាមួយដើមផ្សេងទៀតផ្សំជាឱសថព្យាបាលជំងឺ រោគប៉ែស្ត និងរោគស្ត្រី ផ្លែជាថ្នាំព្រូន។

ចាន់

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. ច័ន ) ។

ចាន

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា វត្ថុ ឬភាជនៈ មាន​បែប​ភាព​ច្រើន​ប្រភេទ​ផ្សេង​ៗ​គ្នា សម្រាប់​ដាក់​ខាទនីយ​ភោជនីយាហារ ។

ចាត់ចែង

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា រៀប​ចំ​ធ្វើ ចាត់​ការ​ដាក់​មុខ​ឲ្យ​ដោយ​ឡែក​ៗ ចាត់​ការ​តាម​មុខ​តាម​ប៉ែក ដោយ​សេចក្ដី​ខ្នះខ្នែង ។

ចាត់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា បង្គាប់ ប្រើ​ បញ្ជូន។
ឧទាហរណ៍៖ ចាត់​​ឲ្យ​ទៅ​ធ្វើ​គ្រូ​បង្រៀន​ ខ្ញុំ​បាន​ចាត់​បម្រើ​ឲ្យ​ទៅ​មើល​ការ​នុ៎ះ​ហើយ ។

ចាតុម្មហារាជិកា

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (បា.) ឈ្មោះ​ស្ថានសួគ៌​ទី ១ ក្នុង​ស្ថានសួគ៌​ទាំង ៦ មាន​ស្ដេច​ទេវតា ៤ អង្គ ជា​ធំ​ជា​អ្នក​រក្សា​លោក​គឺ​ព្រះ​បាទ​ធតរដ្ឋ រក្សា​ទិស​ខាង​កើត ព្រះ​បាទ​វិរុឡ្ហក រក្សា​ទិស​ខាង​ត្បូង ព្រះ​បាទ​វិរូបក្ខៈ​រក្សា​ទិស​ខាង​លិច ព្រះ​បាទ​កុវេរៈ (វេស្សវណ) រក្សា​ទិស​ខាង​ជើង ។

ចាញ់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ទីទៃ​ពី​ឈ្នះ ដុនដាប​ថយ​ពី​គេ។
ឧទាហរណ៍៖ ចាញ់ហើយ, ចាញ់គេទៅហើយ ។ បើនិយាយពីល្បែងភ្នាល់, ល្បែងស៊ីសង ថា : ខាតទុនដើម, អស់ប្រាក់ដើម ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា​ ឈ្មោះរោគកើតអំពីមូសខាំ (មូសមានពិសមួយប្រភេទ) ឬ អំពីទឹកដី ឬក៏ធាតុអាកាស ដែលមិនគាប់នឹងធាតុមនុស្ស ។
ឧទាហរណ៍៖ ឈឺចាញ់, ជំងឺចាញ់, គ្រុនចាញ់ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ឈ្មោះរោគកើតអំពីមូសខាំ (មូសមានពិសមួយប្រភេទ) ឬ អំពីទឹកដី ឬក៏ធាតុអាកាស ដែលមិនគាប់នឹងធាតុមនុស្ស ។
ឧទាហរណ៍៖ ឈឺចាញ់, ជំងឺចាញ់, គ្រុនចាញ់ ។

ចាច់ !

?ថ្នាក់ពាក្យជា និបាតសព្ទ
មានន័យថា ពាក្យ​ឆ្លើយ​តប​ដោយ​ទ្រគោះ ដោយ​មើល​ងាយ​ខ្លាំង ដោយ​បង្អាប់​មុខ (ប្រើ​ជួស​ពាក្យ​ថា អាចម៍) ។ ឆ្លើយ​តប​ទៅ​រក​អ្នក​តូច​ជាង ឬ​ក្មេង​ជាង ដែល​ស្និទ្ធស្នាល​ណាស់ ស្រឡាញ់​ណាស់​ ដោយ​ស្មោះ​អស់​ពី​ចិត្ត ក៏​ប្រើ​ពាក្យ ចាច់ នេះ​ខ្លះ​ដែរ តែ​លោក​ទុក​ថា​ជា​ពាក្យ​ពុំ​សម​គួរ​ឡើយ ។

ចាចែង

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. ចែងចា )

ចាងហ្វាង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ( ម. ព. ចាងវ៉ាង ) ។

ចាងវ៉ាង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (អានឮសូរសព្ទដូចគ្នា) អធិបតី, នាយកនៃមុខក្រសួងរាជការ ឬ គ្រឹះស្ថានជំនួញឯកជននីមួយៗ ។
ឧទាហរណ៍៖ (អានឮសូរសព្ទដូចគ្នា) អធិបតី, នាយកនៃមុខក្រសួងរាជការ ឬ គ្រឹះស្ថានជំនួញឯកជននីមួយៗ ។

                 ចាងវ៉ាងរង ឬ ចាងហ្វាងរង គឺអនុនាយក ឬ អធិបតីរង ។

ចាងណាង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា វត្ថុ​អ្វី​មួយ​ដែល​ខ្វែង​ជា​ជើង​ក្អែក ។
ឧទាហរណ៍៖ ចាងណាង​ត្រកួញ​ខ្សែ ឈើ​ចាងណាង ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា វត្ថុ​អ្វី​មួយ​ដែល​ខ្វែង​ជា​ជើង​ក្អែក ។
ឧទាហរណ៍៖ ចាងណាង​ត្រកួញ​ខ្សែ ឈើ​ចាងណាង ។

ចាង

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា រឹត​ស្បែក​ស្គរ​ឲ្យ​តឹង​ដោយ​ប្រដាប់​សម្រាប់​រឹត ដែល​ហៅ​ថា ចាង ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ស្នៀត​សម្រាប់​រឹត​ស្បែក​ដាស​ស្គរ​ឲ្យ​តឹង ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែល​មាន​មានះ​ឡើង​ជោរ ក្រអឺត​ក្រទម ដែល​មាន​ឫកពា​ក្រអឺត​ក្រអោង ដែល​ចង់​ធ្វើ​ជា​ធំ​ត្រួតត្រា​លើ​គេ ដែល​មិន​ស្ដាប់​បង្គាប់។
ឧទាហរណ៍៖ មនុស្ស​ឡើង​ចាង; ស្ដី​បន្ទោស​វា​ខ្លះ​ទៅ កុំ​ឲ្យ​វា​ឡើង​ចាង​ពេក !

ចាគៈ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (សំ.) (បា.) (ចាគ; ត្យាគ) ការ​លះ​ឲ្យ ការ​ចំណាយ​ធនធាន​ដើម្បី​ជា​សាធារណ​ប្រយោជន៍។
ឧទាហរណ៍៖ ចាគៈ​ជា​គុណ​ធម៌​មួយ​ដ៏​វិសេស​បំផុត ក្នុង​ការ​កសាង​ប្រទេស​ជាតិ ។

ចាគបត្រ

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ការលះបង់សិទ្ធិដើម្បីជនណាម្នាក់ ការបណ្តោយតាមចិត្តអ្នកដទៃ តាមព្រេងសំណាងរបស់ខ្លួន ។

ចាគចេតនា

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា(បា.) ចេតនា​ប្រកប​ដោយ​ចាគៈ (ម. ព. ចេតនា ផង) ។

ចាក្រពាក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា (សំ.)(បា.) (ចក្រវាក; ចាកវាក ឬ ចក្កវាក) សត្វ​ប្រវឹក ព្រវែក ។
ឧទាហរណ៍៖ សត្វ​ចាក្រពាក (ច្រើន​ប្រើ​តែ​ក្នុង​កាព្យ)

ចាក់​កណ្ដាញ់

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ក្រញាញ់​ចាក់​ស្រេះ ដែល​ចំពាក់​ស្មុគស្មាញ រក​ដើម​ចុង​ពុំ​ឃើញ។
ឧទាហរណ៍៖ សក់​ចាក់​កណ្ដាញ់ សូត្រ​ចំពាក់​ចាក់​កណ្ដាញ់ ។

ចាក់​ស្រេះ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែល​ចំពាក់​រុំ​រក​ចុង​ដើម​ពុំ​ឃើញ។
ឧទាហរណ៍៖ សូត្រ​ចំពាក់​ចាក់​ស្រេះ ។

ចាក់ស្មុគ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលសាញពេកហួសទំនង, ដែលចំពាក់ឆ្វាក់ចាក់ស្រេះ ។
ឧទាហរណ៍៖ សំដីសាញចាក់ស្មុគ, ចំពាក់ចាក់ស្មុគ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែលសាញពេកហួសទំនង, ដែលចំពាក់ឆ្វាក់ចាក់ស្រេះ ។
ឧទាហរណ៍៖ សំដីសាញចាក់ស្មុគ, ចំពាក់ចាក់ស្មុគ ។

ចាក់បណ្ដោយ

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលបណ្ដោយតាម, ដែលចេះតែអនុលោមតាម, ដែលទោះបីដឹងថាខុស ក៏ចេះតែបណ្ដោយតាមដែរ ។
ឧទាហរណ៍៖ និយាយចាក់បណ្ដោយ; សំដីចាក់បណ្ដោយ ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាវិសេសន៍
មានន័យថា ដែលបណ្ដោយតាម, ដែលចេះតែអនុលោមតាម, ដែលទោះបីដឹងថាខុស ក៏ចេះតែបណ្ដោយតាមដែរ ។
ឧទាហរណ៍៖ និយាយចាក់បណ្ដោយ; សំដីចាក់បណ្ដោយ ។

ចាក់​ទឹក​ដូង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ពិធី​បុណ្យ​ចាក់​ដូង​ថ្វាយ​ព្រះ​បិតរ (ម. ព. បិតរ ឬ បិដរ ផង) ។ ឈ្មោះ​ល្បែង​ក្មេង​តូច​ៗ លេង​ដាក់​បាត​ដៃ​ផ្កាប់​តម្រៀប​គ្នា ហើយ​ម្នាក់​យក​ចង្អុល​ដៃ​ចាក់​ៗ ពី​លើ​ដៃ​ផ្កាប់​នោះ មាន​ថា​ជា​ទំនុក​ផ្សេង​ៗ​ផង។
ឧទាហរណ៍៖ លេង​ចាក់​ទឹក​ដូង ។

ចាក់ក្រលីក

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ព្រឹក្សតូចកម្ពស់ ៤-១០ ម ដុះក្នុងព្រៃល្បោះ មានខ្លុងត្បែងនៃអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ផ្លែដើមមេកងអាចបរិភោគបាន តែត្រូវបកសំបកចេញ ព្រោះសំបកផ្លែមានជាតិល្វីងខ្លាំង។ ឈើពណ៌ក្រហមរឹងណា់ សម្រាប់ធ្វើវត្ថុតាំងផ្ទះ និងធ្វើដងកាំបិត ពុថៅ ចប ។ល។

ចាក់កន្ទ្រង់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា លោតដោយជើងតែម្ខាង ត្រង់ក្រឡាគំនូសដែលគូសដីតាមកំណត់ ។
?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះល្បែងក្មេងមួយយ៉ាង ដែលលេងដោយមានគំនូសដីជាក្រឡាកំណត់ព្រំដែន, បោះដុំមូល ១ ម្នាក់ហើយលោតដោយជើងតែម្ខាង ឈូសដុំមូលនោះដោយជើងម្ខាងដែលលោត, មានដំណើរចាញ់ឈ្នះតាមកំណត់ ។
ឧទាហរណ៍៖ ឈ្មោះល្បែងក្មេងមួយយ៉ាង ដែលលេងដោយមានគំនូសដីជាក្រឡាកំណត់ព្រំដែន, បោះដុំមូល ១ ម្នាក់ហើយលោតដោយជើងតែម្ខាង ឈូសដុំមូលនោះដោយជើងម្ខាងដែលលោត, មានដំណើរចាញ់ឈ្នះតាមកំណត់ ។

ចាក់កណ្ដាញ់

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា ដែលក្រញាញ់ចាក់ស្រេះ, ដែលចំពាក់ស្មុគស្មាញ រកដើមចុងពុំឃើញ ។
ឧទាហរណ៍៖ សក់ចាក់កណ្ដាញ់, សូត្រចំពាក់ចាក់កណ្ដាញ់ ។

ចាក់

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា បុះ​ដោយ​គ្រឿង​ប្រហារ​មាន​មុខ​ស្រួច ។ យក​អ្វី​ៗ​ក្រៅ​អំពី​គ្រឿង​ប្រហារ​បុះ ឬ​រុក។
ឧទាហរណ៍៖ ចាក់​ក្រឡេក ចាក់​ប្រឡែង … ។

               រលាក់​អ្វី​មួយ​ចេញ​ពី​ក្នុង​អ្វី​មួយ​ដាក់​ទៅ​ក្នុង ទៅ​លើ​វត្ថុ ឬ​ទី​កន្លែង​ផ្សេង។
ឧទាហរណ៍៖ ចាក់​ទឹក ចាក់​សំរាម ។

ចាកឹក

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា ទង្គិច​គ្នា (ពាក្យ​ប្រើ​ក្នុង​ល្បែង​ឡូ ល្បែង​ចាប៉ឹក) ។ ព. ប្រ. ថា
ឧទាហរណ៍៖ ប៉ះ​ពាក្យ ប៉ះ​សេចក្ដី ។

ចាកតូច,ប៉ើង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា តាលព្រឹក្សកម្ពស់ ២-៦ម ដុះក្នុងព្រៃស្មាច់ និងតាមច្រាំងទន្លេនៃអាស៊ីផ្នែកអាគ្នេយ៍។ ផ្លែខ្ចីៗសម្រាប់ធ្វើបន្លែ។ គេនិយមបរិភោគគមចាកណាស់។

ចាក

?ថ្នាក់ពាក្យជា កិរិយាសព្ទ
មានន័យថា បែកគ្នា, ឃ្លាតពីគ្នា ។
ឧទាហរណ៍៖ ចាំដល់ផ្លូវបែកខាងមុខ សឹមយើងចាកគ្នា; តាំងពីខ្ញុំចាកអំពីភូមិកំណើតនេះទៅ ២០ ឆ្នាំហើយ ខ្ញុំទើបនឹងបានមកឃើញស្រុកវិញក្នុងថ្ងៃនេះឯង ។

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះ​ឈើ​តចសារជាតិ​មួយ​ប្រភេទ សន្ដាន​នឹង​ជ្រែ តែ​ដុះ​ក្នុង​ទឹក ស្លឹក​ប្រើ​ប្រក់​ផ្ទ ផ្លែ​ខ្ចី​ប្រើ​បរិភោគ​បាន ដូច​ផ្លែ​ត្នោត​ខ្ចី ច្រើន​មាន​សម្បូណ៌ នៅ​ក្នុង​ដែន​កម្ពុជា​ក្រោម។
ឧទាហរណ៍៖ ស្លឹក​ចាក ផ្លែ​ចាក ។

                  តាលព្រឹក្ស កម្ពស់ ២-១០ ម ដុះក្នុងទឹកប្រៃសមុទ្រ ឬទឹកដែលមានរសប្រហែលនឹងទឹកសមុទ្រក្នុងព្រៃកោងកាង នៃទ្វីបអាស៊ី និងអូសេអានី។ ស្លឹកគេប្រើសម្រាប់ខ្ចប់រុំនំកាតំ ឬសម្រាប់ប្រក់ផ្ទះ។ ផ្កាគេអាចប្រើដូច ផ្កាត្នោតក៏បានដែរ គឺកៀបចំរាញ់ ធ្វើស្ករ ទឹកខ្មេះ និងស្រាជាដើម។

?ថ្នាក់ពាក្យជា អាយតនិបាត
មានន័យថា ពាក្យប្រាប់ដំណើរចៀសស្រឡះ, វៀរលែងស្រឡះ លែងប្រព្រឹត្ត លែងធ្វើវិញទៀត, ចេញទៅហើយមិនមកវិញទៀត ឬមិនមានបំណងថានឹងបានមកទៀត ។
ឧទាហរណ៍៖ វៀរចាកទុច្ចរិត; ចេញចាកស្រុកកំណើតទៅកាន់បរទេសមិនបម្រុងនឹងវិលមកវិញ ។ គាត់ចេញចាកលោកនេះទៅកាន់បរលោក ២ ឆ្នាំហើយ (គាត់ស្លាប់ ២ ឆ្នាំហើយ) ។ ព. ផ្ទ. ពី, អំពី ។

ចឡជើងល្មៀត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មាន ប្រវែង ៣០-៣៤ ស.ម។ នៅរដូវមិនបន្តពូជៈ មាឌមធ្យម ក្រអាញ ពណ៌ប្រផេះ ចំពុះប្រផេះវែងកោងឡើងលើបន្តិចជើងវែងពណ៌លឿងបៃតង។ នៅរដូវបន្តពូជៈ ផ្នែកខ្នងមានដៅដុំៗពណ៌ខ្មៅ អង្កន់ឆ្នូតៗចាប់ពីបន្ទូលក្បាលដល់ក។ ទីជំរកៈ វាលភក់ វាលភក់រុក្ខជាតិទឹកសាប វាលស្រែ និងទន្លេ។ របាយៈ វត្តមាននៅ រដូវប្រាំង និងមាននៅគ្រប់ទីកន្លែង។

ចឡជើងពហូត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មាន ប្រវែង ២៩-៣២ ស.ម។ រដូវមិនបន្តពូជៈ ផ្នែកខ្នងពណ៌ប្រផេះស្រាល ពោះស ជើងលឿង ចំពុះវែងក្រាស់ ចុងខ្នងស។ ពេលបន្តពូជៈ ខ្លួនអុជៗខ្មៅពាសពេញ ខ្នង ទ្រូង និងពោះស។ ទីជំរកៈ វាលភក់ វាលខ្សាច់តាមឆ្នេរសមុទ្រ។ របាយៈ ជាប្រភេទឆ្លងកាត់ មានដោយកំរ ភាគច្រើននៅតំបន់ឆ្នេរ។

ចឡជើងក្រហមស្លាបឆ្នូតស

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ឈ្មោះសត្វស្លាបមួយប្រភេទ មានប្រវែង ២៧-២៩ ស.ម។ រដូវមិនបន្តពូជៈ ទាំងញី និងឈ្មោល ផ្នែកខ្នងសម្បុរលឿងប្រផេះ ផ្នែកពោះពណ៌ស ចំពុះក្រហមត្រង់ ជើងក្រហមព្រលែត នៅពេលហើរបង្ហាញស្លាបឆ្លុះពណ៌ស។ នៅរដូវបន្តពូជៈ ផ្នែកខ្នងមានពណ៌ក្រម៉ៅ និងមានឆ្នូតៗខ្មៅពីក្រោមពោះ។ ទីជំរកៈ វាលភក់ឆ្នេរសមុទ្រ វាលភក់រុក្ខជាតិទឹកសាប វាលស្រែ និងទន្លេធំៗ។ របាយៈ វត្តមាននៅរដូវប្រាំង មានគ្រប់ទីកន្លែង។

ចហាង

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ខ្លា​មួយ​ពួក​រូប​សណ្ឋាន​ស្រដៀង​នឹង​សីហៈ ច្រើន​មាន​នៅ​ព្រៃ​ធំ​ៗ ក្នុង​តំបន់​ជំនាប់ ខេត្ត​កំពត។
ឧទាហរណ៍៖ ខ្លា​ចៈហាង (ដឹង​ដោយ​សារ​គេ​តំណាល​ប្រាប់) ។ ចៈហាង

ចល័ត

?ថ្នាក់ពាក្យជា គុណនាម
មានន័យថា (បា. ក្ល.) (បា.ក្ល.; ចលិត) ដែល​កម្រើក ដែល​មិន​ឋិត​នៅ​នឹង​តែ​មួយ​កន្លែង ដែល​ធ្វើ​ចលនា​ទៅ​ត្រង់​នេះ​ខ្លះ ត្រង់​នោះ​ខ្លះ។
ឧទាហរណ៍៖ កង​ទ័ព​ចល័ត​ បាន​ប្រយុទ្ធ​នឹង​ពួក​ខ្មាំង ។

                 ដែលកម្រើក ដែលមិននៅស្ងៀម​ ។

ចលានានៃសំពៀត

?ថ្នាក់ពាក្យជា នាមសព្ទ
មានន័យថា ដំណើរចេញចូលប្រាក់ នៅក្នុងគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុ​។